Khi tổng thống đắc cử của Mỹ Joe Biden bắt đầu chọn đội ngũ cố vấn kinh tế của mình, Trung Quốc cũng đang chờ xem ai sẽ tiếp quản cuộc chiến thương mại và công nghệ kéo dài nhiều năm giữa Bắc Kinh và Washington.
Các nhà phân tích Trung Quốc bày tỏ "sự lạc quan thận trọng" sau khi ông Biden chọn các nhà kinh tế chưa từng bộ lộc tư tưởng phản đối Trung Quốc một cách rõ ràng, bao gồm cả ứng cử viên Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen.
Trong khi đội ngũ cố vấn kinh tế của Biden chủ yếu sẽ phải đối mặt với nhiệm vụ khó khăn là cứu nền kinh tế Mỹ khỏi lao dốc hơn nữa trong bối cảnh dịch COVID-19 đang hoành hành trong nước và các vị trí kinh tế quan trọng vẫn cần được lấp đầy, họ cũng sẽ phải đối phó với các vấn đề hóc búa còn sót lại, chẳng hạn như thuế quan và các cuộc đàm phán khó khăn với Trung Quốc.
Các chuyên gia lưu ý rằng, với những ứng cử viên đã biết cũng như phong cách của Biden, đội ngũ mới khó có thể tạo ra hỗn loạn và thất thường trong các cuộc đàm phán thương mại, mặc dù căng thẳng có thể sẽ kéo dài do những bất bình lâu dài của họ về Trung Quốc và ý định kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc.
Đội ngũ mới
Đầu tuần nay, ông Joe Biden đã bổ nhiệm cựu Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ Yellen vào vị trí Bộ trưởng Tài chính. Tuy nhiên, các vị trí khác như Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) và Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ vẫn chưa được công bố.
Ông Joe Biden cũng đề cử Cecilia Rouse, một trong những nhà kinh tế lao động hàng đầu của quốc gia, làm Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế (CEA), và đã đề cử Jared Bernstein, người từng là nhà kinh tế trưởng của Biden trong suốt chính quyền Obama, phục vụ trong hội đồng.
CEA là một hội đồng gồm các chuyên gia có nhiệm vụ cung cấp tư vấn và định hướng cho Tổng thống Mỹ về chính sách kinh tế. Biden cũng đã đề cử Brian Deese, một cố vấn của Nhà Trắng trong chính quyền Obama, lãnh đạo Hội đồng Kinh tế Quốc gia của mình.
Trong số các lựa chọn mới, vị trí của Yellen là người sẽ có các giao dịch trực tiếp với Trung Quốc, vì Bộ Tài chính Hoa Kỳ có nhiệm vụ xem xét các chính sách tiền tệ của các quốc gia khác, áp đặt các lệnh trừng phạt đối với các nước và thực thể khác nhau, cũng như tham gia vào quá trình hình thành chính sách thương mại.
Dưới thời Bộ trưởng Tài chính đương nhiệm Steve Mnuchin, Bộ này đã đưa ra các báo cáo về tỷ giá hối đoái của đồng nhân dân tệ, mặc dù đã ngừng tuyên bố Trung Quốc là nước thao túng tiền tệ. Cơ quan này cũng giám sát việc thu thuế đối với hàng trăm tỷ USD hàng hóa Trung Quốc. Ông Mnuchin cũng là thành viên chủ chốt trong đoàn đàm phán của Mỹ với Trung Quốc.
"Yellen đã rất đau đầu trong cuộc khủng hoảng kinh tế trong nước, nhưng bà ấy cũng phải đối phó với tất cả những vấn đề tế nhị do chính quyền Trump để lại", Mei Xinyu, một nhà nghiên cứu tại Học viện Hợp tác Kinh tế và Thương mại Quốc tế Trung Quốc, nói với báo chí nước này.
Chuyên gia Mei nói rằng ông Joe Biden có khả năng sẽ rút lại các quan chức sự nghiệp và các nhà kinh tế, những người có "thành kiến sâu sắc" đối với hệ thống kinh tế của Trung Quốc và có khả năng sẽ theo đuổi mục tiêu thiếu thiện chí của Mỹ là kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc.
Trong trường hợp của Yellen, trong khi bà này là người chỉ trích cuộc chiến thương mại của Trump chống lại Trung Quốc. Yellen cũng lặp lại những cáo buộc tương tự chống lại các chính sách kinh tế và thương mại của Trung Quốc.
Tại Diễn đàn Tài chính Châu Á được tổ chức ở Hồng Kông vào tháng 1 năm 2020, bà Yellen nói rằng thỏa thuận thương mại giai đoạn một vẫn khiến hầu hết hàng hóa Trung Quốc phải chịu mức thuế quan của Mỹ ở mức "khá cao" sẽ không "đáng chú ý" đối với các hộ gia đình Mỹ.
