Truyện ngắn: Về chung một nhà…

Ảnh minh họa

Mấy gã đàn ông tay xách cá chép đỏ, miệng phì phèo điếu thuốc. Lúc họ rẽ vào quán, chân quần còn rỏ nước tong tỏng. Họ xin một cốc nước chè nóng trước khi ngồi vào ghế nhờ Phụng dọn sạch râu ria đầu tóc. Khách dựa người vào ghế, thả lỏng cơ thể nhìn lên nóc quán. Còn Phụng cặm cụi từng đường kéo. Nhưng thỉnh thoảng vẫn không quên liếc ra đường. Lòng như đang nôn nao mong ngóng ai đó lắm…

Quán cắt tóc của Phụng cả năm chỉ mở mấy ngày trước Tết. Đó là dịp tụi nhóc được bố mẹ cho tiền đi cắt tóc thay vì lôi ra sân cắt nham nhở hoặc tròn như bát úp. Nhưng chẳng mấy khi Phụng lấy tiền của tụi nhỏ, cắt cho vui vậy thôi.

Người làng hỏi nhau có phải Phụng mải chơi nên đến giờ này vẫn chẳng vợ con gì? Mẹ Phụng nghe chỉ biết thở dài. Phụng gần 40 tuổi rồi mà chẳng khi nào thấy nhắc đến đàn bà. Cũng có người thương thầm nhớ trộm nhưng Phụng ngó lơ. Bọn thanh niên choai choai kêu anh Phụng giới tính có vấn đề. Phụng chỉ cười, nhìn đăm đăm về phía cây cau cao nhất làng. Lòng tự hỏi không biết giờ này mấy mẹ con Tâm đã nấu cơm chưa?

Những câu hỏi bâng quơ kiểu đó dù Phụng đã nén chặt trong lòng. Nhưng không giấu được bà già tám mươi tuổi thỉnh thoảng vẫn giả vờ lẩn thẩn. Phụng mở quán cắt tóc cũng đâu có qua được mắt bà. Bà thừa biết chẳng phải vì vài đồng bạc lẻ mà Phụng chịu ngồi đó lúc thiên hạ đang mải mê sắm Tết. Chẳng qua là kiếm cớ đợi người xưa, vì biết thể nào Tâm cũng dắt các con ra cắt tóc.

Phụng cắt thật chậm, làm thật lâu cốt để Tâm cằn nhằn đủ thứ chuyện trên đời cho đỡ nhớ. Tâm mắng đứa lớn ăn kẹo cao su bôi đầy lên tóc, quát đứa nhỏ con gái mà ở dơ cứ phải dùng roi mới chịu gội đầu. Tâm lục được cái cắt móng tay trong bộ đồ nghề của Phụng. Lôi từng đứa ngồi gọn lỏn trong lòng vừa cắt móng vừa dọa nạt. Rồi thể nào Tâm cũng hỏi Phụng có mang kim chỉ theo không? Sao áo rách không biết tự khâu? Ăn mặc lôi thôi thế kia chả trách đến giờ vẫn ế. Phụng định cãi tui ế thì có liên quan gì tới ai?

Cũng định đay nghiến nhau vài câu cho hả lòng hả dạ nhưng thấy cái dáng người xanh xao gày guộc của Tâm mà không nỡ buông lời. Hỏi cho có cớ mà mắng mỏ vậy thôi chứ lần nào Tâm cũng mang theo kim chỉ. Đợi Phụng ngơi tay là bắt cởi áo ra, Tâm cắm cúi ngồi khâu lại những đường thẳng thớm. Áo Phụng thực ra đâu có rách, đường chỉ cũ còn bền chẳng qua là tiện tay xé toạc. Để người có cớ mà may…

Đám nhóc con mải chạy đùa quanh quán lá đâu biết hai người lớn ngồi kia đang muốn khóc trong lòng. Tâm nghĩ chắc tại mình mà Phụng vẫn giữ nỗi hận trong lòng. Không tin loại đàn bà bội bạc vô tình nên suốt 10 năm nay không thấy Phụng thương ai. Mai này, lúc mẹ già nhắm mắt xuôi tay thì Phụng biết cùng ai sớm khuya bầu bạn? Nhiều hôm đứng từ xa ngó dáng Phụng cởi trần leo chót vót lợp mái nhà, lội bì bõm dưới đầm bắt cá, nhễ nhại vác những ôm lúa nặng trĩu.

