Từ vụ đột tử trên đường chạy, chuyên gia y tế cảnh báo gì?

Ngày 24/3, Ban tổ chức Giải siêu Marathon Việt Nam 2024 (Vietnam Ultra Marathon 2024) thông tin, một vận động viên tham dự sự kiện đã qua đời tại Bệnh viện Đa khoa Hòa Bình. Vận động viên này tham gia cự ly 50km, khi về gần đến đích thì có biểu hiện mệt, ngất xỉu trên đường chạy. Dù được lực lượng y tế cấp cứu nhưng người này đã tử vong.

Trong thời gian qua, không ít trường hợp tham gia hoạt động thể thao chạy bộ đã gặp tình huống rất đáng tiếc tương tự.

ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam cho hay, các trường hợp tử vong trên đường chạy đa phần liên quan vấn đề về tim mạch. Khi chạy bộ, nhịp tim thay đổi, đập nhanh hơn, nếu không kiểm soát tốt sẽ khiến nhịp tim, huyết áp tăng nhanh, xuất hiện các cơn thiếu máu lên não, dấu hiệu dự báo cơn đột quỵ nguy hiểm có thể xảy đến.

Ngoài ra, với các trường hợp chạy đường dài, vận động viên có thể đối mặt với các tình trạng nguy hiểm khác như hạ đường huyết do mất năng lượng quá nhiều không được bù kịp. Đặc biệt, việc thiếu đường cung cấp cho não và tim có thể dẫn tới tình trạng choáng và nặng nề hơn là đột quỵ não. Hoặc thiếu oxy não, thiếu oxy cơ tim do hệ hô hấp không bù kịp; Cường giao cảm gây co mạch dẫn tới co thắt mạch não, từ đó gây tăng huyết áp có thể dẫn đến đột quỵ não. Co thắt mạch vành tim dẫn tới thiếu máu cơ tim gây nhồi máu cơ tim. Tình trạng này cũng gây thiếu oxy tổ chức tim và não… để lại hệ lụy đáng tiếc lên sức khỏe.

Còn theo bác sĩ CKII Nguyễn Thế Huy, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện E, tình huống đột tử có thể xảy ra ở bất cứ ai nếu không được tầm soát yếu tố nguy cơ, đặc biệt với nhóm ít chơi thể thao nhưng lại gắng sức. Đột tử được chia thành 2 nhóm: Nhóm thứ nhất là những người đang khỏe mạnh; Nhóm thứ hai là những người mắc bệnh tim mạch.

Ở nhóm người trẻ tuổi, trung niên, đột tử thường liên quan tới bệnh lý tim mạch như cơ tim phì đại, bệnh lý giãn động mạch trong tim, bệnh lý rối loạn dẫn truyền trong tim (brugada) hoặc bệnh lý tim bẩm sinh. Đột tử cũng xảy ra ở nhóm người có bất thường mạch vành, đa phần các bệnh nhân đều có diễn biến đột ngột, không có dấu hiệu báo trước.

Theo khuyến cáo của BS Mạnh, chơi thể thao là tốt nhưng phải lựa chọn bộ môn thể thao phù hợp với lứa tuổi, sức khỏe và bệnh lý nền. Cần phải phân biệt rõ tập thể dục và chơi thể thao cường độ sẽ khác nhau.

Đối với tập thể dục, cường độ thường chỉ nhẹ nhàng, thư thái, ít mất sức, không phải gắng sức thì không cần kiểm tra sức khỏe trước khi chơi. Còn đối với chơi thể thao cường độ hoạt động cao cần phải có sự đánh giá sức khỏe để đảm bảo an toàn. 

Ngoài ra, để chơi thể thao an toàn, theo các chuyên gia, mỗi người cần dành thời gian khởi động làm nóng cơ thể, để cơ thể có thời gian thích nghi với hoạt động gắng sức. Trong quá trình vận động cần đặc biệt lưu ý đến các tín hiệu cảnh báo của cơ thể để có hướng xử trí thích hợp. Ngoài ra, nên đi khám bác sĩ chuyên khoa về tim mạch, hô hấp, cơ xương khớp trước khi tập luyện hoặc chơi những bộ môn thể thao cần gắng sức, đối kháng  Đặc biệt, nếu muốn chinh phục thử thách, người chơi thì cần phải có thời gian luyện tập.