"Chân trời gọi nắng" lưu giữ ký ức đẹp về nhạc sĩ Hồng Đăng

7 giờ sáng 21/3/2022 - nhạc sĩ Hồng Đăng rời cõi tạm, gửi lại những nồng nàn cho cuộc đời, sau 86 năm miệt mài sống và cống hiến với nghệ thuật.

Tròn một năm - ngày giỗ đầu người nghệ sĩ tài hoa, kỹ sư Lê Anh Thúy (người vì yêu nhạc và con người ông đã tình nguyện sống và chăm sóc ông đến tận cuối đời) kịp giới thiệu cuốn “Chân trời gọi nắng” tới độc giả, dâng lên người chồng quá cố.

Trong tập sách, ngoài những bài viết của đồng nghiệp về nhạc sĩ Hồng Đăng, còn có những bài viết của nhạc sĩ Hồng Đăng về đồng nghiệp và về những hoạt động âm nhạc Việt Nam.

"Chính tôi cũng không hiểu anh đã đau đớn, khó khăn như thế nào"

Không kìm được nước mắt, bà Lê Anh Thúy nghẹn ngào kể về hành trình tự tay thiết kế nội dung cho “Chân trời gọi nắng”.

Bà nói rằng, việc hoàn thành và giới thiệu cuốn sách là khoảnh khắc vô cùng xúc động trong cuộc đời của bà và gia đình.

Khi dọn nhà, tôi tìm thấy những di cảo, những ký ức của anh - mà chính tôi cũng không hiểu anh đã đau đớn, khó khăn như thế nào để làm nghề một cách chân chính. Tôi nghĩ mình sẽ làm một cuốn sách để cho mọi người thấy rằng, ông ấy đã sống như thế, ông ấy đã làm được những điều như thế và con người ông ấy là như thế.

Công việc này quá sức với tôi, nếu như một mình tôi không thể làm được, giữa một đống di cảo như vậy. Ông ấy lại vốn là người không cẩn thận.

Thậm chí như bài "Sóng biển lang thang", khi được giải thưởng quốc tế, nhưng ông không được nhận, ông giận quá và xé đi, chỉ còn một bản duy nhất. Rồi ông ấy dúi ở đâu đó mà chính mình cũng không nhớ. Đến khi in tập nhạc, ông ấy cũng không thể nhớ để phát triển lại ca khúc, và tôi đã tìm thấy.

Và cũng rất nhiều thứ mà có lẽ bản thân ông ấy quên đi trong cuộc đời. Ông ấy làm nghề rất nghiêm túc, những nội dung trong sách chỉ là một phần trong suốt quãng đời làm nghề của ông", bà Lê Anh Thúy vừa nói vừa lau nước mắt.

Nhớ về người đàn ông đa tình

Tròn một năm ngày mất nhạc sĩ Hồng Đăng, giới văn nghệ sĩ lại có dịp ngồi lại với nhau, tâm sự về một người thầy, người anh, người đồng nghiệp tài - đức.

Nhạc sĩ Hồng Đăng đã đi xa, nhưng trong ký ức của những người bạn thân thiết, ông là người đa tình. Nói theo TS. Phương Lan: "Đa tình là nhiều tình cảm. Ngoài tài năng, nhân cách, lẽ sống, tất cả tình cảm ông dành cho chúng ta là một giá trị văn hóa".

Họa sĩ Lương Xuân Đoàn - Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam là một trong những người có nhiều kỷ niệm đẹp với nhạc sĩ Hồng Đăng tại Sân 51 (tên gọi thân mật của trụ sở Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, tại 51 Trần Hưng Đạo, Hà Nội).

Trong ký ức họa sĩ, nhạc sĩ Hồng Đăng là người ấm áp, nhân hậu. "Mỗi lần đến sân 51, nhìn thấy ông là tôi thấy sự bình an, hoan hỷ. Là người nặng lòng, bao dung với đồng nghiệp mà không phải bất kỳ ai cũng làm được như ông", họa sĩ Lương Xuân Đoàn tâm sự.