Yellen cũng cảnh báo rằng những căng thẳng chưa được giải quyết về công nghệ giữa hai cường quốc kinh tế có thể chia rẽ thế giới và làm chậm sự phát triển của việc áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo và hệ thống mạng di động 5G.
Tuy nhiên, tại diễn đàn tương tự, Yellen cũng liệt kê các khoản trợ cấp của Trung Quốc đối với các doanh nghiệp nhà nước, "ép buộc chuyển giao công nghệ" và cạnh tranh với Mỹ trong lĩnh vực 5G là những vấn đề hóc búa giữa hai nước.
"Chính quyền Biden có thể sửa đổi cách tiếp cận thất thường của Trump trong việc áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với một số công ty Trung Quốc. Đồng thời, Mỹ có thể hợp tác với các đồng minh của mình để thiết lập các quy tắc về nhân quyền, tự do ngôn luận và môi trường để kiềm chế sự phát triển của Trung Quốc", Gao Lingyun, một chuyên gia tại Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc ở Bắc Kinh, nêu nhận định.
Phong cách mới
Tuy nhiên, trong khi bà Yellen ủng hộ những cáo buộc của Mỹ chống lại Trung Quốc, các nhà phân tích ở Trung Quốc cho rằng Yellen và các thành viên nội các kinh tế khác sẽ ít hỗn loạn hơn trong các cuộc đàm phán và giao dịch song phương so với thời chính quyền Trump, nơi mà lãnh đạo cũng như các chính sách thay đổi rất thường xuyên.
"Với tính cách thực dụng của Yellen trong sự nghiệp trước đây của bà ấy và những bình luận công khai thể hiện sự ủng hộ đối với thương mại mở và toàn cầu hóa, người ta tin rằng Bộ Ngân khố do bà Yellen đứng đầu sẽ thúc đẩy đối thoại với Trung Quốc", He Weiwen, một cựu quan chức thương mại cấp cao và là thành viên cấp cao của Viện Nghiên cứu Tài chính Chongyang thuộc Đại học Nhân dân Trung Quốc, nói.
Trong khi đó, Deese, người đại diện cho quyền lợi của các công ty lớn của Mỹ đã từng "nếm trái ngọt khi làm ăn với Trung Quốc", cũng có khả năng sẽ thúc đẩy hợp tác với Trung Quốc, chuyên gia He Weiwen nhận định.
Các nhà phân tích Trung Quốc cho rằng sẽ có sự phân công trách nhiệm rõ ràng giữa Yellen, USTR và Bộ trưởng Thương mại khi nói đến các cuộc đàm phán thương mại với Trung Quốc, với USTR và Bộ trưởng Thương mại có thể sẽ dẫn đầu, trong khi bà Yellen tập trung vào nền kinh tế nội địa của Mỹ.
Đó sẽ là một sự cải thiện so với chính quyền Trump, nơi các lực lượng khác nhau, bao gồm các cố vấn cấp tiến chống Trung Quốc do ông Peter Navarro lãnh đạo, và các lực lượng ôn hòa hơn như Mnuchin, liên tục tranh giành quyền lực, các nhà phân tích của Trung Quốc lưu ý.
Chuyên gia Mei nói: “Mặc dù tôi không hy vọng rằng mọi thứ sẽ suôn sẻ từ bây giờ giữa Trung Quốc và Mỹ, nhưng tôi nghĩ ít nhất chúng ta sẽ có sự ổn định hơn trong quan hệ Trung – Mỹ”.
Trong khi các quan chức Trung Quốc chưa nói về tương lai của thỏa thuận thương mại giai đoạn một với Mỹ, thuế quan kéo dài hoặc các cuộc đàm phán thương mại trong tương lai với Mỹ dưới thời Biden, họ đã gửi những tín hiệu tích cực rõ ràng về việc sẽ thực hiện thỏa thuận và muốn tham gia với Hoa Kỳ về thỏa thuận này một cách xây dựng.
Hôm thứ Hai, các quan chức Trung Quốc cho biết Trung Quốc đã hoàn thành 37 quy trình kiểm dịch hải quan cho phép nhiều sản phẩm nông nghiệp của Mỹ, bao gồm khoai tây, gia cầm và thức ăn cho vật nuôi, vào thị trường Trung Quốc.
Các nhà phân tích cho biết, dù Trung Quốc sẽ tiếp tục thỏa thuận như một cử chỉ thiện chí đối với chính quyền mới của Mỹ, nhưng nước này cũng sẽ giữ vững các nguyên tắc của riêng mình trong các cuộc đàm phán trong tương lai. “Sau những năm vừa qua, chúng ta sẽ tập trung và quyết tâm chiến lược hơn nữa trong việc kiên định lập trường của riêng mình” – chuyên gia Mei nhấn mạnh.
Bình luận bài viết (0)
Gửi bình luận