Tâm đã ước gì đời mình được chăm sóc, sẻ chia cho bớt gánh nhọc nhằn đời Phụng. Dù chỉ là cùng nhau ăn những bữa cơm đạm bạc, sống trong căn nhà tuềnh toàng. Thấy người kia ho cũng có quyền cằn nhằn. Thấy uống rượu cũng có quyền mắng mỏ. Nhưng làm sao được nữa khi đời Tâm đã trở thành góa phụ với hai đứa con nhỏ và bà mẹ chồng già quanh năm đau yếu. Phụng như đọc được ý nghĩ của Tâm nên khẽ nhếch môi cười cay nghiệt. Đôi lúc muốn dằn vặt nhau theo kiểu “hồi đó ai tham vàng bỏ ngãi đấy Tâm ơi?”.

Nhưng câu nói ấy không bao giờ bật lên thành lời. Vì Phụng thừa hiểu nguồn cơn mọi chuyện. Nếu không vì mẹ Phụng tìm mọi cách cấm cản thì có lẽ bây giờ Tâm cũng không phải chịu nhiều khổ cực đến thế kia. Lấy một người đàn ông mình không yêu, sống với nhau chưa được bao lâu thì chồng đổ bệnh. Bao nhiêu tiền của đều dốc vào chạy chữa đến cạn kiệt mà người thì không cứu nổi.

Từ đó đến nay nhìn Tâm vò võ bươn trải vừa nuôi con vừa gánh vác công việc nhà chồng mà Phụng không khỏi xót xa. Nghe tụi trẻ hát oang oang “Hay là mình cứ bất chấp yêu nhau đi…”, Phụng cũng muốn hát cho Tâm nghe câu đó. Nhưng mỗi lần kiếm cớ đi qua nhà thấy cảnh mẹ chồng Tâm ngồi lẩn thẩn trước hiên là lòng Phụng tự nhiên nguội lại. Những người già như lá đã cạn nhựa trên cành, ai nỡ rung cây. Mấy năm sau khi mẹ chồng Tâm đã khuất núi mờ mây. Thì Phụng lại đắn đo chuyện hương khói, giỗ chạp nhà chồng vẫn cần đến tay Tâm lo liệu.

* * *

Bà già ngồi ngó những xe củi chở qua trước nhà thỉnh thoảng rơi vãi vài thanh mục. Thiên hạ đã bắt đầu mua củi nấu bánh chưng. Cây đào bích ở góc vườn còn trơ trọi một cành bởi hàng xóm nhận phần từ giữa năm đều đã qua cắt về trưng Tết. Tết đã về đến ngõ rồi mà thằng con trai của bà còn mải mê trong quán lá rách tươm. Lòng nó cứ luẩn quẩn trong hình bóng người đàn bà tội nghiệp ấy.

Biết vậy ngày xưa bà chẳng cấm đoán chúng làm gì. Mối hận của người lớn đã o ép cuộc đời tụi trẻ. Bà đã tìm mọi cách ngăn cản, chia rẽ chúng. Cũng chỉ bởi ngày xưa bà đã từng đắm đuối yêu đương, thề non hẹn biển. Nhưng chờ đợi gần hết tuổi thanh xuân cuối cùng bị người ta phản bội. “Người ta” đâu phải ai xa lạ. Vẫn sống cùng một làng nên thỉnh thoảng bà vẫn phải chạm mặt trong công việc hiếu hỷ, trong những phiên chợ nghèo. Có lần vì muốn đoạn tuyệt với ký ức bà đã định đến sống ở một vùng đất mới.

Nhưng Phụng đâu có biết nên đã trót mang lòng thương nhớ chính con gái “người ta”. Cái con bé có khuôn mặt giống cha đến từng đường nét. Nên mỗi lần Tâm qua nhà chơi là mỗi lần bà nghe gió mùa thổi tơi bời trong lồng ngực. Cơn giận bao nhiêu năm càng muốn lãng quên lại càng bùng lên như lửa. Bà già đã cấm Phụng qua lại với Tâm vì không thể sống chung trong cùng một căn nhà. Khi hàng ngày bà phải chạm vào ký ức.