Cầm trên tay cuốn “Chân trời gọi nắng”, nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên xúc động: "Nhớ thương nhạc sĩ Hồng Đăng. Vậy là một năm, phố phường Hà Nội vắng đôi tình nhân chở nhau bằng xe máy. Tròn một năm anh vắng mặt trong nỗi nhớ của người vợ, trong những cuộc trò chuyện cùng những người bạn, người anh em.

Ngày nay cách đây đúng 1 năm, nhạc sĩ Hồng Đăng chia tay chúng ta để vào cõi vô cùng, nhưng những lời ca tiếng nhạc của ông vẫn còn mãi với chúng ta.

Hồng Đăng vẫn hiện diện trong tâm trí của bạn bè. Mỗi khi hoa sữa ngào ngạt khắp phố, điệp khúc ve râm ran giữa mùa hè và mỗi khi tình ca của biển vang lên thì Hồng Đăng vẫn như đang hiện diện, đồng hành với chúng ta".

Nhạc sĩ Nguyễn Đức Trịnh - Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam cũng khẳng định, một năm nhạc sĩ Hồng Đăng đã đi xa nhưng lời ca tiếng nhạc ở những bài hát phổ biến quen thuộc của ông, vẫn mãi ngân nga trên các phương tiện thông tin và trong lòng người hâm mộ.

"Nhạc sĩ Hồng Đăng đã hoà vào muôn con sóng của biển xanh, của biển đời, tiếp tục vỗ mãi đến những chân trời gọi nắng. Những đóng góp cho nền âm nhạc của nhạc sĩ Hồng Đăng là điều không còn phải bàn cãi và được ghi nhận bằng những sản phẩm để lại.

Không mạnh mẽ, hùng hồn, nhạc Hồng Đăng man mác, lắng đọng. Nhạc sĩ Hồng Đăng như lênh đênh trong cuộc đời mình, trong âm nhạc của mình. Mùi hương hoa sữa, con sóng biển khơi, tiếng ve ngày hè… đã cho ông ký âm những suy tư và cảm xúc của một con người, của một nhạc sĩ", nhạc sĩ Đức Trịnh bày tỏ.

"Người nhạc sĩ có một không hai"

Còn nhạc sĩ Doãn Nho gọi Hồng Đăng là "Người nhạc sĩ có một không hai" khi sở hữu gia tài đồ sộ với 600 tác phẩm, sáng tác nhạc cho gần 70 bộ phim (phim truyền hình, hoạt hình, tài liệu...).

"Với khối lượng tác phẩm đồ sộ, ông đã được liệt kê vào hàng nhạc sĩ quý hiếm của chúng ta", nhạc sĩ Doãn Nho khẳng định.

Nhạc sĩ Doãn Nho và nhiều nghệ sĩ còn đặc biệt nhắc về "biệt tài" xem tử vi của nhạc sĩ Hồng Đăng.

"Không ít bạn bè đã được anh cứu thoát khỏi những tai nạn do số phận đã định đoạt. Nói khó tưởng tượng nổi còn là vì, trong một con người mà tồn tại những dạng thức tư duy gần như hoàn toàn đối lập nhau, có khả năng triệt tiêu lẫn nhau.

Tư duy tiên tri luôn đóng đinh vào cột, còn tư duy sáng tác luôn bay bổng. Một bên lý trí, một bên thuộc cảm xúc, người như vậy chỉ có thể là ông", nhạc sĩ Doãn Nho bày tỏ.

Theo PGS. TS Nguyễn Thế Kỷ - Chủ tịch Hội đồng Lý luận văn học, nghệ thuật Trung ương, năng khiếu âm nhạc, văn hóa và xem tử vi của nhạc sĩ Hồng Đăng có lẽ được thừa hưởng từ ông nội và từ người bác ruột - nhà cách mạng Phan Đăng Lưu.

