Trump nới quy định tiêu thụ nhiên liệu ô tô thời Obama

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang phác thảo kế hoạch đóng băng quy định về hiệu quả nhiên liệu mà ông Barack Obama đưa ra

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa soạn thảo một dự luật sẽ đóng băng các tiêu chuẩn liên quan đến tiết kiệm nhiên liệu đối với ô tô từ năm 2021. Đây được coi là bước đi nhằm chặn đứng một trong những ý tưởng được đánh giá ý nghĩa nhất của chính quyền Tổng thống tiền nhiệm Barack Obama nhằm kiềm chế vấn nạn biến đổi khí hậu.

Xóa dấu ấn của Obama

Mặc dù văn bản dự thảo trên chưa hoàn tất nhưng nội dung chính cho thấy, chính quyền Tổng thống Trump muốn thực hiện những thay đổi đáng kể đối với các tiêu chuẩn ô tô ra đời vào thập kỷ tới.

Một quan chức liên bang, tham gia đánh giá văn bản cho biết, phần lớn dự thảo do Cơ quan An toàn và giao thông đường cao tốc Quốc gia thuộc Bộ Giao thông Mỹ (NHTSA) thực hiện, phác thảo một phương án thay thế kế hoạch của chính quyền Tổng thống tiền nhiệm.

Theo văn bản mới, chính phủ liên bang sẽ đóng băng các tiêu chuẩn về hiệu quả nhiên liệu đối với ô tô và xe tải nhẹ ở những mức đang được áp cho các mẫu xe ra đời năm 2021 và kéo dài việc đóng băng tới năm 2026.

Theo thỏa thuận đạt được giữa chính quyền ông Obama, giới chức bang California và các nhà sản xuất ô tô vài năm trước, tất cả ô tô và xe tải nhẹ của các nhà sản xuất này tại Mỹ sẽ phải thiết kế động cơ có hiệu quả sử dụng nhiên liệu tăng từ mức độ quy định hiện nay lên trung bình hơn 50 dặm/gallon (tương đương 21km/lít) tính đến năm 2025.

Nếu hoàn tất, đề xuất của chính quyền ông Trump sẽ xung đột với những quy định của bang California - một trong những bang cấp tiến nhất trong chiến lược ứng phó với vấn nạn biến đổi khí hậu và ô nhiễm không khí của Mỹ.

Trước đó, chính quyền Tổng thống tiền nhiệm đã cho phép bang California được miễn thi hành Luật Không khí sạch, tự định ra các hạn chế về khí thải ở đuôi ống xả các phương tiện cơ giới hai bánh và bốn bánh.

Các tiêu chuẩn cao của bang này đã buộc các nhà sản xuất ô tô phải “điện hóa” ô tô, sản xuất các động cơ sử dụng nhiên liệu hiệu quả để tiếp tục được tiếp cận thị trường rộng lớn của bang. Tuy nhiên, văn bản của chính quyền ông Trump khẳng định, dù Califonia được miễn áp dụng luật nhưng vẫn có một luật liên bang khác ngăn chặn bang này tự đưa ra các tiêu chuẩn khí thải riêng.

Động thái xóa bỏ dấu ấn của ông Obama trong vấn đề giải quyết khí hậu đã từng được quan chức từ Cơ quan Bảo vệ môi trường (EPA) Scott Pruitt đưa ra hồi đầu tháng 4. Trong đó, ông khẳng định, sẽ hủy bỏ các tiêu chuẩn hiệu quả nhiên liệu từ thời ông Obama nhưng chưa nêu cụ thể những quy định nào được áp dụng.

Theo ông Scott Pruitt, những quy định dưới thời ông Obama có nhiều yếu tố “không phù hợp”; chẳng hạn như phần lớn người tiêu dùng ưa chuộng các phương tiện thể thao đa dụng, xe pick-up (xe SUV nhưng có thùng chở hàng phía sau) hơn là các phương tiện ít phát thải hoặc xe điện nên gây khó cho các nhà sản xuất. Ông Pruiit cũng thể hiện rõ việc không hài lòng với quyết định miễn thi hành luật cho bang California của Tổng thống tiền nhiệm.

Nhiều hãng ô tô, quan chức phản đối

Thế nhưng, quyết định của chính quyền ông Trump lại vấp phải sự chỉ trích từ bản thân nhiều hãng sản xuất ô tô cũng như một số quan chức. Chưởng lý California - ông Xavier Becerra cho biết, cơ quan này sẽ thách thức các tiêu chuẩn về ô tô mới của EPA trước tòa nếu các quy định này được thực hiện.

Theo ông Becerra, kế hoạch của chính quyền ông Trump chẳng khác nào cướp đoạt tiền xăng của người Mỹ và gây ra các rủi ro về sức khỏe với trẻ em khi để mặc ô nhiễm môi trường không ngừng gia tăng mà không có biện pháp hạn chế. “Chúng tôi sẽ theo dõi kỹ mọi diễn biến và sẵn sàng thực hiện mọi hành động cần thiết để bảo vệ tiến trình hạn chế ô nhiễm môi trường của bang”, ông Becerra nói.

Hiện nay, toàn bộ các hãng xe ô tô đang hoạt động tại thị trường Mỹ phải tuân thủ mức khung tiêu thụ nhiên liệu hết sức nghiêm ngặt - trung bình 23km/lít xăng cho toàn bộ các mẫu xe.

Đây là khung được áp đặt tới ít nhất là năm 2025. Các tiêu chuẩn về tiết kiệm nhiên liệu đối với ô tô giúp hạn chế khoảng 6 tỉ tấn khí thải carbon dioxide từ các phương tiện được bán ra trong giai đoạn năm 2012 - 2025, theo EPA.

Vì các quy định này đã được ban hành nên ngành Giao thông chú trọng vào năng lượng điện. Một số hãng sản xuất ô tô như: Ford, Honda đã công khai cảnh báo việc thay đổi quy định về khí thải tại đuôi ống xả.

Mọi đề xuất thay đổi mức giới hạn hiện tại sẽ được công bố để lấy ý kiến cộng đồng trước khi hoàn thành. Kể cả khi hoàn tất, dự thảo này cũng có thể đối diện khả năng kiện cáo kéo theo làm chậm quá trình thay đổi.

Thượng nghị sĩ McCain không muốn Trump đến dự tang lễ của mình