Xây dựng chính sách đặc thù làm cao tốc Bắc - Nam

Nhà đầu tư BOT dự án cao tốc Bắc - Nam phải đảm bảo đủ vốn chủ sở hữu, không được dùng toàn bộ tiền vay ngân hàng để đầu tư (Trong ảnh: Cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây) - Ảnh: VEC

Đây là những nội dung được Thường trực Chính phủ lưu ý tại cuộc họp mới đây về Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam.

Làm rõ hơn tổng mức đầu tư, tiến độ thực hiện

Cuộc họp do Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì, với sự tham gia của các Phó Thủ tướng, đại diện lãnh đạo các bộ, ngành: GTVT, KH&ĐT, Tài chính, Xây dựng, Ngân hàng Nhà nước, Văn phòng Chính phủ...

Được Thủ tướng phân công điều hành phiên họp, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình đánh giá cao Bộ GTVT đã tích cực chỉ đạo hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam, đã xây dựng báo cáo Bộ chính trị và Quốc hội theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. “Tuy nhiên, đây là dự án quan trọng cấp quốc gia, vì vậy cần thực hiện trình Chính phủ thông qua chủ trương đầu tư và các cơ chế, chính sách đầu tư trước khi báo cáo Bộ Chính trị và trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư theo đúng quy định pháp luật về đầu tư công”, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình nhấn mạnh.

Về tiến độ trình Chính phủ, Quốc hội, Thường trực Chính phủ yêu cầu Hội đồng thẩm định Nhà nước Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam khẩn trương thẩm định, trình Chính phủ. Trên cơ sở đó, Văn phòng Chính phủ xin ý kiến thành viên Chính phủ và trình Chính phủ trước ngày 12/5. Bộ GTVT hoàn thiện báo cáo Bộ Chính trị và Quốc hội, trong đó làm rõ hơn về tổng mức đầu tư, tiến độ thực hiện (khởi công và hoàn thành); Phân tích sự cần thiết, hiệu quả các cơ chế, chính sách đặc thù gắn với tiến độ thực hiện dự án; Phối hợp chặt chẽ với Bộ KH&ĐT và Văn phòng Chính phủ, đảm bảo kịp tiến độ chương trình họp Bộ Chính trị và Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Về phương án GPMB, trước đó, tại Thông báo số 178 ngày 4/4/2014, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo thực hiện GPMB toàn tuyến. Tuy nhiên, để tránh lãng phí đất đai trong khi việc đầu tư giai đoạn tới để nối thông toàn tuyến chưa khẳng định được tiến độ. Thủ tướng đồng ý chỉ GPMB các đoạn sẽ đầu tư trong giai đoạn phân kỳ (tổng chiều dài 684m). Bộ GTVT chủ trì phối hợp cùng các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất kế hoạch GPMB các đoạn còn lại, trình Thủ tướng Chính phủ.

Đấu thầu công khai, không thực hiện chỉ định thầu

Về cơ chế, chính sách đầu tư, Thường trực Chính phủ khẳng định các cơ chế, chính sách đặc thù là cần thiết để thu hút nhà đầu tư và đẩy nhanh tiến độ, tuy nhiên, cần đảm bảo các nguyên tắc: Đấu thầu rộng rãi, công khai, minh bạch, không thực hiện chỉ định thầu. Thường trực Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành có cơ chế giám sát chặt chẽ theo chức năng, nhiệm vụ, có người chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, chống thất thoát, lãng phí, lợi ích nhóm. Đồng thời, không kiến nghị Quốc hội việc cung cấp bảo lãnh (gồm bảo lãnh doanh thu tối thiểu, cam kết chuyển đổi ngoại tệ, bảo hiểm bên thứ ba thay thế Chính phủ thực hiện cam kết trong hợp đồng).

Đối với cơ chế chính sách thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng giao các Bộ: KH&ĐT, Tài chính, Xây dựng, TN&MT, Tư pháp và Ngân hàng Nhà nước có ý kiến bằng văn bản, gửi Văn phòng Chính phủ và Bộ GTVT trước ngày 15/5 để Bộ GTVT tổng hợp, báo cáo Chính phủ xem xét, quyết định.

Thủ tướng giao Ngân hàng Nhà nước sớm báo cáo giải pháp huy động vốn trong nước để có thêm nguồn lực đầu tư Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam. Đồng thời, giám sát chặt chẽ việc cung cấp tín dụng, bảo đảm nhà đầu tư phải có trách nhiệm đảm bảo đủ vốn chủ sở hữu theo quy định, không để tình trạng nhà đầu tư dùng toàn bộ tiền vay ngân hàng để thực hiện dự án BOT. Giao các Bộ: KH&ĐT, Tài chính, TN&MT, Xây dựng và các bộ, ngành liên quan cần có cơ chế giám sát thực hiện các dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT, bảo đảm chặt chẽ.

Cần cơ chế đặc thù đầu tư cao tốc Bắc - Nam