Thuốc lá gây ung thư phổi như thế nào?

Ảnh minh họa

Hỏi: Bác sĩ có thể giải thích rõ vì sao hút thuốc lá gây ung thư phổi?

Nguyễn Sỹ Đạt (Thái Nguyên)

Trả lời: Thuốc lá là thủ phạm gây ra 25 căn bệnh khác nhau và là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư phổi. Khi hít vào, không khí sẽ vào đường hô hấp trên qua mũi và miệng, nơi không khí được lọc, sưởi ấm và làm ẩm rồi qua khí quản để vào phổi. Người hút thuốc thường bài tiết nhiều đờm hơn người không hút và khả năng đưa đờm ra khỏi đường hô hấp kém hơn do hệ thống lông chuyển ở người hút thuốc bị liệt, thậm chí bị phá hủy.

Khói thuốc làm thay đổi cấu trúc các tuyến tiết nhày và thành phần của chất nhày. Đôi khi các tuyến tiết nhày bị tắc làm giảm khả năng bài tiết đờm. Hậu quả là chất nhày bị nhiễm các chất độc hại và bị giữ lại nhiều trong tổ chức phổi, cản trở sự lưu thông trao đổi khí.

Hút thuốc gây tăng tính đáp ứng đường thở. Do ảnh hưởng của các chất độc hại trong khói thuốc, đường thở dễ bị co thắt: Luồng khí hít vào và thở ra đều bị cản trở, do đó hình thành các tiếng ran rít, ran ngáy và có thể bị khó thở.

Những người hút thuốc ở tuổi càng trẻ thì thời gian hút để gây ra bệnh liên quan đến đường hô hấp càng ngắn so với những người bắt đầu hút ở tuổi muộn hơn.

Theo thống kê, khoảng 87% trong số 177 nghìn ca ung thư phổi mới mắc ở Mỹ năm 1996 là do thuốc lá, còn lại là do các nguyên nhân khác như: Ô nhiễm môi trường, bệnh nghề nghiệp, ăn uống, cơ địa và các yếu tố di truyền. 90% trong số 660 nghìn ca được chẩn đoán ung thư phổi hàng năm trên thế giới là ở người hút thuốc lá.

Nguy cơ bị ung thư phổi của những người hút thuốc cao hơn gấp 10 lần so với những người không hút thuốc. Mức độ tăng nguy cơ khác nhau tùy theo loại tế bào ung thư.

Ngoài ra, những người hút thuốc còn bị tăng nhiễm virus, tăng nhiễm vi khuẩn thường, tăng lao phổi, tăng các bệnh phổi mạn tính, đặc biệt bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.

Trưởng phòng Y tế dự phòng và các chương trình y tế (Cục Y tế GTVT)

“Bí kíp” cai thuốc lá thành công