Yemen sắp rơi vào tay phiến quân, đối diện thảm họa nhân đạo

Tìm kiếm nạn nhân sau các cuộc không kích

Chưa triển khai binh sỹ trên bộ

Một cuộc không kích vào cảng Holaid của Yemen đã phá hủy một nhà máy sữa và khiến 37 công nhân thiệt mạng. Đây là những thiệt hại về con người lớn nhất trong chiến dịch quân sự do Saudi Arabia dẫn đầu chống lại phiến quân Hồi giáo Shiite Houthi, theo Reuters ngày 1/4. Cuộc không kích diễn ra đêm 31/3 và nhà máy nói trên nằm gần doanh trại lực lượng trung thành với cựu Tổng thống Yemen - Ali Abdullah Saleh.

Trong hai ngày qua diễn ra các cuộc không kích dữ dội nhất kể từ đầu chiến dịch nhằm vào Thủ đô Sanaa và nhiều vùng khác của Yemen. Đồng thời, các cuộc giao tranh khốc liệt cũng nổ ra liên tục giữa phiến quân Houthi tiếm quyền với các tay súng bộ lạc, các nhóm vũ trang và người dân địa phương.

Ngoại trưởng Saudi Arabia Saud al-Faisal cáo buộc phiến quân Houthi và lực lượng ủng hộ cựu Tổng thống Yemen Ali Abdullah Saleh “gây bất ổn cho Yemen với sự hỗ trợ của Iran”, đồng thời khẳng định, liên minh Arab không khiêu chiến mà chỉ đối phó với mối đe dọa từ phiến quân.

Về phần mình, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran - bà Marzieh Afkham bác bỏ thông tin nước này cung cấp vũ khí cho Yemen, nêu rõ Tehran chỉ viện trợ phi quân sự. Bà Afkham cũng hối thúc các thể chế quốc tế giúp đỡ người dân Yemen bị ảnh hưởng bởi các cuộc không kích.

Còn Ngoại trưởng Yemen Riyadh Yasseen kêu gọi các nước Arab can thiệp quân sự trên bộ nhằm bảo vệ các cơ sở hạ tầng và giải phóng người dân Yemen khỏi phiến quân Houthi. Tuy nhiên, Chuẩn tướng Ahmed Assiri - Người phát ngôn chiến dịch quân sự của liên quân tuyên bố hiện chưa cần triển khai bộ binh.

Thảm họa nhân đạo

Giới chức Hàng không Liên minh châu Âu (EU) vừa yêu cầu các hãng hàng không của 28 quốc gia thành viên tránh bay qua không phận Yemen bởi cường độ các chiến dịch không kích của liên quân Arab nhằm vào lực lượng phiến quân Hồi giáo Houthi ngày một gia tăng. Hãng tin AFP dẫn thông báo của Cơ quan an toàn hàng không châu Âu (EASA) nhấn mạnh đến nguy cơ mất an toàn tại không phận này.

Trước đó, giới chức Pháp khuyến cáo các hãng hàng không nước này không được bay vào không phận Yemen. Thổ Nhĩ Kỳ hoãn mọi chuyến bay đến Yemen cho tới tuần sau. Còn Cơ quan quản lý hàng không liên bang Mỹ cấm mọi chuyến bay của nước này qua không phận Yemen.

Các cuộc không kích cũng khiến cho các nhân viên nhân đạo và hàng cứu trợ không thể vào được Yemen do các sân bay quốc tế TP Sanaa, Aden, Hodeida phải đóng cửa. Trước đó, liên minh 10 nước Arab đã phong tỏa toàn bộ các cảng biển, kiểm soát mọi tàu thuyền ra vào nhằm ngăn chặn sự tiếp tế cho lực lượng Houthi qua đường biển.

Ông Greg Elder - Giám đốc điều hành MSF (Tổ chức Bác sĩ không biên giới) cho biết, gần như không thể tiếp cận được những khu vực có nhu cầu cứu trợ khẩn cấp ở Yemen do các chuyến bay bị hủy và an ninh không được đảm bảo. Trước đó, ngày 30/3, một nhân viên Chữ thập đỏ quốc tế thiệt mạng khi đang hỗ trợ dân thường ở tỉnh miền Nam Al Dhalea.

Theo thống kê của Quỹ Nhi đồng LHQ (UNICEF), bạo lực leo thang đã khiến ít nhất 62 trẻ em thiệt mạng và 30 em bị thương trong tuần qua, hàng trăm thường dân thiệt mạng và bị thương. MSF cho biết, từ ngày 19/3 đến nay, MSF đã tiếp nhận hơn 550 bệnh nhân đến từ TP Aden - “điểm nóng” xung đột ở miền Nam Yemen. Cao ủy LHQ về nhân quyền Ra’ad Al Hussein cảnh báo Yemen dường như đang đứng trước bờ vực sụp đổ hoàn toàn.

Liên quân Arab kiểm soát các cảng biển Yemen