Trung Quốc sẽ đứng về phía Nga hay Ukraine nếu xung đột xảy ra?

Thời gian gần đây, Bắc Kinh đang phát triển quan hệ ngoại giao, kinh tế với cả Nga và Ukraine. Do đó, các chuyên gia nhận định, Trung Quốc ít khả năng tham gia vào xung đột giữa Nga và Ukraine trong bối cảnh Mỹ và phương Tây cảnh báo Moscow chuẩn bị tấn công Kiev.

Cụ thể, trong thập kỷ qua, Trung Quốc và Nga đã thắt chặt quan hệ quân sự, kinh tế, chính trị. Hồi tháng 6, Nga và Trung Quốc gia hạn hiệp ước hữu nghị 20 năm. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ca ngợi quan hệ Trung Quốc - Nga là kiểu mẫu của mô hình mới trong quan hệ quốc tế mang đến năng lượng tích cực cho thế giới.

Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nhận định Ukraine có thể đóng vai trò cầu nối tới châu Âu cho các hoạt động kinh tế của Trung Quốc. Ukraine đã đạt thỏa thuận hợp tác với Trung Quốc xây dựng sân bay, đường sắt, cơ sở hạ tầng và cảm ơn Trung Quốc hỗ trợ vaccine Covid-19.

Ông Wang Yiwei, chuyên gia quan hệ quốc tế tại Đại học Renmin (Bắc Kinh) cho rằng căng thẳng biên giới Nga - Ukraine là vấn đề của nội bộ châu Âu và Trung Quốc ít khả năng can dự.

Cũng theo ông Wang, Trung Quốc còn có “một ràng buộc khác là lợi ích của họ tại châu Âu khi Bắc Kinh đang tìm cách xây dựng quan hệ tích cực với khu vực này. Quan hệ Bắc Kinh với Kiev khá tốt, khiến Bắc Kinh ít có khả năng đứng về phía Moscow”.

Ông Liu Weidong, nhà nghiên cứu quan hệ quốc tế thuộc Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, nhận định Trung Quốc không có mục đích hoặc khả năng quân sự để can dự vào căng thẳng Nga - Ukraine.

“Tôi không cho rằng Trung Quốc sẽ hỗ trợ quân sự Nga nếu Moscow hiến hành hành động quân sự với Kiev, Trung Quốc không muốn làm vậy bởi điều này đi ngược lại nguyên tắc ngoại giao không can thiệp của Trung Quốc”, ông Liu nói.

“Đứng về phía Moscow hay Kiev đều làm ảnh hưởng tới lợi ích của Bắc Kinh vì vậy Bắc Kinh sẽ kêu gọi một giải pháp nhân đạo trong một diễn đàn quốc tế như Liên Hợp Quốc để giải quyết vấn đề".

Mỹ và phương Tây cáo buộc Nga đang tập trung lượng lớn binh sĩ và vũ khí gần biên giới với Ukraine, chuẩn bị cho một cuộc tấn công. Trong khi đó, Nga phủ nhận cáo buộc này, khẳng định việc điều quân trong phạm vi lãnh thổ là việc nội bộ của quốc gia này và không nên bị coi là mối đe dọa tới các nước láng giềng.

Giữa Mỹ - Trung Quốc, nước nào có tầm ảnh hưởng lớn hơn tại Châu Á?