Trung Quốc, Iran chỉ chờ giây phút ông Trump mãn nhiệm để giáng đòn

Trung Quốc chỉ trích cựu quan chức của ông Trump "hành động điên rồ"

Sáng 21/1 theo giờ VN, gần như ngay tại thời điểm ông Joe Biden tuyên thệ nhậm chức Tổng thống, ông Donald Trump chính thức mãn nhiệm, Bộ Ngoại giao Trung Quốc lập tức công bố thông báo trừng phạt lên trang web của cơ quan này.

Trong thông báo, Bộ Ngoại giao Trung Quốc liệt kê danh sách trừng phạt một loạt quan chức dưới thời ông Donald Trump bao gồm: Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, Cố vấn Thương mại Nhà Trắng Peter Navarro, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Robert O’Brien và John Bolton, Bộ trưởng Bộ Y tế Alex Azar, Đại sứ Mỹ tại LHQ Kelly Craft và cựu trợ lý cấp cao của ông Trump Steve Bannon…

28 cựu quan chức này cùng các thành viên ruột trong gia đình họ sẽ bị cấm vào Trung Quốc, Hong Kong hoặc Macao; những công ty, thực tế liên quan tới những người này sẽ bị cấm làm việc với Trung Quốc.

Bắc Kinh đã trừng phạt rất nhiều Nghị sĩ Mỹ trong 4 năm qua nhưng nhắm tới số lượng lớn cựu quan chức và những người vừa mới mãn nhiệm ngay trong ngày Tổng thống mới của Mỹ nhậm chức là động thái thể hiện thái độ tức giận ra mặt và hiếm có.

Những cái tên được nêu trong danh sách đã nói lên mục đích mà Trung Quốc muốn nhắm tới khi trừng phạt những người từng làm trong nội các của ông Trump 4 năm qua vì gần như những người này đều liên quan trực tiếp tới những vấn đề gây sóng gió trong quan hệ Mỹ-Trung như việc Mỹ trừng phạt nặng thương mại Trung Quốc làm nổ ra cuộc thương chiến khốc liệt suốt nhiều năm, Washington chỉ trích Bắc Kinh trong vấn đề chống dịch Covid-19 và nghi ngờ nguồn gốc virus…

Trước khi mãn nhiệm, chính quyền ông Donald Trump cũng dồn dập công bố một loạt các trừng phạt đối với các công ty, thực thể của Trung Quốc, khiến Bắc Kinh tức giận.

Trong đó, riêng với cựu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói: “Ông Pompeo cùng một số quan chức khác đã lên kế hoạch, thúc đẩy và thực hiện một loạt động thái điên rồ, can thiệp trầm trọng vào công việc nội bộ của Trung Quốc, gây tổn hại lợi ích Trung Quốc, xúc phạm người dân Trung Quốc và làm gián đoạn nghiêm trọng quan hệ Trung-Mỹ”.

Mặt khác, chính quyền Bắc Kinh thể hiện mong muốn hợp tác với chính quyền mới của Tổng thống Mỹ Joe Biden.

Iran trừng phạt thẳng ông Donald Trump

Trong một diễn biến khác, trước Trung Quốc, Iran cũng công bố một loạt lệnh trừng phạt với chính ông Donald Trump và 9 quan chức cấp cao dưới thời ông trong đó cũng có tên ông Mike Pompeo, cựu cố vấn John Bolton…

Những người này bị đưa vào danh sách đen vì “vai trò và tham gia vào những hành động khủng bố, chống lại nhân quyền” nhằm vào Cộng hoà Hồi giáo Iran và người dân Iran.

Các lệnh trừng phạt bao gồm lệnh cấm đi lại, phong toả tài sản mà họ có thể sở hữu tại Iran. Tuy nhiên, khác với các lệnh trừng phạt từ Trung Quốc, động thái từ phía Iran được cho là chỉ có ý nghĩa về mặt biểu tượng, thể hiện thái độ.

Kể từ năm 2018, Iran luôn chỉ trích chính quyền ông Donald Trump vì theo đuổi chiến lược, gây áp lực tối đa bằng cách áp các lệnh trừng phạt mà Tehran coi là “khủng bố về kinh tế và y tế”.

Ngoài trừng phạt, Bộ Ngoại giao Iran còn cho biết, ông Donald Trump và các cựu quan chức trên bị liệt vào danh sách đen vì ám sát tướng Qasem Soleimani, nhà khoa học hạt nhân hàng đầu Mohsen Fakhrizadeh của nước này, cũng như việc Mỹ ủng hộ Israel, cấp tài chính và huấn luyện “các nhóm khủng bố”.

Trước đó, ngay gần thời điểm ông Trump sắp mãn nhiệm, Iran cũng yêu cầu Interpol ra “thông báo đỏ” đối với vị tỷ phú New York và 47 quan chức khác của Mỹ vì vụ ám sát ông Solemani.

Video: Joe Biden làm việc ngay, đảo ngược một loạt chính sách của ông Trump