Tụi trẻ ngày đó giờ đã sắp già. Thỉnh thoảng gặp Tâm ngoài chợ ngồi bán ít mướp đầu mùa, mấy nải chuối xanh, vài ba quả gấc chín đỏ lự. Cũng có lần bà ghé lại mua để nhét vào tay đứa con gái nhỏ của Tâm chiếc bánh rán bọc đường. Để cố nhìn thật sâu vào khuôn mặt ấy xem hận thù trong lòng bà còn cháy hay không? Nhưng lạ thay bà già chỉ còn thấy sự dằn vặt của mình trong những vết chân chim hằn sâu khóe mắt Tâm.

Cô thiếu nữ ngày xưa bà nhiều lần xua đuổi giờ đã làm mẹ của hai đứa con. Má hồng ngày xưa giờ đầy tàn nhang, gày guộc và khắc khổ. Bà cũng nửa đời một mình bươn trải nuôi con nên ngó cái dáng tất tưởi của Tâm lòng không thôi chua xót. Đến bà còn vậy thử hỏi lòng Phụng sao có thể thản nhiên? Nhà cửa bao lâu không nghe thấy tiếng cười.

Phụng lầm lũi với ruộng vườn, với nỗi cô đơn đặc sệt. Phụng chưa bao giờ nhắc lại chuyện xưa nhưng bà nghe đâu đó trong những tiếng thở dài là lời than trách. Có lúc bà ngó đăm đăm cái mớ tóc rối bù, đám râu ria xồm xoàm và đã nghĩ Phụng là hiện thân của kiểu người hoài cổ. Biết đâu đến một lúc nào đó trong dáng ngồi hướng về phía cây cau cao nhất làng, Phụng hóa thành tượng đá cũng nên…

Lúc bà già còn mải nghĩ ngợi vẩn vơ thì Phụng đứng lơ ngơ trong quán nhìn Tâm khâu áo. Lũ nhóc sau khi có đầu tóc mới đã xin Tâm mấy nghìn chạy qua quán tạp hóa đối diện mua ít kẹo màu. Phụng hỏi Tâm đến bao giờ mới thôi phải kiếm cớ để gặp mặt nhau? Tâm khựng mũi kim, định nói gì rồi thôi không nói nữa.

Chuyến xe bán hàng rong đi ngang qua quán, chiếc loa rè lẹt xẹt hát bài ca mùa xuân. Anh bán quýt cảnh thò mặt vào trong quán xin để ké mấy chậu cây, tiện thể nhờ Phụng nếu có ai mua thì bán hộ. Đắt rẻ gì cũng bán, Tết đến nơi rồi phải nhanh gỡ vốn để kiếm ít tiền sắm sửa cho vợ con. Phụng nghe hai tiếng “vợ con” mà thấy ngọt lịm trong lòng. Cũng ước giá như mình có vợ con để mà tất bật lo toan.

Hai đứa con Tâm bỗng ùa chạy vào quán kiếm một chỗ ẩn mình. Phụng thấy chuyện của mình và Tâm còn tệ hơn cả trò chơi trốn tìm con nít. Tìm đến bạc đầu vẫn không bắt được nhau, không khép lại trò chơi số phận. Tóm lấy hai đứa nhóc đang chạy quanh quấn lấy chân mình, Phụng ngẩng lên đúng lúc Tâm đang cắn chỉ.

Đưa áo cho Phụng giục mặc nhanh vào không rét. Tâm cằn nhằn sao năm nào cũng đón hướng gió để dựng quán Phụng ơi? 29 Tết rồi sao còn bận bịu ở đây? Còn không mau về nhà cùng mẹ vun vén Tết. Thấy Tâm đứng dậy định dắt các con đi, Phụng vội vàng níu lại. Người đàn ông gần 40 tuổi đầu bỗng ngập ngừng hỏi nhỏ hay là tụi mình dọn về một nhà đón Tết đi Tâm?

Truyện ngắn: Gọi là tình yêu