AstraZeneca nêu lý do thu hồi toàn bộ vaccine Covid-19

Thu hồi dù hãng vẫn ca ngợi vaccine hiệu quả?

Đơn thu hồi của AstraZeneca được đưa ra vào ngày 5/3 và có hiệu lực từ ngày 7/5. 

Theo Guardian, thông báo trên được AstraZeneca đưa ra chỉ chưa đầy 2 tháng sau khi hãng tự nguyện thu hồi giấy phép lưu hành vaccine ngừa Covid-19 của hãng tại châu Âu. 

Mới đây nhất ngày 7/5, Cơ quan Dược phẩm châu Âu cũng ra thông báo loại vaccine ngừa Covid-19 của AstraZeneca sẽ không còn được cấp phép lưu hành.

Trong thông báo mới nhất, AstraZeneca cho biết quyết định trên được đưa ra trong bối cảnh có rất nhiều loại vaccine mới ra đời có thể chống lại các biến chủng mới của Covid-19 khiến nhu cầu vaccine do hãng sản xuất sụt giảm nghiêm trọng. Hiện, hãng cũng không còn sản xuất hay cung cấp loại vaccine này ra thị trường.

"Theo những số liệu độc lập, khoảng 6,5 triệu người đã được cứu sống chỉ trong năm đầu tiên sử dụng vaccine của AstraZeneca và chúng tôi đã cung cấp khoảng 3 tỷ liều vaccine trên toàn cầu. Nỗ lực của chúng tôi được chính phủ của nhiều quốc gia trên toàn thế giới ghi nhận. Vaccine của AstraZeneca được coi là một yếu tố quan trọng giúp chấm dứt đại dịch", thông báo từ AstraZeneca nêu rõ.

Năm 2021, AstraZeneca đã đổi tên loại vaccine của hãng thành Vaxzevria. Đây là loại vaccine được phê chuẩn sử dụng cho người từ 18 tuổi trở nên. Người dùng sẽ được tiêm 2 mũi ở bắp tay cách nhau khoảng 3 tháng.

Vaxzevria được chiết xuất từ virus thuộc dòng Adenovirus đã được thay đổi cấu trúc để chứa mã gene phục vụ việc tạo ra protein từ SARS-CoV-2 – virus gây ra Covid-19. Bản thân vaccine Vaxzevria không chứa virus và cũng không tạo ra bất kỳ loại virus nào.

Dù luôn được coi là an toàn và hiệu quả trong việc phòng chống Covid-19, Vaxzevria vẫn được cảnh báo có những tác dụng phụ rất hiếm gặp như hội chứng giảm tiểu cầu (TTS). Ước tính tỷ lệ người mắc phải hội chứng này sau khi tiêm vaccine Vaxzevria là từ 2-3/100.000.

Trước đó, AstraZeneca đã phải đối mặt với 51 vụ kiện từ thân nhân các nạn nhân được tiêm vaccine của hãng rằng loại vaccine này đã gây tử vong hoặc tổn thương nghiêm trọng như máu đóng cục hay chảy máu não trong nhiều trường hợp khác nhau. Sau đó, hãng buộc phải thừa nhận vaccine Vaxzevria có thể gây ra tác dụng phụ cho người sử dụng.

Kể từ khi tác dụng phụ trên vaccine Vaxzevria được phát hiện, các nhà khoa học trên thế giới cũng đã khuyến cáo người dùng dưới 40 tuổi nên tiêm một mũi vaccine khác thay thế bởi nguy cơ mắc phải tác dụng phụ do vaccine Vaxzevria gây ra còn lớn hơn cả dịch bệnh Covid-19.

Không được sử dụng ngay trên chính đất Anh

Đáng chú ý, loại vaccine từng được Thủ tướng Anh hồi năm 2021 là ông Boris Johnson ca ngợi là "niềm vinh quang của khoa học Anh" sau đó đã không còn được sử dụng ngay trên chính đất Anh nơi đặt đại bản doanh của AstraZeneca.

Cụ thể, Chính phủ Anh đã chấm dứt sử dụng loại vaccine này vào mùa thu năm 2021 sau khi khoảng 50 triệu liều đã được phân phối trên khắp nước Anh. Số vaccine này sau đó được thay thế kịp thời bằng vaccine của Pfizer và Moderna để sử dụng ngay trong chiến dịch tiêm chủng mùa đông tại Anh.

Động thái trên xuất phát từ thống kê chính thức của Cơ quan Quản lý Dược phẩm và Sản phẩm Chăm sóc Sức khỏe (MHRA) của Anh cho thấy ít nhất 81 người thiệt mạng tại Anh bị nghi ngờ là do có liên quan đến tác dụng phụ của vaccine gây đông máu ở những người có tiểu cầu thấp.

Dù Chính phủ Anh không nêu rõ khoản tiền đền bù cho các nạn nhân tiêm vaccine của AstraZeneca nhưng con số được cho vào khoảng 120.000 Bảng/trường hợp đang bị than phiền là quá thấp. Đáng quan ngại hơn tỷ lệ đền bù cho các nạn nhân tiêm vaccine của AstraZeneca so với các bệnh khác cũng cao ở mức bất thường là 158/163 trường hợp trong tháng 2.

Không chỉ vướng vào những vụ kiện tụng với vaccine Vaxzevria. AstraZeneca từng phải đối mặt với vụ kiện liên quan đến các dòng thuốc Nexium và Prilosec chuyên trị trào ngược dạ dày bị cáo buộc gây suy thận mãn tính và buộc phải chi trả số tiền lên đến 352 triệu Bảng để dàn xếp.

Phía AstraZeneca khẳng định: "Chúng tôi thành thật chia buồn với những người đã mất đi người thân hoặc gặp phải các vấn đề về sức khỏe. Sự an toàn của người bệnh luôn là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi và giới chức quản lý cũng đã đặt ra những tiêu chuẩn nghiêm ngặt để đảm bảo việc sử dụng an toàn đối với mọi loại thuốc trong đó có các loại vaccine".

AstraZeneca hiện là công ty lớn thứ 2 trên sàn chứng khoán Anh với tổng tài sản trên thị trường là hơn 170 tỷ USD. CEO của công ty, Ngài Pascal Soriot là người được chi trả cao nhất trong số các lãnh đạo của 100 công ty lớn nhất trên sàn FTSE với số tiền lương lên đến 19 triệu bảng Anh.