Yếu tố di truyền trong bệnh vảy nến

Yếu tố di truyền trong bệnh vảy nến

 Vảy nến là bệnh mãn tính, tiến triển từng đợt, dai dẳng. Bệnh xuất hiện ở Việt Nam và nhiều nước trên thế giới nhưng tỷ lệ mắc bệnh tại các khu vực khác nhau, thay đổi từ 0 đến 12%. Trong đó, khoảng 2-3% dân số ở các nước phương Tây bị mắc căn bệnh này. Ở vùng cực Bắc của Liên bang Nga và Na Uy, số người bị mắc bệnh vảy nến chiếm 5-10% dân số và ở Bắc cực chiếm hơn 12%.

Ở Mỹ, tỷ lệ này thay đổi từ 2,2% tới 3,15% trong khi Anh chỉ chiếm 1,3-2,6% và người Mỹ gốc Phi là 1,3%. Với người da đỏ Bắc Mỹ, người châu Á và người gốc Phi ở phương Tây, tỷ lệ này khá thấp, chỉ 0,3%. Ở Nhật Bản, tỷ lệ mắc bệnh chiếm 0,1-0,2% dân số, ở Trung Quốc là 0,3% và không phát hiện ở người da đỏ bản xứ Nam Mỹ. Ở Việt Nam, theo số liệu thống kê tại Bệnh viện Da liễu Trung ương, năm 2010, tỷ lệ mắc vảy nến chiếm khoảng 2,2% tổng số bệnh nhân đến khám bệnh.

Nhiều nghiên cứu về gia đình đã cung cấp bằng chứng thuyết phục về khuynh hướng di truyền trong bệnh vảy nến, mặc dù kiểu di truyền vẫn chưa rõ ràng. Bệnh sẽ phát triển ở 50% anh chị em ruột khi cả cha mẹ đều mắc bệnh, nhưng tỷ lệ này giảm xuống còn 16% khi chỉ có cha hoặc mẹ bị vảy nến và chỉ còn 8% nếu cha mẹ không ai mắc bệnh. Bên cạnh đó, bệnh vảy nến xảy ra ở 10,6% anh chị em ruột; 4,2% ở cô, dì, chú, cậu, ông, bà và 1,4% ở anh, chị, em họ của bệnh nhân vảy nến.

Với những cặp sinh đôi cùng trứng, tính di truyền trong bệnh vảy nến chiếm 60% đến 90%, tuy nhiên, tỷ lệ cùng mắc bệnh không bao giờ chiếm 100%. Tỷ lệ cùng mắc bệnh trong những cặp sinh đôi cùng trứng chiếm khoảng 70%, trong khi các cặp sinh đôi khác trứng chỉ chiếm 20%.

Do đó, yếu tố môi trường cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển bệnh. Khi những cặp sinh đôi cùng trứng mắc bệnh vảy nến, nó có khuynh hướng giống nhau ở tuổi khởi phát bệnh, sự phân bổ sang thương trên cơ thể, mức độ nghiêm trọng và tiến trình của bệnh...

Giới tính cũng sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển bệnh vảy nến, đặc biệt là thời điểm căn bệnh bị kích hoạt. Các nghiên cứu cho thấy, phụ nữ có khuynh hướng phát triển bệnh vảy nến sớm hơn nam giới khoảng 3,5 năm. Độ tuổi mắc bệnh trung bình ở phụ nữ là 28,68 tuổi trong khi nam giới là 32,2 tuổi.

Ở trẻ em, tuổi khởi phát bệnh trung bình ở bé gái là 5-9 tuổi còn bé trai là 15-19 tuổi. Tuy nhiên, với nhóm dân số lớn tuổi hơn, tỷ lệ này lại ngược lại. Thời điểm khởi phát bệnh có thể liên quan đến kiểu hình và gen di truyền.

Vảy nến được xếp loại tuỳ theo tuổi khởi phát bệnh. Bệnh khởi phát sớm trước tuổi 40 (type I) với đỉnh khởi phát bệnh là 16-22 tuổi và chiếm 70% số người mắc bệnh. Vảy nến khởi phát muộn (type II) thường xuất hiện ở bệnh nhân trên 40 tuổi với đỉnh điểm khởi phát bệnh là 57-60 tuổi.

Lựu chữa vẩy nến