Tranh cãi mức thu nhập 8,3 triệu/tháng từ cho thuê nhà phải nộp thuế 10%

Nhiều cá nhân trây ỳ, trốn thuế

Theo đại diện Tổng cục Thuế, nhiều cá nhân có nhà cho thuê, thuộc diện phải kê khai nộp thuế nhưng lại không tự giác thực hiện nghĩa vụ thuế. Có những trường hợp chủ nhà và khách thuê còn tự thỏa thuận là cho mượn nhà để đối phó với cơ quan thuế.

Để quản lý chặt nguồn thu từ hoạt động cho thuê nhà tại TP. Hà Nội và TP. HCM, mới đây, Cục Thuế Hà Nội và Cục Thuế TP. HCM đã thực hiện một số biện pháp chống thất thu thuế đối với hoạt động cho thuê căn hộ, văn phòng, mặt bằng kinh doanh trên địa bàn trong thời gian tới.

Tại Hà Nội, Cục thuế Thủ đô đã ban hành công văn chỉ đạo các chi cục thuế quận, huyện, thị xã, rà soát, quản lý với các hộ, cá nhân cho thuê nhà, hộ kinh doanh nhà nghỉ, lưu trú; Vận động chủ hộ kinh doanh cho thuê nhà đăng ký cư trú cho khách thuê; phối hợp chính quyền địa phương… để phát hiện, xử lý trường hợp không đăng ký kê khai tạm trú cho khách, không thực hiện nghĩa vụ nộp thuế của chủ hộ kinh doanh nhà cho thuê.

Còn tại TP. HCM, Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh cũng tăng cường phối hợp với cơ quan công an quản lý địa bàn rà soát danh sách khai báo tạm trú, tạm vắng, danh sách đăng ký thường trú…; Đồng thời phối hợp tuyên truyền đến các chủ hộ kinh doanh nhà cho thuê việc khai báo tạm trú và thực hiện tự khai thuế, nộp thuế theo đúng quy định của pháp luật về thuế.

Bất cập 8,3 triệu/tháng phải nộp thuế

Theo quy định của Luật thuế giá trị gia tăng (VAT) và Luật thuế thu nhập doanh nghiệp (TNCN), trường hợp cá nhân có bất động sản cho thuê có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm (trên 8,3 triệu đồng/tháng) được xác định là đối tượng phải kê khai, nộp thuế.

Còn theo quy định tại Biểu thuế ban hành kèm theo Thông tư số 92/2015/TT-BTC ngày 15/6/2015 của Bộ Tài chính quy định hoạt động cho thuê tài sản không kèm theo dịch vụ lưu trú chịu thuế 10% (GTGT 5%, TNCN 5%).

Ngưỡng chịu thuế cho thuê nhà trên được cho là không còn phù hợp với tình hình thực tiễn hiện nay bởi hoạt động cho thuê nhà của cá nhân hiện nay phải đóng mức thuế suất cao nhất (10%), cao hơn nhiều loại hình kinh doanh dịch vụ khác (từ 4,5% đến 7%).

Do đó, nhiều ý kiến cho rằng, nếu so sánh với việc gửi tiền tiết kiệm ngân hàng không phải chịu thuế, cá nhân bỏ nhiều tỷ để đầu tư bất động sản cho thuê phải chịu thuế 10% mà không được trừ bất kỳ khoản chi phí nào là không hợp lý.

Thuế suất cao vì bất động sản có thể tăng giá trong tương lai?

Phản hồi về vấn đề này, bà Tạ Thị Phương Lan - Phó vụ trưởng Vụ trưởng Vụ quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ, vừa và hộ kinh doanh, cá nhân (Tổng cục Thuế) cho biết, mặc dù thuế suất đối với hoạt động cho thuê bất động sản ở mức cao hơn so với các loại hình kinh doanh dịch vụ khác, nhưng đã loại trừ các hoạt động mang tính lưu trú, các hoạt động cho thuê đối với những đối tượng yếu thế trong xã hội như sinh viên, công nhân và những đối tượng tương tự.

Cụ thể, dịch vụ lưu trú không tính vào hoạt động cho thuê tài sản gồm: Trường hợp cung cấp cơ sở lưu trú ngắn hạn cho khách du lịch, khách vãng lai; Cung cấp cơ sở lưu trú dài hạn cho sinh viên, công nhân và những đối tượng tương tự; Cung cấp cơ sở lưu trú cùng dịch vụ ăn uống và các phương tiện giải trí. Và trường hợp dịch vụ lưu trú không bao gồm: Cung cấp cơ sở lưu trú dài hạn được coi như cơ sở thường trú như cho thuê căn hộ hàng tháng hoặc hàng năm được phân loại trong ngành bất động sản.

