Từ 2021, người lao động sẽ sống được bằng lương?

Tiền lương sẽ được tính theo vị trí việc làm thay vì theo mức lương cơ sở như trước đây - Ảnh minh họa: Tạ Tôn

Tiền lương phải là thu nhập chính đảm bảo đời sống người lao động, được tính theo vị trí việc làm thay vì theo mức lương cơ sở như trước đây… Đó là những điểm mới nổi bật trong Đề án cải cách chính sách tiền lương sẽ được báo cáo Bộ Chính trị để trình Hội nghị T.Ư 7 khóa XII dự kiến diễn ra vào tuần tới.

5 quan điểm cải cách tiền lương mới

Trước đó, tháng 1/2017, Thủ tướng quyết định thành lập Ban chỉ đạo T.Ư về cải cách chính sách tiền lương, bảo hiểm xã hội và ưu đãi người có công do Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ làm Trưởng ban.

Theo Ban chỉ đạo, Đề án cải cách tiền lương đã được nghiên cứu toàn diện các nội dung của chế độ tiền lương, trong đó tách rõ khu vực công và khu vực doanh nghiệp với nhiều nội dung mới, thể hiện rõ 5 quan điểm.

Thứ nhất, tiền lương phải là thu nhập chính bảo đảm đời sống cho người lao động và gia đình họ. Thứ hai, cải cách chính sách tiền lương phải tuân thủ nguyên tắc phân phối theo lao động và quy luật khách quan của kinh tế thị trường, lấy tăng năng suất lao động là cơ sở để tăng lương. Thứ ba, phân phối tiền lương dựa trên kết quả lao động và hiệu quả sản xuất kinh doanh, bảo đảm mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ trong doanh nghiệp. Thứ tư, trong khu vực công, Nhà nước trả lương cho cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo, phù hợp với nguồn lực của Nhà nước. Cuối cùng, cải cách chính sách tiền lương đòi hỏi quyết tâm chính trị cao, gắn liền và thúc đẩy cải cách hành chính, đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy.

Theo Ban chỉ đạo, về mục tiêu, đối với khu vực công sẽ xây dựng chế độ tiền lương mới thực hiện từ năm 2021, gắn với lộ trình cải cách hành chính, tinh giản biên chế. Xác định mức tiền lương thấp nhất của khu vực công (là mức tiền lương của người làm công việc yêu cầu trình độ đào tạo trung cấp) từ năm 2021 bảo đảm không thấp hơn mức lương thấp nhất của khu vực doanh nghiệp.  

Đối với khu vực doanh nghiệp, thực hiện điều chỉnh tăng mức lương tối thiểu vùng để đến năm 2020 đảm bảo mức sống tối thiểu; Giảm dần và tiến tới bãi bỏ sự can thiệp trực tiếp của Nhà nước vào chính sách tiền lương của doanh nghiệp.

Sẽ có hệ thống bảng lương mới

Về nội dung cải cách, đối với khu vực công, những công việc thừa hành, phục vụ (yêu cầu trình độ dưới trung cấp) thực hiện thống nhất chế độ hợp đồng lao động theo quy định của Bộ luật Lao động (hoặc hợp đồng cung cấp dịch vụ), không áp dụng bảng lương công chức, viên chức.  

Đề án nêu rõ, sẽ ban hành hệ thống bảng lương mới (quy định bằng số tiền tuyệt đối thay cho việc quy định hệ số lương nhân với mức lương cơ sở) theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo trên cơ sở điều chỉnh tăng mức lương thấp nhất và mở rộng quan hệ tiền lương tiệm cận với khu vực thị trường.

Hệ thống bảng lương mới gồm: Một bảng lương chức vụ áp dụng đối với cán bộ, công chức, viên chức giữ chức vụ lãnh đạo (bầu cử và bổ nhiệm) trong hệ thống chính trị từ T.Ư đến cấp xã; Một bảng lương chuyên môn, nghiệp vụ đối với công chức, viên chức không giữ chức vụ lãnh đạo; Ba bảng lương đối với lực lượng vũ trang (trong đó có một bảng lương sĩ quan quân đội, sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ công an, một bảng lương quân nhân chuyên nghiệp, chuyên môn kỹ thuật công an và một bảng lương công nhân quốc phòng, công nhân công an).

Người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị sẽ được sử dụng quỹ tiền lương và kinh phí chi thường xuyên được giao hằng năm để thuê chuyên gia, nhà khoa học, tài năng đặc biệt. Đề án cũng mở rộng thí điểm cơ chế áp dụng đối với một số tỉnh, thành phố ở vùng động lực được chi thu nhập bình quân tăng thêm không quá 0,8 lần.

Thực hiện khoán quỹ lương cho các cơ quan, đơn vị. Bãi bỏ hệ số tiền lương tăng thêm đối với cán bộ, công chức thuộc các cơ quan đang thực hiện cơ chế tài chính đặc thù khi thực hiện bảng lương mới.

Chỉ cải cách tiền lương từ năm 2021