Thực hư que thử ung thư “giá bèo”

Que thử ung thư

Không mất thời gian, đơn giản, dễ dùng, độ chính xác đến 99,5% là những lời quảng cáo về que thử ung thư được bán với giá rẻ mạt đang được khá nhiều người tìm mua. Tuy nhiên, Bộ Y tế khẳng định, không cấp phép nhập khẩu và yêu cầu kiểm tra, xử lý nghiêm trường hợp nhập lậu.

Dễ mua như rau

Gần đây, trên một số trang mạng rầm rộ quảng cáo bán bộ sản phẩm gồm que thử và dung dịch phản ứng có thể xét nghiệm nhanh các loại ung thư với kết quả chính xác đến 99,5%. Theo hướng dẫn, chỉ cần vài ml máu, đưa que thử vào có thể cho kết quả xác định người thử có mắc ung thư hay không.

Thông tin từ các trang quảng cáo đều khẳng định: “Hàng… xách tay từ nước ngoài về”. Khi lấy mẫu máu xét nghiệm, chỉ cần đợi từ 5 - 10 phút để băng thử nhận diện tình trạng mẫu, sau đó dựa vào bảng thử để đưa ra kết luận tình trạng bệnh. Một số trang còn cho biết rõ hơn, sản phẩm này xuất xứ từ Trung Quốc và đã được cơ quan y tế nước này xác định độ chính xác và an toàn. Giá mỗi sản phẩm 10 nghìn đồng.

Cụ thể, quảng cáo que thử ung thư có nhãn Quick cat. Bộ que thử nhỏ bằng lòng bàn tay, trên bao bì có in dòng chữ: “Tyrosine Urine detecting Kits”. Bên trong gồm một lọ thủy tinh đựng dung dịch và một thiết bị chứa mẫu thử. Theo đó, chỉ cần lấy khoảng 5ml nước tiểu cho vào bình chứa rồi lắc nhẹ sau đó để lắng khoảng 5 phút, dung dịch thử sẽ kết tủa và hiện màu sắc chẩn đoán theo từng loại bệnh trong bảng màu. Sản phẩm cũng có xuất xứ từ Trung Quốc.

Ngay trên phố Phương Mai, chuyên bán thiết bị y tế, khi hỏi mua que thử ung thư, nhân viên một cửa hàng sát Bệnh viện Da liễu T.Ư đưa ra hàng loạt các loại que thử như: Que thử ung thư phổi CEA, que thử ung thư gan AFP, que thử ung thư tuyến tiền liệt PSA… Giá cả cũng khác nhau từ vài chục đến hàng triệu đồng. Như que thử Quick cat có nơi bán giá 750 nghìn đồng/bộ sản phẩm, có nơi thấp hơn đến cả trăm nghìn đồng. Hay que thử “Sero - check” xuất xứ Mỹ nơi rao bán 250 nghìn đồng, nhưng có nơi lại chỉ có 10 nghìn đồng/que...

Là bệnh nhân ung thư máu đang điều trị tại Viện Huyết học - Truyền máu T.Ư, chị T.P.L ở Quảng Ninh cho biết: “Thời gian đầu khi chưa xác định được bệnh tôi cũng được người quen giới thiệu que thử ung thư. Tuy nhiên, tôi không tin lắm mà vào bệnh viện làm đủ các xét nghiệm mới ra chính xác bệnh. Để kết luận bệnh, bác sỹ đã cho tôi tiến hành nhiều xét nghiệm thế mà chỉ dùng que thử cũng xác định được bệnh thì thật khó tin”.

Không cấp phép nhập khẩu que thử ung thư

Trước những thông tin về que thử ung thư, GS.TS. Nguyễn Bá Đức, nguyên Giám đốc Bệnh viện K T.Ư, Phó chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam khẳng định: “Về mặt y học, không có loại que thử phát hiện ung thư chính xác tới 96 - 98%. Phương pháp xét nghiệm ung thư nhanh, chính xác nhất hiện nay vẫn là các xét nghiệm chuyên môn mà quan trọng nhất là xét nghiệm mô bệnh học để tìm tế bào ung thư”.

PGS.TS. Trần Văn Thuấn, Phó Giám đốc Bệnh viện K T.Ư cũng đồng quan điểm trên: “Phương pháp chẩn đoán ung thư tốt nhất hiện nay vẫn là đến các cơ sở có trang thiết bị y tế hiện đại và cần được các bác sỹ trực tiếp thăm khám”.

Về các que thử được quảng cáo phát hiện ung thư phổi CEA, que thử ung thư gan AFP, que thử ung thư tuyến tiền liệt PSA…, ông Thuấn cho biết thêm: “CEA, AFP, PSA là một số chất chỉ điểm u có liên quan đến bệnh ung thư. Các chất chỉ điểm u ít có ứng dụng trong chẩn đoán và phát hiện sớm ung thư vì độ đặc hiệu thấp, có thể tăng trong các bệnh lý lành tính. Âm tính không có giá trị phủ định bệnh và dương tính cũng không có giá trị khẳng định bệnh”.

Theo ông Nguyễn Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế, Bộ Y tế: Bộ này không cấp phép nhập que thử ung thư mà chỉ cấp phép cho hai sản phẩm thanh thử để phát hiện định tính các chất chỉ điểm đối với một số loại ung thư là Bioline AFP (phát hiện định tính AFP trong huyết tương hoặc huyết thanh người), số đăng ký SPCD-TTB-0144-15 và SD Bioline CFA (phát hiện định tính CFA trong huyết tương hoặc huyết thanh người), số đăng ký SPCD-TTB-0145-15 do Hàn Quốc sản xuất, Công ty Cổ phần Y tế Đức Minh đăng ký.

Cũng theo ông Tuấn, để chẩn đoán ung thư, người bệnh phải đến cơ sở y tế để các bác sỹ chuyên khoa thăm khám, làm các xét nghiệm chẩn đoán như: Xét nghiệm sinh hóa, miễn dịch, huyết học, hình ảnh, tế bào học và mô bệnh học.

Bắt lô que thử HIV và Viêm gan B nhập lậu