Vụ 2 trẻ song sinh tử vong sau tiêm vắcxin: Do mắc bệnh hiếm gặp (!?)

Ngày 16/10, hội đồng chuyên môn ngành y tế Nghệ An cùng các bác sĩ đầu ngành của Bệnh viện Nhi Trung ương, Viện Vệ sinh dịch tễ đã họp và đưa ra kết luận chính thức về nguyên nhân dẫn đến tử vong của 2 chị em song sinh sau khi tiêm vắcxin phòng viêm gan B. Theo đó, Hội đồng chuyên môn xác định: Cả 2 bé Nguyễn Thái Bé Nữ 1 và Nguyễn Thái Bé Nữ 2 (SN 9/10/2019) tử vong do mắc chứng rối loạn chuyển hóa di truyền - thể rối loạn chuyển hóa axit béo.

Tiến sĩ Vũ Trí Dũng - Giám đốc Trung tâm Sàng lọc sơ sinh và bệnh hiếm, thuộc Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: “Sau 15 năm, giờ chúng tôi mới lại tiếp cận nhóm bệnh lý này ở trẻ sơ sinh. Đây là loại bệnh di truyền hiếm gặp với tỉ lệ mắc là 1/3 triệu. Bệnh này đặc biệt nguy hiểm khi bộc phát ở trẻ sơ sinh. Tỉ lệ tử vong do bệnh này trên thế giới cũng như Việt Nam là 100% đối với trẻ sơ sinh và giảm dần với lứa tuổi 6 tháng, 12 tháng...”.

Về cơ sở đưa ra kết luận này, Tiến sĩ Dũng cho biết: Ngay khi tiếp nhận thông tin, kiểm tra các triệu chứng, diễn biến bệnh qua quá trình cứu chữa, chúng tôi đã đặt nghi vấn 2 trẻ mắc loại bệnh này. Kết quả các mẫu xét nghiệm sàng lọc từ việc lấy máu gót chân sau sinh 24h để kiểm tra bệnh hiếm (mẫu này được bệnh viện lấy trước khi trẻ phát bệnh) và kết quả xét nghiệm máu, mẫu bệnh phẩm sau này đều trùng khớp về nhóm bệnh lý trên.

PGS. TS. Dương Thị Hồng - Phó viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cũng khẳng định: Khi kiểm tra nguồn gốc vắcxin, công tác vận chuyển bảo quản, khám sàng lọc, tổ chức tiêm và theo dõi sau tiêm tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Tây Bắc, chúng tôi thấy bệnh viện này đã thực hiện đúng quy trình, quy định. Bệnh viện còn bố trí phòng tiêm và ấn định khung giờ tiêm vào 8h sáng hàng ngày để tránh việc nhầm lẫn các loại vắcxin tiêm cho trẻ.

Về việc tại sao bệnh viện lại để sang ngày thứ 3 mới tiêm vắcxin cho 2 cháu thì PGS. TS Dương Thị Hồng giải thích: Thời gian vàng tiêm vắcxin viêm gan B cho trẻ sơ sinh để ngăn lây nhiễm từ mẹ sang con là 24h. Tuy nhiên, đây chỉ là khuyến cáo với khu vực đô thị, nơi dễ tiếp cận dịch vụ y tế. Còn nơi khác thì mốc 3 ngày sau sinh vẫn đảm bảo yếu tố phòng bệnh và không ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.

Còn PGS. TS Trần Minh Điển - Phó giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương khẳng định: Với những biểu hiện ban đầu của trẻ là suy hô hấp, suy tuần hoàn, các đồng nghiệp của chúng tôi ở Bệnh viện Đa khoa khu vực Tây Bắc Nghệ An đã xử trí rất tốt, đúng phác đồ điều trị khi cho đặt nội khí quản, thở ô xi, bóp bóng, tiếp cận Agni lúc trẻ tím tái - loại hình chống sốc phản vệ. Khi các bé bị hạ đường huyết đã cho truyền nước và cấp cứu tích cực. Tuy nhiên, như trên đã nói, do các cháu bị mắc rối loạn chuyển hóa bẩm sinh nên cơ thể không tiếp nhận thuốc, không hấp thu chất dinh dưỡng dẫn đến liên tục chuyển biến xấu và tử vong nhanh.

Trả lời câu hỏi của PV Báo Giao thông về việc có cách nào để người dân chủ động phòng tránh, hoặc phát hiện sớm loại bệnh này, Tiến sĩ Dũng cho biết: Cách lý tưởng nhất là tham gia chương trình tư vấn di truyền tiền hôn nhân. Nhưng chương trình này cũng chỉ giúp phát hiện các loại bệnh di truyền có tỉ lệ mắc tương đối cao. Còn với loại bệnh này rất khó có thể phòng ngừa, nhưng có thể phát hiện sớm khi lấy máu khô gót chân 24h (như trường hợp 2 bé bị tử vong) để phát hiện.

Tuy nhiên, nếu bệnh bộc phát ở lứa tuổi sơ sinh thì tỉ lệ tử vong là 100%. Riêng đối với trường hợp phát hiện bệnh khi sinh con lần thứ nhất (như trường hợp 2 bé vừa rồi), thì chắc chắn phải được sự tư vấn kỹ lưỡng của bác sĩ trước khi có con và suốt quá trình mang thai để hạn chế rủi ro.

Trước đó, Báo Giao thông đã đưa tin, ngày 9/10, Bệnh viện Đa khoa khu vực Tây Nghệ An đã mổ thành công và đón 2 bé gái song sinh chào đời bằng hình thức sinh mổ tại bệnh viện. Đến sáng 11/10, cặp song sinh được khám sàng lọc và tiêm vắcxin phòng viêm gan B.

Đến trưa cùng ngày lần lượt từng cháu có biểu hiện nôn ọe, tím tái. Mặc dù, các bác sĩ đã tiến hành cấp cứu tích cực, hội chẩn liên viện, mời cả các chuyên gia đầu ngành về Nhi khoa của Trung ương cùng tham gia cứu chữa nhưng các bé đều không có chuyển biến và lần lượt tử vong tại bệnh viện.

Hai bé gái song sinh bất ngờ tử vong sau tiêm vắcxin viêm gan B