Từ âm mưu ám sát Tổng thống Zelensky, phát hiện lỗ hổng an ninh chết người của Ukraine

Khi kẻ thù lại là người thân cận

Theo Business Insider, đầu tuần này, Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) thông báo đã phanh phui âm mưu ám sát Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cùng nhiều quan chức cấp cao nước này và nghi do phía Nga chủ mưu.

SBU cho biết, điểm đáng lo ngại nhất trong kế hoạch chính là tình báo Nga đã thuyết phục được một số quan chức cao cấp trong lực lượng mật vụ Ukraine có nhiệm vụ bảo vệ Tổng thống Zelensky cùng tham gia.

Cụ thể, mạng lưới tuyển mộ gián điệp của Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) đã tìm kiếm những người có khả năng phản bội ông Zelensky nằm trong nhóm chịu trách nhiệm đảm bảo an ninh cho Tổng thống Ukraine để thực hiện một vụ bắt cóc và sau đó sát hại ông.

"Đây là lần đầu tiên những quan chức cao cấp trong lực lượng an ninh Ukraine trở thành tay trong cho kẻ thù" - người phát ngôn SBU Artem Dehtiarenko cho biết. 

Theo đó, những người này sẽ cung cấp thông tin về địa điểm của quan chức cấp cao Ukraine, trong đó có cả Giám đốc SBU Vasyl Malyuk và Giám đốc Tình báo Quân sự Ukraine Kyril Budanov.

Cũng theo ông Artem Dehtiarenko sau khi có thông tin chi tiết, họ dự định phóng tên lửa tấn công ngôi nhà các quan chức nói trên sẽ có mặt. Sau đó, sẽ dùng máy bay không người lái tấn công những người còn lại và cuối cùng sẽ phóng một quả tên lửa khác để dọn sạch dấu vết vụ tấn công.

Những kẻ lên kế hoạch tấn công cũng đã đặt lịch sát hại ông Budanov vào ngày Lễ Phục sinh (5/5). Tuy nhiên, âm mưu này bất thành và một trong những kẻ tình nghi bị bắt giữ được cho là đã mang theo cả máy bay không người lái và lựu pháo chống tăng để thực hiện nhiệm vụ, người phát ngôn SBU cho biết thêm.

SBU cũng công bố danh tính 3 điệp viên FSB của Nga tham gia vào âm mưu này là Maxim Mishustin, Dmytro Perlin, và Aleksi Kornev. Trong đó, Perlin phụ trách tuyển mộ những gián điệp từ Ukraine. Trong khi đó, 2 gián điệp từ phía Ukraine được xác định đều có quân hàm đại tá và làm việc trong lực lượng cảnh vệ Ukraine.

Các điệp viên FSB cũng thuyết phục một trong số những kẻ thực hiện âm mưu tấn công rằng hắn sẽ có khoảng từ 20-30 phút để trốn chạy khỏi hiện trường sau khi được xác nhận đã hoàn thành nhiệm vụ. Điệp viên Perlin gọi kế hoạch sử dụng tên lửa là "con chim lớn" và máy bay không người lái là "con chim nhỏ" và nhấn mạnh: "Thứ tự tấn công là tên lửa, máy bay không người lái và tên lửa".

SBU cho biết, họ đã thu được một số máy bay không người lái, đầu đạn tên lửa và mìn từ những kẻ tòng phạm người Ukraine. Các sĩ quan bị bắt khai nhận được FSB hứa hẹn trả 50.000 USD nếu nhiệm vụ thành công. Hiện những tên này phải đối mặt với cáo buộc tội phản bội quốc gia và khủng bố.

SBU thừa nhận không thể đánh giá thấp tình báo Nga

Dù lên tiếng khẳng định cuộc tấn công khủng bố bị tình báo Ukraine chặn đứng là một thất bại của lực lượng tình báo Nga nhưng Giám đốc SBU Vasyl Maliuk vẫn thận trọng thừa nhận: "Chúng ta đừng quên rằng đối thủ rất mạnh mẽ, đầy kinh nghiệm và không thể bị đánh giá thấp".

Trong khi đó, một nguồn tin tình báo tại Kiev lại cho biết, hiện vẫn chưa rõ liệu các quan chức hàng đầu tại Moscow có trực tiếp ra lệnh thực hiện âm mưu ám sát này hay không. 

Tuy nhiên, nguồn tin cho rằng, âm mưu này nhiều khả năng là kết quả của một chiến dịch từ cấp trung gian nhằm gây ấn tượng với giới lãnh đạo và có khả năng chính họ tự đứng ra thực hiện.

Ukraine cho biết Tổng thống Zelensky đã trở thành mục tiêu ám sát của Nga kể từ khi Tổng thống Nga Putin phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine hồi tháng 2/2022. Bản thân ông Zelensky từng có lần tuyên bố ông không nhớ có bao nhiêu lần Moscow tìm cách sát hại ông.

Hồi tháng 8/2023, một phụ nữ ở khu vực Mykolaiv đã bị bắt với cáo buộc có liên quan đến âm mưu ám sát ông Zelensky. Bà bị cho là đã thu thập thông tin tình báo về kế hoạch thăm khu vực này của Tổng thống Ukraine để phục vụ cho một vụ không kích của Nga, tiêu diệt ông Zelensky. SBU cho biết họ đã bắt tận tay khi đối tượng đang tìm cách trao thông tin tình báo cho đối phương.

Mới đây nhất hồi tháng 4, một người đàn ông Ba Lan bị cáo buộc hỗ trợ cho kế hoạch ám sát ông Zelensky của Nga. Ông này bị kết tội "sẵn sàng làm việc cho tình báo nước ngoài chống lại nhà nước Cộng hòa Ba Lan" và có thể nhận mức án tối đa lên đến 8 năm tù.

Người đàn ông nói trên đồng ý cung cấp thông tin cho tình báo Nga về an ninh tại sân bay Rzeszów-Jasionka ở miền Đông Nam Ba Lan sát biên giới với Ukraine vào thời điểm ông Zelensky dự định sử dụng sân bay này cho chuyến công du nước ngoài. Âm mưu này bị giới chức Ukraine phanh phui và người đàn ông đó bị bắt giữ và xét xử tại Ba Lan.

Tuy nhiên, ông Mark Episkopos, chuyên gia nghiên cứu Á - Âu tại Viện Quincy đánh giá âm mưu ám sát lần này đã phơi bày điểm yếu chí mạng của chính quyền Kiev. "Vụ việc này phơi bày hiện tượng bất thường khi tình báo Nga có thể mở rộng việc thâm nhập vào hệ thống công quyền và quân sự của Ukraine. Hoạt động này ngày càng khó phát hiện chứ chưa nói đến việc loại bỏ", ông Episkopos nói thêm.

Trong khi đó, Điện Kremlin cũng từng bác bỏ những cáo buộc của Tổng thống Zelensky rằng Nga tìm cách sát hại ông và tố cáo ngược rằng Ukraine cũng từng tìm cách ám sát Tổng thống Nga Putin nhiều lần trước đó.

Người phát ngôn điện Kremlin Dmitry Peskov nhấn mạnh: "Giới chức Ukraine ở nhiều cấp độ khác nhau đã nhiều lần công khai tuyên bố muốn ám sát ông Putin. Chúng tôi biết rất rõ về điều đó và họ sẽ không thể thành công. Chúng tôi tin chắc rằng mọi mục tiêu đề ra trong chiến dịch quân sự đặc biệt sẽ thành công".