Vì sao TP.HCM chưa nâng cấp hệ thống thu phí metro số 1?

Nội dung này vừa được Sở GTVT gửi UBND TP.HCM, sau khi Ban Quản lý Đường sắt đô thị (MAUR - chủ đầu tư ) đề xuất các phương án đầu tư nâng cấp hệ thống thu phí tự động của tuyến metro số 1.

Theo Sở GTVT đối với phương án nâng cấp hệ thống thu phí tự động đề xuất sử dụng nguồn vốn ODA dự án metro số 1 sẽ phát sinh trình tự thủ tục như: điều chỉnh các hợp đồng đã ký kết với các nhà thầu liên quan, điều chỉnh dự án, thiết kế…, ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành năm 2023.

Chi phí đầu tư cao do phải sử dụng công nghệ, thiết bị của các nhà thầu nước ngoài. Hiện nay, các thiết bị, công nghệ hệ thống thu phí tự động của metro số 1 các nhà thầu trong nước đều có thể cung cấp, lắp đặt.

Do đó, Sở GTVT TP.HCM đánh giá phương án nâng cấp hệ thống thu phí tự động đề xuất sử dụng vốn ODA là không phù hợp.

Đối với phương án sử dụng vốn đầu tư công cũng khó thực hiện, vì có hai dự án triển khai đồng thời (hạng mục hệ thống thu phí hiện hữu và dự án nâng cấp) dẫn đến sự chồng chéo trong tổ chức thực hiện. Điều này, dễ xảy ra tranh chấp về kỹ thuật, công nghệ và chất lượng, trách nhiệm bảo hành của hệ thống thu phí tự động trong quá trình khai thác.

Với phương án sử dụng nguồn vốn xã hội hoá, nhà đầu tư chỉ có tính chất sơ bộ, chưa nêu rõ nội dung trong phương thức đầu tư PPP nên chưa có cơ sở để xem xét.

Theo Sở GTVT, sau khi nghiên cứu, tham khảo, các tuyến metro của Nhật Bản, Singapore, Indonesia… trong giai đoạn ban đầu khi chưa có hệ thống soát vé tự động chung cho hệ thống vận tải hành khách công cộng, các tuyến metro đều sử dụng công nghệ, phương thức thanh toán vé tương tự tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) đang triển khai hiện nay và cũng được thực hiện nâng cấp trong giai đoạn khai thác vận hành.

Trước đó, vào tháng 3 năm nay, MAUR đề xuất nâng cấp hệ thống thu phí tự động tuyến metro số 1 với kinh phí 159 tỷ đồng. Theo MAUR hệ thống này được thiết kế cách đây 12 năm. Hiện đang tồn tại nhiều bất cập như chỉ hỗ trợ vé lượt, vé ngày và vé tích tiền. Các loại vé này không định danh nên không áp dụng được chính sách giảm giá cho học sinh, sinh viên, người khuyết tật… Việc mua vé, nạp tiền cũng hạn chế như không thể chuyển khoản, ví điện tử, thẻ tín dụng…

Video: Cận cảnh nhà ga đặc biệt nhất tuyến metro số 1