Vĩnh Phúc: Chậm thu hồi 2 văn bản trái luật “hành” dân

Sở TN&MT tỉnh Vĩnh Phúc liên tiếp ban hành 2 văn bản trái luật hướng dẫn các địa phương tạm dừng việc thực hiện các quyền của người sử dụng đất.

Từ các văn bản này, nhiều địa phương đã từ chối quyền được tách thửa đất, làm “sổ đỏ”, chuyển quyền sử dụng đất của người dân.

Bất ngờ bị từ chối giao dịch đất đai

Có nhu cầu tách thửa đất của gia đình, từ tháng 9/2021, ông Lý Văn Thanh ở xã Ngọc Thanh, TP Phúc Yên (tỉnh Vĩnh Phúc) đã hoàn thiện hồ sơ giao cho người được ủy quyền tới nộp tại Văn phòng đăng ký đất đai Vĩnh Phúc (chi nhánh Phúc Yên).

Tuy vậy, hồ sơ của ông Thanh bị trả về với lý do hiện tại tỉnh Vĩnh Phúc đang tạm dừng việc thực hiện việc tách thửa đất.

Tương tự, từ tháng 9/2021, được ủy quyền của ông Dương Văn Ân ở tổ dân phố Quang Vinh, thị trấn Bá Hiến, huyện Bình Xuyên, ông Phạm Khắc Khuyến (người được ông Dương Văn Ân ủy quyền) ở TP Phúc Yên đến nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai Vĩnh Phúc (chi nhánh Bình Xuyên). Dù có đầy đủ thủ tục giấy tờ cần thiết nhưng hồ sơ của ông Ân cũng bị trả về.

Đây chỉ là 2 trong số hàng trăm trường hợp trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc bị từ chối thực hiện các giao dịch đất đai suốt nhiều tháng qua. Khi người dân bức xúc gửi đơn kiến nghị tới các văn phòng đăng ký đất đai thì được trả lời đây là “quy định mới” do Sở TN&MT tỉnh chỉ đạo.

“Quy định mới” nói trên do Sở TN&MT tỉnh Vĩnh Phúc ban hành ngày 28/4/2021 là văn bản số 1161 về việc siết chặt công tác quản lý Nhà nước về hoạt động chuyển mục đích sử dụng đất, “phân lô bán nền”, kinh doanh bất động sản của hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc.

Ngày 7/6/2021, Sở này tiếp tục ban hành thêm “quy định mới” nữa, là văn bản số 1588 về việc thực hiện thủ tục hành chính về chia tách thửa đất, cấp giấy chứng nhận cho người dân trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc.

Luật sư Vũ Quốc Hưng, Văn phòng Luật sư Vĩnh Tín (Đoàn Luật sư tỉnh Vĩnh Phúc) phân tích: 2 văn bản này dù chỉ là văn bản hành chính thông thường, nhưng lại có những nội dung xâm phạm tới luật và các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, hạn chế quyền của người dân.

Theo quy định của pháp luật thì người dân có đầy đủ hồ sơ, được công chứng, chứng thực theo quy định thì đều được quyền thực hiện thủ tục tách thửa đất, cấp “sổ đỏ”. Tuy nhiên, tại 2 văn bản này lại yêu cầu các địa phương tạm dừng các quyền này của người sử dụng đất.

“Sở TN&MT tỉnh Vĩnh Phúc đã đặt ra các điều kiện trái quy định của pháp luật về đất đai và Điều 30 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, hộ gia đình được pháp luật bảo vệ”, luật sư Hưng khẳng định.

Ông Phạm Khắc Khuyến, Văn phòng Luật sư Vĩnh Tín cũng cho rằng: “Các văn bản trên chứa đựng những nội dung rất phi lý, chứa những nội hàm “đứng trên luật”.

Cụ thể các văn bản nêu “các trường hợp không nêu tại văn bản này thì được thực hiện theo các quy định của pháp luật hiện hành”.

Nói cách khác, Sở TN&MT tỉnh Vĩnh Phúc đã ban hành những nội dung trong văn bản hành chính có giá trị pháp luật như những quy định pháp luật về đất đai”.

Bộ Tư pháp “tuýt còi”

Bức xúc về việc Sở TN&MT tỉnh Vĩnh Phúc ban hành các văn bản trái luật ảnh hưởng tới quyền lợi của hàng nghìn người dân, ông Phạm Khắc Khuyến đã gửi đơn kiến nghị tới các cơ quan Trung ương.

Sau khi nhận đơn, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) đã tổ chức cuộc họp với các cơ quan liên quan như: Tổng cục Quản lý đất đai (Bộ TN&MT), Vụ Pháp luật dân sự kinh tế, Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật... để phân tích về nội dung 2 văn bản (số 1161 và 1588) của Sở TN&MT tỉnh Vĩnh Phúc.

Ngày 28/10/2021, Bộ Tư pháp đã có văn bản kết luận, khẳng định 2 văn bản trên không đảm bảo tính hợp pháp. Cụ thể, các công văn này yêu cầu các chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai trên địa bàn toàn tỉnh tạm dừng việc thực hiện thủ tục hành chính chia tách thửa đất và cấp “sổ đỏ”... để đơn vị Thanh tra tỉnh tìm hiểu, có kết luận về thủ tục hành chính trên hoặc UBND tỉnh có quyết định mới.

Việc này dẫn đến tình trạng nhiều người dân trên địa bàn không được thực hiện các quyền cấp “sổ đỏ” hoặc chia tách thửa đất dù họ có đầy đủ hồ sơ, thủ tục.

Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật dẫn chứng: Luật Đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành quy định, việc đề nghị tách thửa đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chuyển nhượng… là quyền hợp pháp của người dân.

Các chủ thể này được thực hiện các quyền nêu trên khi đáp ứng đủ điều kiện và trình tự thủ tục theo quy định hiện hành.

Quy định của pháp luật không cho phép các đơn vị chuyên môn tạm dừng các quyền của người dân liên quan đến lĩnh vực đất đai để chờ kết luận thanh tra.

Việc yêu cầu “tạm dừng” thực hiện các quyền của người sử dụng đất do Sở TN&MT tỉnh Vĩnh Phúc ban hành đã cản trở quyền hợp pháp của người sử dụng đất, không có căn cứ pháp lý.

Việc dùng văn bản hành chính thông thường của cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh để dừng việc thực hiện các quy định pháp luật và văn bản quy phạm pháp luật là trái thẩm quyền, vi phạm điều cấm của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Từ đó, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật yêu cầu Sở TN&MT tỉnh Vĩnh Phúc khẩn trương xử lý nội dung không hợp pháp của các công văn số 1161 và 1588 và rà soát quá trình thực hiện các công văn trên để có biện pháp khắc phục hậu quả do việc thực hiện các quy định trái pháp luật nêu trên gây ra (nếu có).

Xử lý các văn bản trái luật, xem xét trách nhiệm người ban hành