Vì sao tỷ lệ hút thuốc lá ở Việt Nam cao và giảm chậm?

Ảnh minh họa

Hỏi: Vì sao tỷ lệ hút thuốc lá ở Việt Nam còn cao và giảm chậm? Theo bác sĩ, cách nào để giảm mạnh được người hút thuốc lá?

Nguyễn Thị Thu Hiền (Bắc Từ Liêm, Hà Nội)

Trả lời: Tỷ lệ hút thuốc lá còn cao và giảm chậm là do giá thuốc của Việt Nam vẫn còn rất rẻ. Theo dữ liệu toàn cầu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) năm 2017, giá thuốc lá của Việt Nam nằm trong 15 nước thấp nhất thế giới. 20 năm qua, giá thuốc lá sau khi đã điều chỉnh lạm phát hầu như không tăng, thậm chí giảm. Trong khi, thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam vẫn tăng đều hàng năm nên sản phẩm thuốc lá ngày càng trở nên dễ tiếp cận, với ngay cả nhóm thu nhập thấp và thanh, thiếu niên.

Khảo sát ở một số quốc gia cho thấy, nếu tăng thuế ở mức giá thực của thuốc lá lên 10% có thể khiến 40 triệu người hút thuốc lá từ bỏ thuốc và ngăn ngừa ít nhất 10 triệu người tử vong do sử dụng thuốc lá. Theo tính toán của các chuyên gia, tăng thuế là một trong những giải pháp quan trọng, cần thiết nhất để giảm nhu cầu sử dụng thuốc lá và làm tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.

Thực tế đã cho thấy, nhiều nước trên thế giới như: Thái Lan, Brasil dù vấp phải nhiều rào cản trong quá trình thực hiện tăng thuế thuốc lá, tuy nhiên họ đã thực hiện thành công và chứng minh, tăng thuế vừa góp phần tăng thu ngân sách, vừa giảm tiêu dùng thuốc lá.

Theo WHO, cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh in trên vỏ bao bì thuốc lá được coi là biện pháp kinh tế, không tốn kém, nhưng lại rất có hiệu quả trong việc cảnh báo về những tác hại sức khỏe do việc tiêu thụ thuốc lá gây ra. Cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh chứa các thông điệp rõ ràng và trực tiếp, thậm chí tác động được tới cả những người không biết chữ. Các hình ảnh cảnh báo làm giảm thẩm mỹ của các vỏ bao thuốc và sẽ góp phần ngăn ngừa những người có ý định hút thuốc. Để thực hiện mục tiêu chiến lược quốc gia nhằm giảm tỷ lệ hút thuốc cần thực hiện đồng bộ tốt những biện pháp quan trọng như: Cảnh báo tác hại của thuốc lá bằng hình ảnh và tăng thuế thuốc lá, hiệu quả nhất là sử dụng công cụ thuế đối với các sản phẩm thuốc lá.

Trưởng phòng Y tế dự phòng và các chương trình y tế
(Cục Y tế GTVT)

Hơn 45% nam giới tại Việt Nam hút thuốc lá