Vì sao xuất khẩu tôm hùm bông sang Trung Quốc bị ách tắc?

Xuất khẩu tôm hùm bông sang Trung Quốc bị ách tắc không rõ nguyên nhân từ tháng 8/2023 trở lại đây. Để xử lý vướng mắc, ngày 10/11, Thương vụ Việt Nam tại Trung Quốc cùng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường đã làm việc trực tuyến với Tổng cục Hải quan Trung Quốc (gồm Vụ Giám sát kiểm dịch động thực vật và hải quan các địa phương nhập khẩu tôm hùm bông từ Việt Nam: Thâm Quyến, Quảng Châu, Nam Ninh).

Phía Trung Quốc thông tin rằng năm 2021, nước này đã sửa đổi danh mục các loài động vật hoang dã nguy cấp cần được bảo vệ. Trong đó, tôm hùm bông là loại được bảo vệ cấp độ 2 (có hiệu lực từ ngày 1/2/2021).

Tháng 5/2023, phía Trung Quốc đã sửa đổi Luật Bảo vệ động vật hoang dã, trong đó quy định cấm đánh bắt, sử dụng, kinh doanh, buôn bán đối với tôm hùm bông và các loài trong danh mục các loài động vật hoang dã nguy cấp cần bảo vệ nêu trên.

Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã thông báo (nội bộ) tới cơ quan hải quan địa phương về quy định này để thực hiện. Bộ Nông nghiệp Trung Quốc là cơ quan xây dựng quy định và quản lý đối với tôm hùm bông khai thác tự nhiên. Vì vậy, phía Trung Quốc, đề nghị Việt Nam liên hệ với cơ quan này để lấy các thông tin cụ thể liên quan.

Phía Trung Quốc lưu ý đối với tôm hùm bông nuôi phải có minh chứng quá trình nuôi rõ ràng; không sử dụng nguồn giống khai thác từ tự nhiên (con giống phải là thế hệ F2).

Về thủ tục nhập khẩu tôm hùm bông nuôi vào Trung Quốc, nhà nhập khẩu Trung Quốc phải xin cấp phép về bảo vệ động vật hoang dã từ Cục Ngư nghiệp, Bộ Nông nghiệp Trung Quốc. Thủ tục thông quan lô hàng và kiểm tra an toàn thực phẩm không thay đổi so với trước đây.

Cơ sở bao gói, cơ sở nuôi tôm hùm bông xuất khẩu phải thực hiện đăng ký danh sách kèm theo thông tin cụ thể về cơ sở nuôi tôm hùm. Vụ Giám sát kiểm dịch động thực vật thông báo sẽ gửi cho phía Việt Nam biểu mẫu đăng ký mới (thông qua Thương vụ Việt Nam tại Trung Quốc) để tiến hành rà soát, thực hiện đăng ký đối với các cơ sở bao gói, cơ sở nuôi tôm hùm bông xuất khẩu sang Trung Quốc.

Sau khi nhận được danh sách đăng ký của phía Việt Nam, phía Trung Quốc sẽ kiểm tra trực tuyến trực tiếp đối với cơ sở nuôi và công bố trên website của Tổng cục Hải quan Trung Quốc về danh sách các cơ sở bao gói xuất khẩu, cơ sở nuôi của Việt Nam được phép xuất khẩu sang Trung Quốc.

Nhằm thúc đẩy xuất khẩu thủy sản sống khai thác tự nhiên của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc, đại diện phía Trung Quốc đề xuất hai bên nhanh chóng xem xét, ký kết Nghị định thư này và sẽ gửi đề xuất tới phía Việt Nam thông qua Thương vụ Việt Nam tại Trung Quốc.

Hiện nay, Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường đã đề xuất lãnh đạo Bộ NN&PTNT chỉ đạo Cục này là cơ quan đầu mối để cập nhật, thông báo tới các cơ sở bao gói xuất khẩu, cơ sở nuôi tôm hùm bông về quy định, biểu mẫu đăng ký của Trung Quốc đối với xuất khẩu tôm hùm bông sống vào thị trường này.

Sau khi phía Trung Quốc cung cấp biểu mẫu đăng ký mới, Cục Thủy sản chỉ đạo và phối hợp các địa phương thực hiện rà soát, thẩm tra và hoàn thiện danh sách các cơ sở cơ sở nuôi tôm hùm bông xuất khẩu sang Trung Quốc đáp ứng các quy định của Việt Nam và Trung Quốc chuyển Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường để gửi cho phía Trung Quốc.

Để đảm bảo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, giao Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường là đầu mối tiếp nhận hồ sơ, đăng ký với cơ quan thẩm quyền Trung Quốc, tổ chức làm việc với đoàn kiểm tra trực tuyến hoặc trực tiếp của Trung Quốc khi được yêu cầu...