Vì sao Quảng Ninh muốn giải thể trạm kiểm soát chống buôn lậu ở Móng Cái?

Trao đổi với PV Báo Giao thông ngày 21/8, lãnh đạo một đơn vị chức năng tại TP Móng Cái cho biết: UBND tỉnh Quảng Ninh đang làm thủ tục để báo cáo Thủ tướng Chính phủ giải thể Trạm kiểm soát liên hợp Km15 - Bến đò Dân Tiến tại TP Móng Cái (Trạm Kiểm soát).

Theo công văn của Tổng cục Hải quan gửi UBND tỉnh Quảng Ninh ngày 12/7/2022 thì Trạm Kiểm soát là 1 trong 6 trạm kiểm soát trong cả nước được thành lập ngày 19/5/1998 theo Quyết định số 422 của Thủ tướng Chính phủ. Hiện trên cả nước chỉ còn Trạm Kiểm soát liên hợp Dốc Quýt (Lạng Sơn) và Trạm Kiểm soát này hoạt động.

Trạm Kiểm soát đặt tại xã Hải Yên, TP Móng Cái (Quảng Ninh) gồm 5 lực lượng là: Hải quan, Bộ đội Biên phòng, Công an, Quản lý thị trường và Thuế với nhiệm vụ kiểm tra, kiểm soát, phát hiện, xử lý hàng hóa buôn lậu, gian lận thương mại hoặc chuyển cơ quan có thẩm quyền xử lý và thu bổ sung thuế nhập khẩu.

Từ khi thành lập đến nay, qua gần 24 năm, Trạm Kiểm soát đã thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, hạn chế đáng kể hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa từ biên giới vào nội địa Việt Nam trên tuyến QL18A.

Cụ thể, là từ khi thành lập đến nay, Trạm đã bắt giữ, xử lý 6.313 vụ, trị giá tang vật vi phạm 94,281 tỷ đồng; tiếp nhận, đăng ký làm thủ tục cho 80.681 tờ khai hàng hóa trị giá kim ngạch đạt 97,11 tỷ đồng; thu 96,2 tỷ đồng tiền thuế nhập khẩu bổ sung và 56,93 tỷ đồng thuế nội địa trên khâu lưu thông.

Ngoài ra, các lực lượng chức năng tại Trạm Kiểm soát còn kịp thời phát hiện bắt giữ và xử lý nhiều đối tượng nhập cảnh trái phép, vi phạm trật tự ATGT…

Tuy nhiên, từ năm 2019 trở lại đây, lưu lượng phương tiện lưu thông qua trạm giảm. Đặc biệt, từ khi dịch bệnh Covid-19 bùng phát, trạm chủ yếu thực hiện nhiệm vụ phòng, chống dịch bệnh. Kết quả thực hiện nhiệm vụ đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả giảm nhiều so với các năm trước.

Theo đó, số vụ bắt giữ giai đoạn 2019-2021 chỉ bằng 1/10 giai đoạn 1998-2001, bằng 1/5 giai đoạn 2002-2014 và bằng 1/2 giai đoạn 2015-2018; trị giá hàng hóa bắt giữ giai đoạn 2019-2021 chỉ bằng 1/10 giai đoạn 1998-2001 và bằng 1/15 giai đoạn 2002-2014 và giai đoạn 2015-2018.

Theo lý giải của Cục Hải Quan Quảng Ninh thì nguyên nhân là do các cơ quan chức năng của Việt Nam và Trung Quốc tăng cường kiểm soát chặt chẽ tuyến biên giới đường bộ, nên các đối tượng, đầu nậu không hoạt động được và có dấu hiệu chuyển sang đường biển.

Ở Việt Nam, Ban chỉ đạo 389 đã phân công nhiệm vụ, cụ thể hóa trách nhiệm của từng ngành, từng địa phương, từng địa bàn, từng lĩnh vực, đảm bảo chặt chẽ, hiệu quả trên nguyên tắc "rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm" từ biên giới vào nội địa.

Cùng với đó, nhiệm vụ thu thuế bổ sung của Trạm Kiểm soát này đã không còn thực hiện từ ngày 1/1/2020 theo quy định của Trung ương.

Ngoài ra, Trạm kiểm soát liên hợp Km15 - Bến đò Dân Tiến được đặt ở vị trí để kiểm soát con đường duy nhất ra vào Móng Cái - cửa ngõ thông thương quan trọng với Trung Quốc, địa bàn trọng điểm trong công tác phòng, chống buôn lậu.

Nhưng khi đường cao tốc Vân Đồn - Móng Cái đi vào hoạt động, sẽ tồn tại hai đường ra vào Móng Cái. Dự báo, các phương tiện giao thông sẽ chuyển sang lưu thông chủ yếu trên cao tốc Vân Đồn - Móng Cái, nên hoạt động quản lý của Trạm Km15 sẽ không hiệu quả như trước. Trong khi tỉnh Quảng Ninh lại không có chủ trương thành lập trạm kiểm soát chống buôn lậu trên cao tốc.

Trước tình trạng chức năng nhiệm vụ và kết quả công tác giảm như vậy, căn cứ vào nhu cầu thực tiễn, Cục Hải quan Quảng Ninh đã báo cáo UBND tỉnh Quảng Ninh giải thể Trạm Kiểm soát này và ngày 16/8 vừa qua, UBND tỉnh đã đồng ý và đang chuẩn bị các thủ tục báo cáo Thủ tướng Chính phủ giải thể Trạm Kiểm soát này.

"Hòn non bộ" ở dự án Ao Tiên Vân Đồn: Từ bãi sình lầy thành khu đô thị