Tổng thống Phiilippines sỉ nhục ông Obama hay sỉ nhục phóng viên?

Thế giới được phen rúng động khi Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte lăng mạ Tổng thống Mỹ Barack Obama là "đồ chó đẻ"

Liệu người đứng đầu nhà nước Philippines lại những ngôn từ đến mức “khó chấp nhận” như vậy trong quan hệ ngoại giao. Sự thực là thế nào. Đây là lời của một người làm nghề phiên dịch, có 2 tiếng Anh và tiếng Tagalog (là tiếng phổ thông của Philippines) nói về sự cố này:

Trang mạng www.liberalamerica.org, ngày 5/9 đã có bài về sự cố này của Nizza Gueco với tiêu đề “Chúng tôi thuê một phiên dịch tiếng Tagalo và đây là ý mà Tổng thống Philippines đã nói”:

Là người nói cả tiếng Anh và tiếng Tagalog là ngôn ngữ chính thức, cũng là người có cơ hội được tiếp cận với toàn bộ bài nói của ông Tổng thống, tôi đã xem lại toàn bộ đoạn video bài nói này. Điều mà tôi nghi ngờ là hoàn toàn chính xác. Chính ngôn từ đó được trích ra từ đoạn băng, trong đó, ông Tổng thống  đã dùng từ “putangina” – “đồ chó chết” , nhưng lại không phải dành cho ông B. Obama. Câu nói đó, từ đó lại dành cho tay phóng viên, người mà “chỉ biết quẳng ra những câu hỏi và nhận định của mình mà thôi”. Tôi xin khẳng định lại, đoạn “đồ chó chết” trong tiếng Anh hoàn toàn không nhằm vào Tổng thống Mỹ Barack Obama.

Xin phép được diễn giải: Vào sáng ngày 5/9, ông Duterte có một bài phát biểu dài 5 phút về việc ông sẽ tới Lào, dự Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN. Sau khi phát biểu, ông Duterte đề nghị cử tọa có câu hỏi hay điểm nào cần làm rõ, nhưng không bàn sâu về chuyện chính trị. Tuy nhiên, một nhà báo vẫn đặt câu hỏi với ông: “Thưa Ngài Tổng thống, đã có những mối quan ngại về những trường hợp bị giết mà không qua xét xử. Ngài sẽ gặp Nguyên thủ các nước khác, vậy thì về phía chúng ta đã có chuẩn bị những gì để nói về vấn đề này với các nhà lãnh đạo của các nước ?” Trả lời câu hỏi này, ông Duterte nói: “Tôi sẽ phải nói chuyện với ai nhỉ ? Ai sẽ đặt ra câu hỏi như vậy chứ ?  Xin cho tôi được biết.”

Có ai đó trong số cử tọa trả lời “Như ông B. Obama chẳng hạn, thưa Ngài”. Và đó chính là điểm mấu chốt của câu chuyện lùm xùm này. Và đây là câu trả lời của ông Duterte: “Các vị biết đấy, Philippine không phải là một thuộc địa, chúng ta đã từ lâu thoát khỏi ách thực dân của Đế quốc Mỹ. Các bạn đều biết rằng có nhiều báo chí luôn tôn sùng Obama và nước Mỹ, và cứ làm như thể chúng ta là chó cảnh (nguyên từ tiếng Anh – lapdog) của họ vậy”.

Xem video Tổng thống Philippines gọi Tổng thống Mỹ Barack Obama là "đồ chó đẻ" 

Trong bối cảnh này, rõ ràng ông Duterte đang nói với cử tọa của mình lúc đó, còn tên của ông Obama được nhắc đến chỉ bởi vì trong số cử tọa đã có người nhắc đến. Tôi không phải là một người hâm mộ ông Duterte, nhưng là người đã nghe thật kỹ tất cả những lời trao đổi như vậy và với trình độ ngôn ngữ đủ hiểu được rằng ông Duterte không hề xúc phạm ông Obama. Ông ấy chỉ đơn thuần là đang đề cao vai trò của đất nước, của người dân Philippines mà thôi.

Tiếp sau đó, ông nói: “Tôi không nói với bất kỳ người nào khác mà nói với người dân Cộng hòa Philippines”. Đây chính là đoạn đã bị bóp méo. Khi đề cao người dân đất nước mình, ông đã sử dụng những ngôn từ mà nó có thể được sử dụng chống lại ông. Một lần nữa, dưới cách nhìn của chúng tôi, ý ông muốn nói người dân Philippines không bao giờ cúi đầu trước bất cứ nước nào khác, chẳng có gì chống lại hay lăng mạ Obama cả. Chẳng qua chỉ có tên ông Obama được nhắc đến trong khi ông phát biểu mà thôi.

“Wala akong pakelam sakanya – I don’t care about him. I am not beholden to anybody “  Ông ấy là ai ? Tôi chẳng phải phụ thuộc vào ai hết cả. Sau câu này, Duterte nói tiếp: “Có những nhà báo rồi sẽ viết: “Hãy chờ đấy cho đến lúc gặp ông ta”. Ông ta là ai vậy. Tôi là Tổng thống của một quốc gia có chủ quyền  và đã từ lâu, chúng ta không còn là thuộc địa nữa. Tôi chẳng có ông chủ nào cả, ngoài nhân dân Philippines”.

Câu tiếp theo là để nói với người phóng viên đã đặt câu hỏi, chứ không phải là với B. Obama như báo chí đã làm rùm beng lên. “Bạn phải biết tôn trọng. Đừng có quẳng ra câu hỏi với những nhận định của mình. Putangina – Son of a bitch – đồ chó đẻ. Tôi sẽ nguyền rủa anh trong diễn đàn đó.

Vậy là đã rõ, Duterte đang nói tới các phóng viên, những người có thái độ thiếu tôn trọng đối với ông, đặt ra những câu hỏi cho ông mà không đúng vào chủ đề.

Indonesia sẽ chống ma túy theo "phong cách Philippines"?