Đại diện Tổng cục Thuế cũng cho hay, những trường hợp cho thuê bất động sản thuộc diện chịu thuế 10% đều được xác định là những trường hợp kinh doanh bất động sản (theo Luật kinh doanh bất động sản). Việc kinh doanh bất động sản theo hình thức cho thuê trong thời gian vừa qua mặc dù không bằng lãi tiết kiệm khi để tiền ngân hàng, khách hàng thuê không ổn định nhưng vẫn thu hút nhiều cá nhân có tiền nhàn rỗi hoặc tiền vay (nhưng khả năng trả nợ tiền vay tốt) đầu tư vào lĩnh vực này vì cái được lớn nhất là có được tài sản để dành, sở hữu lâu dài và tài sản đó có thể đem lại dòng tiền ổn định theo năm tháng, không bị mất giá, thậm chí là tài sản tích luỹ.

“Việc đặt vấn đề tính toán các khoản chi phí cho hoạt động cho thuê bất động sản như tiền mua bất động sản, chi phí lãi vay,... là không phù hợp vì phải tính đến các yếu tố sở hữu bất động sản lâu dài, bất động sản có thể tăng giá trong tương lai”, bà Lan phân tích.

Còn đối với hoạt động cho thuê thông thường chỉ có thể tính đến các chi phí mang tính phát sinh thường xuyên trong thời gian cho thuê hoặc để phục vụ cho mục đích cho thuê như chi phí bảo trì, bảo dưỡng, sửa chữa, lắp đặt thiết bị nội thất...

Ba Lan cũng cho biết, để xử lý vấn đề không được trừ chi phí hợp lý như nêu trên của cá nhân cho thuê bất động sản, chính sách thuế đã xây dựng mức thuế của cá nhân thấp hơn so với doanh nghiệp. Cụ thể, thuế GTGT của cá nhân là 5% trong khi của doanh nghiệp là 10%; Thuế TNCN của cá nhân là 5% trong khi thuế TNDN của doanh nghiệp là 20% trên chênh lệch doanh thu trừ chi phí.

Sẽ nghiên cứu, đề xuất nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế

Theo TS. Đinh Trọng Thịnh, Học viện Tài chính, việc quản lý chặt thu thuế đối đối tượng cá nhân có nhà cho thuê là cần thiết, đảm bảo công bằng với các đối tượng khác. Tuy nhiên, giải pháp căn cơ để giải quyết vấn đề kinh tế thì cần phải xử lý bằng kinh tế. “Tổng cục thuế cần đánh giá lại mức thuế, ngưỡng đánh thuế đối với cho thuê nhà nhà đã phù hợp chưa? Theo tôi là mức thuế hiện khá cao và ngưỡng đánh thuế lại quá thấp”, ông Thịnh nhận định.

Bởi theo chuyên gia này, mức thuế thu nhập cá nhân là 5% và giá trị gia tăng 5% đối với doanh thu cho thuê nhà là cao nên nhiều chủ nhà chưa tự giác kê khai và nộp thuế. Do đó, TS. Đinh Trọng Thịnh đề xuất trong bối cảnh hiện nay, để khuyến khích người chủ động đăng ký, kê khai và nộp thuế, mức thuế đối với cho thuê nhà cần giảm xuống một nửa so với hiện nay. Còn lâu dài, khi ý thức tuân thủ của người dân đã tốt rồi thì có thể nâng lên cao hơn.

Ông Thịnh kiến nghị cần nâng ngưỡng chịu thuế lên 120 triệu đồng thay vì 100 triệu đồng hiện nay, bởi chia ra bình quân doanh thu tháng thì chỉ 8,3 triệu đồng/tháng, đây là giá thuê của những căn hộ vừa dưới 80m2 ở Hà Nội, TP.HCM...

Đồng tình, nguyên Thứ trưởng Bộ TN&MT Đặng Hùng Võ cũng cho rằng, việc xem xét lại với ngưỡng chịu thuế cũng như thuế suất đối với cá nhân có nhà cho thuê để hỗ trợ các đối tượng này trong bối cảnh dịch Covid-19. Qua đó cũng gián tiếp hỗ trợ người đi thuê nhà bởi mọi chi phí đều được cộng vào tiền giá thuê nhà.

Đại diện Tổng cục Thuế cho biết, ghi nhận ý kiến của các chuyên gia và đang nghiên cứu để đề xuất với Bộ Tài chính xem xét báo cáo Chính phủ trình Quốc hội nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế trong chương trình sửa Luật thuế GTGT trong thời gian tới để phù hợp với tình hình thực tế.

Giá gói thầu mua sắm thiết bị chống dịch Covid-19 dựa vào căn cứ nào?