"Sinh ra và lớn lên trong một gia đình có truyền thống văn hóa cách mạng tại vùng quê Yên Thành của xứ Nghệ, không chỉ thấm nhuần tư tưởng, truyền thống của gia đình, nhạc sĩ Hồng Đăng là người rất nặng lòng với quê hương. Dù ít về quê nhưng tình cảm quê hương vẫn ăm ắp trong sáng tác của ông", PGS. TS Nguyễn Thế Kỷ bày tỏ.

Tưởng nhớ nhạc sĩ Hồng Đăng

Những người yêu mến Hồng Đăng và những ca khúc của ông, có lẽ ít ai có thể quên những giây phút xúc động trong lễ truy điệu ông tại Nhà tang lễ quốc gia vào ngày 26/3/2022.

Mở đầu, ca khúc "Biển hát chiều nay" được cất lên bằng tiếng hát của ca sỹ Minh Thu. Và cuối cùng “Kỷ niệm ngày xưa vẫn còn đâu đó/ Những bạn bè chung, những con đường nhỏ/ Hoa sữa vẫn ngọt ngào đầu phố đêm đêm…”, bằng giọng ca đặc biệt, đượm nỗi buồn thương, tiếc nuối, ca sỹ Mỹ Linh đã hát "Hoa sữa" tiễn biệt ông.

Tròn một năm ngày ông đi xa, tiếng nhạc "Biển hát chiều nay", "Hoa sữa" một lần nữa vang lên trên con phố Nguyễn Du quen thuộc qua giọng hát của ca sĩ Đào Tố Loan và Thanh Tâm.

Xin mượn lời chia sẻ của nhà văn Nguyễn Quang Thiều - Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam như thắp nén hương ngày giỗ đầu của người nghệ sĩ tài hoa: "Hôm nay là một ngày đặc biệt, trên chính con đường Nguyễn Du huyền thoại gắn liền với hoa sữa cũng như nhạc sĩ Hồng Đăng.

Tôi đã đọc, nghe và đã thuộc những ca từ của nhạc sĩ Hồng Đăng, ông là một nhà thơ trong âm nhạc. Mọi thứ đều đồng điệu với dòng chảy cuộc sống. Âm nhạc, giai điệu và ca từ của Hồng Đăng đã trú ngụ, thuyết phục những người yêu nghệ thuật.

Hồng Đăng là nhạc sĩ nổi tiếng như nhiều nhạc sĩ khác. Nhưng họ chỉ nổi tiếng trong thời đại đó, còn những ca khúc của Hồng Đăng, giai điệu của Hồng Đăng, ca từ của Hồng Đăng, cảm xúc của Hồng Đăng chảy bên dưới ca từ ấy đã đi qua các thời đại.

50 năm trước chúng ta hát "Hoa sữa" và chúng ta run rẩy, 50 năm sau chúng ta hát "Hoa sữa" và chúng ta vẫn run rẩy. Bởi vậy, Hồng Đăng không chỉ viết cho thời đại của mình mà viết cho nhiều thời đại.

Tôi thấy phúc khi được hưởng thụ ca khúc ấy, được mở rộng tâm hồn mình, hạnh phúc được bay lên trong tinh thần những ca khúc của Hồng Đăng.

Chính con phố này, Hồng Đăng đã đi dạo, đã viết ra ca khúc "Hoa sữa". Ngày hôm nay chúng ta ngồi đây, nơi dường như có hoa sữa đầu tiên của Hà Nội, nơi chỉ nghe thôi trong đầu chúng ta đều vang lên tiếng nhạc của ông, hơi thở, bước chân của ông cùng hòa vào những giá trị mà chúng ta đã, đang và sẽ hưởng thụ".

Nhạc sĩ Hồng Đăng “Lênh đênh” về trời