Tổng Bí thư: Chọn công nghệ, không chọn rẻ mà phải đi tắt đón đầu

Sáng 15/2, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. 

Phát biểu tại tổ đại biểu Quốc hội Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh tầm quan trọng và cấp bách của việc xây dựng và ban hành Nghị quyết thí điểm này. Đây là bước đi quan trọng đầu tiên để thể chế hoá Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Theo Tổng Bí thư: "Nghị quyết 57 được ban hành từ cuối năm 2024 nhưng để đi vào đời sống thì còn chồng chất khó khăn, cần phải sửa một số luật và nhanh nhất phải giữa năm nay thậm chí đến cuối năm. Nếu vậy, cả năm 2025 không thể triển khai được nghị quyết 57 hoặc có triển khai cũng không có ý nghĩa. Do đó, chúng tôi đề nghị phải có một văn bản để bước đầu khẩn trương đưa Nghị quyết 57 vào đời sống".

Đó cũng là lý do Quốc hội buộc phải tổ chức kỳ họp bất thường này để giải quyết những vấn đề không bình thường.

Tổng Bí thư đánh giá cao việc Quốc hội đã rất khẩn trương đưa ra Nghị quyết thí điểm để không chỉ tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc mà còn góp phần thúc đẩy, khuyến khích để phát triển KHCN.

Đi vào phân tích cụ thể, Tổng Bí thư chỉ ra đơn cử trong Luật Đấu thầu, nếu làm máy móc như quy định hiện nay thì chỉ mua đồ công nghệ giá rẻ, cuối cùng trở thành "bãi rác" của KHCN và luôn luôn tụt hậu.

Tổng Bí thư nhấn mạnh quan điểm khi lựa chọn công nghệ, phải đi tắt đón đầu. Nếu không biết người ta đi đến đâu, chỉ đi theo thì mãi mãi đi sau, trì trệ, lạc hậu.

Hay trong luật về thuế, Tổng Bí thư cho rằng nên có biện pháp để khuyến khích phát triển và nếu có biện pháp miễn giảm thuế đúng đắn, hợp lý thì thậm chí có thể thu lại được thuế nhiều hơn.

Ông dẫn ví dụ năm qua, Chính phủ đề xuất miễn, giảm thuế nhưng lại thu thuế nhiều hơn.

"Vừa qua họp Chính phủ, tôi rất xúc động khi nghe Thủ tướng báo cáo việc miễn/giảm thuế, giảm lãi suất cho vay của ngân hàng đã giúp kích thích doanh nghiệp phát triển và ngược lại thu nhiều thuế hơn", Tổng Bí thư chia sẻ.

Trao đổi về nút thắt trong phát triển KHCN của Luật doanh nghiệp, Tổng Bí thư cho rằng cũng cần có cơ chế khuyến khích hợp lý, không nên tự mình hạn chế mình. Đơn cử như trường đại học, các cơ sở khoa học phải có hợp tác với doanh nghiệp.

Xuất phát từ thực tế trên, Tổng Bí thư cho rằng cần phải tháo gỡ rào cản thể chế theo trật tự và tất cả mọi người phải cùng thực hiện, cùng đi đúng hướng.

Song song đó, phải có các biện pháp khuyến khích về đầu tư, cần phải chấp nhận rủi ro, mạo hiểm và cần có thời gian.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, KHCN là miền đất hoang vu cần khai thác, có sự mạo hiểm, rủi ro, chứ không phải đường rộng thênh thang ai cũng có thể đến được; nếu để chờ đầy đủ điều kiện thì rất khó.

Nghị quyết thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là bước đầu để thể chế hoá Nghị quyết 57, về lâu dài cần tiếp tục sửa chữa các luật, trước mắt là luật KHCN để đồng bộ, sát thực tiễn, đáp ứng yêu cầu, có sự tham vấn của các chuyên gia, nhà khoa học…

"Chúng ta cần đổi mới tư duy, cách làm, nhìn thẳng vào vấn đề của thực tế để có cách tháo gỡ và không ngại vấn đề gì", Tổng Bí thư nhấn mạnh.