Tổng thống đắc cử dự kiến Joe Biden có thể tạo đột phá với Triều Tiên?

Thông thường, các tân Tổng thống Mỹ sẽ thể hiện ngay phản ứng mạnh mẽ trước mọi động thái khiêu khích từ Triều Tiên bằng những chính sách khắt khe. Tuy nhiên, bối cảnh hiện tại đã khác và khả năng tạo đột phá của chính quyền Joe Biden trong quan hệ với Triều Tiên được dự đoán là rất lớn.

Tiếp tục “thử lòng” tân Tổng thống Mỹ?

Tuy cuộc bầu cử Mỹ 2020 chưa có kết quả rõ ràng nhưng phần thắng dường như chắc chắn đã nghiêng về ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden.

Có lẽ, ngay khi nhậm chức Tổng thống vào ngày 20/1/2021, ông Biden sẽ phải bắt tay ưu tiên giải quyết các vấn đề cấp bách trong nước như phục hồi kinh tế, kiểm soát dịch Covid-19…, song chắc chắn cũng không thể làm ngơ vấn đề Triều Tiên.

Thậm chí, nhiều chuyên gia như ông Mitch Lerner, Giáo sư Lịch sử, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Đông Á tại Đại học Ohio tin rằng, Joe Biden rất có thể thuyết phục Bình Nhưỡng thành công.

Sở dĩ chính quyền mới của Mỹ không thể xem nhẹ vấn đề Triều Tiên bởi lịch sử chỉ ra, Bình Nhưỡng luôn có cách để Washington phải chú ý.

Trước đây, chỉ vài tháng sau khi Tổng thống Mỹ Barack Obama nhậm chức, Triều Tiên đã lập tức thực hiện vụ thử tên lửa trên biển Thái Bình Dương, ngay sau đó kích hoạt một thiết bị hạt nhân loại nhỏ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng nhận được “lời chào” tương tự với vụ thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa đầu tiên Hỏa Tinh-14 vào ngày 4/7, cùng năm ông nhậm chức (2017).

Dự đoán về động thái của Triều Tiên năm nay, nhà cố vấn chiến lược nổi tiếng Peter Parker cho rằng, Bình Nhưỡng có rất nhiều lựa chọn để “thử lòng” chính quyền mới của Washington. Tuy nhiên, khả năng cao họ sẽ thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa trên Thái Bình Dương hoặc một loạt các vụ phóng tên lửa tầm ngắn khác.

Trong khi đó, tháng 8 vừa rồi, nhà lãnh đạo Triều Tiên đã thừa nhận rằng, Bình Nhưỡng đã và đang phải đối mặt với những thách thức “nghiêm trọng, đa dạng, chưa từng có, từ trong đến ngoài nước”.

Theo đó, ông Kim Jong-un được cho là sẽ phải tập trung toàn lực vào giải quyết vấn đề dịch bệnh Covid-19, kinh tế, khắc phục hậu quả thiên tai. Cũng như Tổng thống đắc cử của Mỹ Biden, Chủ tịch Triều Tiên có lẽ mong muốn sự ổn định trong vài năm tới.

Thời cơ chín muồi cho chính quyền Joe Biden

Theo chuyên gia Mitch Lerner, khả năng tạo đột phá của chính quyền Joe Biden trong quan hệ với Triều Tiên là rất lớn.

Về phía Triều Tiên, Chủ tịch Kim Jong-un có cơ hội đạt được những yêu sách đã đưa ra với chính quyền Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump, vì lúc này vị thế của ông Kim Jong-un trên trường quốc tế đã vững chãi hơn thông qua các cuộc đàm phán trực tiếp với chính quyền ông Trump…

Về phía Mỹ, nhờ những nỗ lực thiết lập quan hệ đầu tiên của ông Trump với chính quyền Triều Tiên, Washington đã có những kết nối trực tiếp ở cấp cao nhất với Bình Nhưỡng. Qua đó, đội ngũ của ông Biden có thể tận dụng để âm thầm tiến hành đàm phán.

Động thái tương tác với Triều Tiên sẽ phần nào thỏa mãn những đòi hỏi từ phe tiến bộ trong đảng Dân chủ, vốn đã mỏi mệt với những cuộc chiến không có hồi kết của Mỹ.

Hơn nữa, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, một đồng minh thân cận của Mỹ tại châu Á, từ lâu đã muốn bớt căng thẳng trong quan hệ với Triều Tiên nên gần như chắc chắn ông sẽ ủng hộ mọi nỗ lực tương tự từ phía Washington. Nói một cách đơn giản, chẳng có nước nào được lợi nếu quay trở lại tình thế thù địch như trước đây.

Như vậy, những tháng đầu tiên sau khi nhậm chức sẽ là thời cơ chín muồi để ông Biden thực hiện những bước đi đầu tiên trong quan hệ Mỹ - Triều. Rất có thể, Tổng thống đắc cử Joe Biden sẽ thể hiện cử chỉ hướng tới hòa giải ngay từ đầu.

Thông thường, một Tổng thống mới của Mỹ sẽ thể hiện ngay phản ứng mạnh mẽ trước mọi động thái khiêu khích từ Triều Tiên bằng những chính sách khắt khe. Nhưng bối cảnh hiện tại không hề bình thường. Cả 2 phía đều phải chịu nhiều ràng buộc vì lợi ích quốc gia là tối quan trọng.

Bản thân ông Joe Biden từng khẳng định cần phải chấm dứt “những cuộc chiến không hồi kết” và mong muốn điều hướng sức mạnh Mỹ để tập trung vào những thách thức trong thế kỷ 21, chẳng hạn như biến đổi khí hậu. Như vậy, cơ hội để đạt tới bước đột phá trong quan hệ Mỹ - Triều đang có triển vọng rất lớn trong nhiều thập kỷ trở lại đây.

Đàm phán Mỹ - Triều tại Thụy Điển lại kết thúc trong hụt hẫng và ngờ vực