TP.HCM: Đề xuất 28 cơ chế đột phá để hoàn thành 183km metro

Ngày 4/6, thông tin từ UBND TP.HCM cho biết, đơn vị này vừa có tờ trình gửi Ban cán sự đảng UBND TP về Đề án phát triển Hệ thống Đường sắt đô thị TP.HCM theo Kết luận số 49-KL/TW của Bộ Chính trị.

Theo đó, UBND TP xác định, đường sắt đô thị là trục "xương sống" của hệ thống hạ tầng giao thông vận tải của thành phố. Đến năm 2035, TP.HCM sẽ hoàn thành 6 tuyến đường sắt với chiều dài khoảng 183km đường sắt đô thị (loại hình vận tải hành khách khối lượng lớn, tần suất cao). 

Đến năm 2045 dự kiến xây dựng thêm khoảng 168km để hoàn thiện 7 tuyến đường sắt đô thị, nâng tổng chiều dài đường sắt đô thị lên khoảng 351km.

Đến năm 2060, xây dựng hoàn thành các tuyến đường sắt đô thị số 8, 9, 10, nâng tổng chiều dài đường sắt đô thị lên khoảng 510km.

UBND TP cho biết, để đẩy nhanh thủ tục chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư phát triển mạng lưới đường sắt đô thị, cần phải xây dựng và trình cấp thẩm quyền cho phép áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội mang tính đột phá. 

Qua trao đổi với các cơ quan chuyên môn của Bộ GTVT, Tổ công tác xây dựng "Đề án phát triển hệ thống đường sắt đô thị TP.HCM theo Kết luận số 49-KL/TW của Bộ Chính trị", thành phố đã hoàn thiện các nhóm cơ chế chính sách trong đề án gồm 6 nhóm với 28 cơ chế; trong đó có 17 cơ chế, chính sách thuộc thẩm quyền ban hành của Quốc hội và 11 cơ chế, chính sách thuộc thẩm quyền ban hành của chính phủ.

Các nhóm cơ chế chính sách này gồm: nhóm về quy hoạch; thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; huy động nguồn vốn; trình tự, thủ tục, thẩm quyền đầu tư xây dựng và triển khai dự án; quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật, công nghệ; tổ chức quản lý, khai thác.

Trong đó, ở nhóm cơ chế về trình tự, thủ tục, thẩm quyền đầu tư xây dựng và triển khai dự án thuộc thẩm quyền ban hành của Quốc hội, UBND đề xuất, cho phép TP.HCM căn cứ đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 hoặc quy hoạch chuyên ngành hạ tầng kỹ thuật đã được cấp thẩm quyền phê duyệt làm cơ sở để HĐND TP quyết định chủ trương đầu tư dự án đường sắt đô thị.

Đồng thời, cho phép UBND TP quyết định đầu tư dự án đường sắt đô thị; quyết định đầu tư dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. 

Trình tự lập, thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư dự án được thực hiện tương tự như dự án nhóm A theo quy định pháp luật về đầu tư công.

Ở nhóm cơ chế về huy động nguồn vốn (cơ chế 8, thuộc thẩm quyền ban hành của Quốc hội), UBND TP đề xuất, cho phép TP.HCM được thu và sử dụng 100% nguồn thu đối với các khoản thu phát sinh từ việc khai thác quỹ đất khu vực vùng phụ cận các nhà ga đường sắt đô thị và các khu vực TOD khác trên địa bàn thành phố để tái đầu tư xây dựng hệ thống đường sắt đô thị, hệ thống giao thông công cộng, hạ tầng kết nối với hệ thống đường sắt đô thị.

Đặc biệt, ở cơ chế 9, UBND TP đề xuất, cho phép TP.HCM được vay vốn thông qua phát hành trái phiếu chính quyền địa phương và được quyền quyết định chính sách hấp dẫn về lãi suất cho trái phiếu, vay từ các tổ chức tài chính trong nước, các tổ chức khác trong nước và từ nguồn vay nước ngoài của Chính phủ vay về cho thành phố vay lại và các hình thức huy động vốn hợp pháp khác. 

Tổng mức dư nợ vay không vượt quá 120% số thu ngân sách thành phố được hưởng theo phân cấp, trường hợp vượt quá 120% thì trình Quốc hội xem xét, điều chỉnh tăng mức dư nợ vay phù hợp theo thực tế. Trên cơ sở tổng mức dư nợ vay được quy định nêu trên, tổng mức vay và bội chi Ngân sách Thành phố hằng năm được Quốc hội  quyết định đảm bảo đủ nhu cầu nguồn vốn vay trong năm của Thành phố.

Ngoài ra, ở nhóm cơ chế về tổ chức quản lý, khai thác (cơ chế 28, thuộc thẩm quyền ban hành của Chính phủ), UBND đề xuất, cho phép TP.HCM thành lập cơ chế  thứ 28 - Cho phép TP.HCM thành lập Tổng công ty Đường sắt đô thị do Thành phố nắm giữ 100% vốn điều lệ, có chức năng huy động vốn, quản lý đầu tư xây dựng và kinh doanh đa ngành để khai thác hiệu quả các tài sản thuộc quản lý của tổng công ty.

Tổng công ty được sử dụng nguồn vốn đầu tư công để đầu tư phát triển hệ thống đường sắt đô thị đến khi chủ động được nguồn vốn.

Chủ đầu tư thông tin vụ nhà thầu đòi bồi thường gần 4.000 tỷ phát sinh tuyến metro số 1

Nhà thầu Hitachi khởi kiện, đòi bồi thường gần 4.000 tỷ đồng chi phí phát sinh do việc gia hạn thời gian hoàn thành tuyến metro số 1.