Vì sao phải tiết kiệm điện?

Tổng tiềm năng TKNL ước bằng 13% tổng doanh số bán điện của EVN

Báo cáo tiềm năng tiết kiệm năng lượng (TKNL) ở Việt Nam, từ Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cho thấy, tiềm năng tiết kiệm từ các hộ gia đình (25,91 triệu khách hàng) ước tính bằng 27% tổng doanh số bán điện; từ khách hàng thương mại (0,92 triệu khách hàng) là 28%; từ công nghiệp (0,98 triệu khách hàng) là 5%.

Tổng tiềm năng TKNL ước bằng 13% tổng doanh số bán điện của EVN. Trong đó, không bao gồm tiềm năng TKNL trong hoạt động dịch vụ đô thị (bơm và đèn đường) và nông nghiệp (bơm tưới tiêu) do không có đủ dữ liệu. Còn trong công nghiệp, không bao gồm các biện pháp cụ thể cho từng cơ sở, như cải thiện quy trình và sử dụng nhiệt thải để phát điện tại chỗ...

Thực tế, ông Trần Viết Nguyên, Phó Trưởng ban Kinh doanh của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết, các doanh nghiệp (DN) có nhận thức, hiểu vấn đề nhưng chưa thực thi tốt và đầy đủ các quy định về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Qua kiểm tra, có nhiều DN thuộc danh sách cơ sở trọng điểm phải kiểm toán năng lượng 3 năm/lần nhưng không thực thi hoặc làm mang tính hình thức.

Mặc dù các đơn vị điện lực tiến hành tư vấn đầy đủ nhưng DN không làm do những khó khăn riêng. Trong khi đó, các chế tài xử phạt dù có, nhưng vẫn chưa áp dụng, khiến cho việc thực hiện chưa được gắn liền vào thực tiễn.

Ngoài ra, có những DN theo quy định phải thành lập bộ máy để kiểm định năng lượng, áp dụng các mô hình quản lý năng lượng nhưng chưa thực hiện đầy đủ, hoặc làm nhưng chất lượng vẫn còn thấp.

Theo các chuyên gia, do chi phí năng lượng tại Việt Nam còn thấp, nhất là giá điện của khối sản xuất công nghiệp khá thấp trong khi việc đầu tư trang thiết bị, dây chuyền tiết kiệm năng lượng cần nguồn lực lớn, nên DN chưa mặn mà.

Còn phía khách hàng là hộ gia đình tiêu dùng điện sinh hoạt, ông Nguyên cho biết, nhờ các chương trình tuyên truyền từ phía các tổng công ty điện lực mà các hộ gia đình cơ bản đã hiểu và sử dụng điện hiệu quả và tiết kiệm hơn.

Tuy nhiên, dư địa tiết kiệm điện trong các hộ gia đình còn nhiều, theo tính toán của EVN vẫn còn khoảng từ 15-30%.

Có 3 nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này được ông Nguyên nhấn mạnh: Thứ nhất, là hiểu biết về các lợi ích của sử dụng điện hiệu quả và tiết kiệm của người dân chưa cao.

Thứ hai, chi phí cho thay thế các thiết bị điện có hiệu suất cao thường có giá thành cao hơn so với thiết bị có hiệu suất thấp… dẫn tới nhiều hộ gia đình không đầu tư, lựa chọn các thiết bị có hiệu suất cao.

Đơn cử, điều hòa có biến tần có thể tiết kiệm hơn loại điều hòa không biến tần tới 30%, tuy nhiên giá có thể cao hơn từ 1-2 triệu đồng.

Thứ ba, các quy định pháp luật chỉ khuyến khích đối tượng khách hàng dân dụng sử dụng một cách tiết kiệm và hiệu quả, không có chế tài xử phạt đối với các hành vi không sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả.

Vì sao phải tiết kiệm điện?

Doanh nghiệp, người dân không mặn mà, EVN giảm thu, vì sao phải tiết kiệm điện? Lý giải điều này, ông Võ Quang Lâm, Phó Tổng giám đốc EVN cho biết, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là giải pháp căn cơ để đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia cũng như bảo đảm sự phát triển ổn định của nền kinh tế.

Việc tiết kiệm năng lượng sẽ mang lại nhiều lợi ích to lớn như: Tiết kiệm chi phí tiền điện của người dân và DN, giúp ngành điện vận hành hệ thống hiệu quả, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững quốc gia.

“Chi phí để thực hiện các giải pháp tiết kiệm 1kW công suất rẻ hơn rất nhiều so với chi phí để sản xuất và truyền tải 1kW công suất điện tới người tiêu dùng cuối cùng, chỉ vào khoảng 20-25% chi phí”, ông Lâm khẳng định.

Nói thêm, đại diện ADB cho rằng, EVN sẽ giảm thu, nhưng về ngắn hạn, EVN tiết kiệm được chi phí mua điện.

Còn về dài hạn, EVN có thể tránh được hoặc trì hoãn việc đầu tư vào công suất phát, truyền tải và phân phối điện mới, cũng như tránh được chi phí mua điện.

Đại diện ADB cũng cho biết, ước tính tiềm năng TKNL là lớn nhất đối với máy điều hòa, quạt và đèn chiếu sáng hộ gia đình.

Theo ADB, đầu tư vào chiếu sáng TKNL có thời gian hoàn vốn nhanh, hàm ý rằng khách hàng sẽ thực hiện việc đầu tư này nếu nhận thức được mức tiết kiệm.

Đầu tư vào quạt và máy điều hòa hiệu suất cao có thời gian hoàn vốn dài hơn và khách hàng có thể cần sự khuyến khích về tài chính để thực hiện việc thay thế này.

Với tiềm năng trong công nghiệp, ADB đánh giá chưa được đánh giá đầy đủ do tập trung vào hiệu suất điện năng của các thiết bị tiêu chuẩn. Do đó, việc kiểm toán năng lượng theo từng cơ sở có thể giúp xác định những cơ hội bổ sung để giảm tiêu thụ điện năng...

Từ 4 lần trượt đại học thành ông chủ nghìn tỷ