Vì sao tồn tại các “nút thắt cổ chai” trên quốc lộ 40B qua Quảng Nam?

Dừng thi công, khoanh vùng các đoạn chưa giải phóng mặt bằng

Theo cử tri tỉnh Quảng Nam, quốc lộ 40B đoạn qua xã Tam Phú, TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam còn nhiều đoạn đường nút thắt cổ chai chưa hoàn thiện, gây ra các vụ tai nạn giao thông. Từ đó, đề nghị sớm triển khai đầu tư, mở rộng các nút thắt tại tuyến đường trên, đảm bảo an toàn giao thông cho người dân.

Theo Bộ GTVT, quy hoạch mạng lưới đường bộ được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, quốc lộ 40B dài 209km.

Đoạn đi qua tỉnh Quảng Nam dài khoảng 139km, quy mô cấp III, 2 - 4 làn xe. Hiện, một số đoạn tuyến đã đầu tư khoảng 106,5km, quy mô đường cấp V – IV - III tùy từng đoạn. 

Đoạn tuyến quốc lộ 40B qua xã Tam Phú, TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam (Km 2+390 - Km 5+000) thuộc dự án nâng cấp, mở rộng tuyến đường nối quốc lộ 1 đến đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi và đường ven biển tỉnh Quảng Nam (thuộc tuyến quốc lộ 40B).

Quá trình thực hiện dự án, do công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng thuộc trách nhiệm của địa phương triển khai chậm trễ, Bộ GTVT đã nhiều lần tổ chức làm việc cũng như gửi kiến nghị tới đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh quan tâm, tập trung tháo gỡ khó khăn, giải quyết dứt điểm tồn tại, bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư và nhà thầu triển khai thi công.

Tuy nhiên, các tồn tại vướng mắc không được giải quyết dứt điểm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ triển khai dự án (21 vị trí còn vướng mặt bằng chưa bàn giao với tổng chiều dài khoảng 2,5km) và vượt quá thời hạn bố trí vốn theo quy định tại Điều 52 của Luật Đầu tư công.

Bộ GTVT đã quyết định dừng triển khai thi công, khoanh vùng các đoạn chưa giải phóng mặt bằng để tổ chức giao thông êm thuận và phê duyệt quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành, điều hòa nguồn vốn để tập trung cho các công trình trọng điểm quốc gia, của ngành theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

"Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 của Bộ GTVT được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết số 29/2021/QH15 ngày 28/7/2021 rất hạn hẹp, nguồn lực tập trung chủ yếu cho các dự án động lực quan trọng, cấp bách theo các nguyên tắc, tiêu chí của Quốc hội, Chính phủ, nên chưa thể cân đối bố trí vốn để đầu tư mở rộng quốc lộ 40B như kiến nghị của cử tri", Bộ GTVT cho biết.

Hiện nay, Chính phủ đã trình Quốc hội về Luật Đường bộ, dự kiến thông qua tại Kỳ họp tháng 5/2024, trong đó tại Điều 32 quy định "Căn cứ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội vùng, địa phương, bảo đảm quốc phòng an ninh và khả năng bố trí nguồn lực của địa phương, Thủ tướng Chính phủ giao UBND cấp tỉnh thực hiện đầu tư xây dựng quốc lộ".

"Vì vậy, trường hợp địa phương bố trí được nguồn lực, đề nghị UBND tỉnh Quảng Nam xem xét, chủ động nghiên cứu phương án mở rộng nút thắt trên quốc lộ 40B (do chưa hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng trong giai đoạn trước đây) để báo cáo Thủ tướng Chính phủ theo quy định nêu trên sau khi Luật Đường bộ được Quốc hội thông qua và có hiệu lực thi hành. Bộ GTVT sẽ phối hợp chặt chẽ với UBND tỉnh Quảng Nam trong quá trình triển khai đầu tư xây dựng", Bộ GTVT nhấn mạnh.

Chưa thể bố trí vốn làm đường dành cho xe thô sơ và người đi bộ trên QL1A

Tại công văn này, Bộ GTVT cũng trả lời kiến nghị của cử tri về đầu tư, mở rộng làn đường dành cho xe thô sơ và người đi bộ trên tuyến quốc lộ 1A (đoạn từ huyện Duy Xuyên - huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam), do hiện nay chưa có.

Bộ GTVT cho biết, theo quy hoạch, quốc lộ 1 từ Hữu Nghị Quan (Lạng Sơn) đến Năm Căn (Cà Mau) dài 2.482km, đạt tiêu chuẩn cấp III, quy mô 4 làn xe. Bộ GTVT đã hoàn thành đầu tư đưa vào khai thác tuyến quốc lộ 1 từ Thanh Hóa đến Cần Thơ từ năm 2015 bảo đảm quy mô đường cấp III, 4 làn xe theo quy hoạch. Trong đó, đoạn qua tỉnh Quảng Nam dài 85km gồm: Các đoạn Km 942+000 - Km 947+000 và Km 987+000 - Km 1027+000 do điều kiện giải phóng mặt bằng thuận lợi, đầu tư với quy mô 4 làn xe cơ giới và 2 làn xe thô sơ; Đoạn Km 947+000 - Km 987+000 do điều kiện mặt bằng khó khăn, qua khu vực đông dân cư, đầu tư với quy mô 4 làn xe hỗn hợp, không xây dựng riêng làn xe thô sơ.

Quy mô đầu tư đoạn tuyến nêu trên đã được UBND tỉnh Quảng Nam thống nhất, trên cơ sở đó Bộ GTVT đã báo cáo và được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận năm 2013.

Trong thời gian qua, Bộ GTVT đã nghiên cứu nhiều phương án để đầu tư mở rộng tách riêng làn xe thô sơ đoạn Km 947+000 - Km 987+000, tuy nhiên do vướng mắc về thủ tục đầu tư, tính khả thi của dự án BOT (nâng cấp mở rộng, nguồn thu không bảo đảm...) và khó khăn về nguồn vốn, nhất là trong điều kiện nguồn lực của Bộ GTVT được phân bổ hạn hẹp, tập trung cho các dự án quan trọng quốc gia, dự án hạ tầng chiến lược theo chỉ đạo của Quốc hội và Chính phủ nên chưa thể bố trí vốn để triển khai dự án.

Đồng thời, Bộ GTVT đã tập trung nguồn lực đầu tư tuyến cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi chạy song hành với quy mô 4 làn xe cơ giới, 2 làn xe dừng khẩn cấp; Khi đưa vào khai thác từ cuối năm 2018 đã góp phần chia sẻ, giảm tải cho đoạn quốc lộ 1 qua tỉnh Quảng Nam khoảng 40% lưu lượng.

"Bộ GTVT ghi nhận kiến nghị của cử tri và rất mong nhận được sự cảm thông, chia sẻ với những khó khăn chung của ngành giao thông vận tải. Bộ GTVT sẽ ưu tiên báo cáo cấp thẩm quyền xem xét đầu tư mở rộng đoạn tuyến khi đủ điều kiện và cân đối được nguồn vốn. Trước mắt, Bộ GTVT giao Cục Đường bộ Việt Nam phối hợp cơ quan chuyên môn của địa phương khảo sát cụ thể hiện trạng để có giải pháp tăng cường an toàn cho người dân và phương tiện tham gia giao thông trên tuyến", Bộ GTVT cho biết.