Vì sao HLV ngoại khó thành công ở V-League?

Nguyên nhân của thực trạng này là gì khi nó dường như không đơn thuần xuất phát từ vấn đề chuyên môn?

V-League không phải là đất lành với HLV ngoại

Sau vòng 11 V-League 2020, HLV Chung Hae-seong đã chính thức nói lời chia tay CLB TP HCM. Ông Chung sau đó được mời giữ chức Giám đốc kỹ thuật tại đội bóng chủ sân Thống Nhất nhưng ông đã từ chối. Chỉ trong 3 năm, riêng CLB TP HCM đã khiến 3 HLV nước ngoài mất việc. Trước đó, HLV Alain Fiard (Pháp) và HLV Toshiya Miura (Nhật Bản) cũng phải ra đi trong thất bại.

Hồi đầu mùa giải năm nay, CLB Thanh Hóa sau khi để thua 3 trận liên tiếp cũng đã sa thải HLV người Ý Fabio Lopez. Trước đó, chính đội bóng xứ Thanh cũng nói lời chia tay HLV Mihail Cucchiaroni (Romania) hay HLV Ljupko Petrovic (Serbia). Hiện nay, V-League 2020 chỉ còn duy nhất HAGL đang dùng thầy ngoại - HLV Lee Tae-hoon. Mặc dù vậy, ông Lee không thể giúp đội bóng phố Núi trở thành một thế lực và dấu ấn chiến thuật cũng nhạt nhòa.

Nhìn rộng hơn, trong lịch sử V-League, có rất nhiều nhà cầm quân ngoại quốc tới hành nghề nhưng chỉ 2 người thực sự thành công. Đó là HLV Arjhan Somgamsak (vô địch V-League 2003, 2004 cùng HAGL) và Henrique Calisto (vô địch V-League 2005, 2006 cùng Đồng Tâm Long An). Thành tích cao nhất cho một HLV ngoại tại V-League kể từ năm 2006 chỉ là ngôi Á quân (HLV Chung Hae-seong, mùa 2019 cùng TP HCM; HLV Petrovic, mùa 2016 cùng Thanh Hóa). Chỉ tính riêng 10 năm qua, có 23 nhà cầm quân nước ngoài tới V-League và 16 người trong số đó không thể trụ lại quá 1 mùa giải.

Chuyên gia Lê Thế Thọ cho rằng, điều này hết sức bình thường bởi những HLV ngoại đa phần có phong cách chuyên nghiệp còn các CLB Việt Nam lại chưa đáp ứng được yêu cầu đó. “Ở nước ngoài, HLV được toàn quyền chuyên môn còn ở Việt Nam thì không. Ông bầu, nhà tài trợ vẫn thường có thói quen chỉ đạo chiến thuật, tác động nhân sự”, ông Thọ nhận xét.

“Cầu thủ nước ngoài tập ra tập, chơi ra chơi nhưng cầu thủ Việt Nam vừa tập vừa chơi. Rồi cả việc phối hợp giữa các bộ phận, các cá nhân có trách nhiệm ở một đội bóng cũng kém nghiêm túc. Chuyện đến muộn là bình thường nhưng người nước ngoài họ không thế, họ yêu cầu phải đúng giờ. Lâu ngày sẽ nảy sinh chuyện phản ứng hoặc chống đối ngầm. Nhưng suy cho cùng, cả hệ thống bóng đá Việt Nam đều thiếu chuyên nghiệp chứ chẳng riêng các CLB, thế nên để thay đổi thì không dễ”, ông Thọ nói thêm.

Cũng theo chuyên gia Lê Thế Thọ, một nguyên nhân nữa là các HLV ngoại tới Việt Nam làm việc đa phần không thuộc hàng xuất sắc. “Nếu họ giỏi thì họ đã không thất nghiệp ở đất nước của họ, họ đã tìm tới những nền bóng đá cao hơn, phát triển hơn. Tổng hòa hai yếu tố tôi vừa nêu thì sẽ hiểu tại sao V-League không phải là đất lành với HLV ngoại”, ông Thọ nói.

Trong khi đó, HLV Triệu Quang Hà đánh giá, yếu tố văn hóa là rào cản lớn nhất khiến HLV ngoại khó thích ứng tại V-League. “Giữa văn hóa phương Tây và văn hóa phương Đông có sự khác biệt lớn. Sự khác biệt về văn hóa sẽ tạo ra khoảng cách giữa HLV và cầu thủ, HLV và ê kíp hỗ trợ”, ông Hà nói và phân tích thêm: “Các HLV ngoại đa phần đều không nhận được sự hỗ trợ, ủng hộ tối đa từ lãnh đạo đội bóng cũng như các trợ lý người Việt và thậm chí cả cầu thủ”.

Tác động tiêu cực tới bóng đá Việt Nam

Việc không thể tiếp nhận các HLV ngoại đương nhiên sẽ có tác động tiêu cực tới bóng đá Việt Nam bởi như vậy đồng nghĩa bóng đá Việt Nam “đóng cửa” với cái mới. Chuyên gia Lê Thế Thọ khẳng định, dù HLV nước ngoài có thể trình độ chưa thực sự xuất sắc nhưng họ đều có những giá trị riêng, nhất là phương pháp huấn luyện chuyên nghiệp, khi không dung hòa được chắc chắn sẽ rất thiệt thòi.

“Chúng ta cứ quanh quẩn với những HLV trong nước, bao năm rồi cũng có ai mới mẻ đâu, toàn những con người cũ. Người nước ngoài có tư duy khoa học, làm bóng đá khoa học còn người Việt Nam chủ yếu làm bằng cảm tính. Người Việt với người Việt thì lại dễ xề xòa mà xề xòa thì khó phát triển lắm”, ông Thọ nêu ý kiến.

Đồng quan điểm, HLV Triệu Quang Hà nhận định, việc không có nhiều HLV ngoại thành công sẽ ảnh hưởng tới trình độ sau này của bóng đá Việt Nam. “Bóng đá đang có xu hướng toàn cầu hóa, các nền bóng đá, các trường phái luôn học hỏi nhau để cùng tiến bộ và phát triển.

Ngay cả người Anh, người Đức, người Tây Ban Nha họ cũng đều phải học hỏi từ các nền bóng đá khác. Tuy nhiên, Việt Nam lại đang thu mình, không chấp nhận tư tưởng hiện đại của các HLV tới từ ngoài biên giới. Điều này dường như đang đi ngược với xu thế của bóng đá thế giới và chỉ có hại chứ không hề lợi”, ông Hà nhận định.

Sự thật bất ngờ vụ cầu thủ FLC Thanh Hóa "lật ghế" HLV ngoại