Báo Hongkong thuật "chuyện hài hước" ở đối thoại ASEAN-Trung Quốc

Đại biểu cấp cao các nước tại Đối thoại thường niên ASEAN-Trung Quốc lần thứ 11 tại Singapore ngày 27/4. (Ảnh: SCMP)

Theo đó, các vị Bộ trưởng ngoại giao của các quốc gia ASEAN và thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân dẫn đầu đoàn Trung Quốc đã nhóm họp thường niên tại Singapore hôm 27/4 vừa qua. Đối thoại diễn ra trong bối cảnh Tòa trọng tài Thường trực (PCA) chuẩn bị ra phán quyết về vụ kiện Biển Đông do Philippines khởi xướng, nhằm phản đối các yêu sách chủ quyền vô lí của Bắc Kinh.

Bưu điện Hoa Nam buổi sáng nhận định, các vị Bộ trưởng của 10 quốc gia thành viên Đông Nam Á và ông Lưu Chấn Dân đã phải rất… vất vả mới có thể chụp được một bức hình bắt tay nhau, một biểu tượng của tình đoàn kết bền vững.

Mặc dù tờ báo Hongkong cho rằng, chính sự khác biệt về chiều cao của các vị ngoại trưởng và đại biểu các nước là nguyên nhân khiến họ khó có thể xích lại gần nhau, song hình ảnh khiến không ít người liên tưởng tới một số ý kiến cho rằng, Bắc Kinh đang ra sức chia rẽ khối đoàn kết ASEAN, đặc biệt là quan điểm chung của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á về vấn đề Biển Đông.

Hồi tuần trước, tại một cuộc họp ở thủ đô Vientian của Lào, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị “hùng hồn” tuyên bố rằng Bắc Kinh cùng với 3 quốc gia là Lào, Campuchia và Brunei đã đạt “một sự đồng thuận quan trọng” về vấn đề Biển Đông, đồng thời khẳng định, “tranh chấp Biển Đông không phải là vấn đề giữa Trung Quốc và toàn bộ khối ASEAN”.

Không lâu sau đó, Phnompenh Post ngày 26/4 dẫn lời ông Phay Siphan, phát ngôn viên chính phủ Campuchia về sự thật đằng sau cái mà ông Vương gọi là “sự đồng thuận quan trọng”: “Không có thỏa thuận hay thảo luận nào, đó chỉ là một chuyến viếng thăm bình thường của Ngoại trưởng Trung Quốc mà thôi”, ông Siphan nói.

Cựu Tổng thư ký ASEAN Ong Keng Yong mới đây cũng chỉ trích động thái này của Trung Quốc. Ông Ong cho rằng, Bắc Kinh đang cố gắng gây chia rẽ nội bộ ASEAN khi dụ dỗ các nước thành viên ASEAN đồng ý những thỏa thuận đi ngược lại với thống nhất chung của ASEAN đối với tranh chấp ở Biển Đông.

Về phần mình, ông Lưu Chấn Dân, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 27/4 nói rằng những tuyên bố của người đứng đầu cơ quan ngoại giao Trung Quốc “đã bị hiểu nhầm”. Ông Lưu còn cho hay, Bắc Kinh yêu cầu phía Singapore giải thích trước những lời chỉ trích của ông Ong, cũng là Đại sứ đặc biệt của chính phủ Singapore.

Không dừng lại ở đó, tại cuộc họp với các quan chức ASEAN ở Singapore mới đây, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân đã không ngần ngại… cảnh báo các nước Đông Nam Á ngay giữa cuộc họp, theo AFP. Ông Lưu khẳng định về một “kết cục tiêu cực”, nếu Philippines thắng kiện.

Chưa kể, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc thản nhiên kết luận rằng, “mọi phiên tòa phân xử đều đi ngược lại Tuyên bố về ứng xử giữa các bên ở Biển Đông (DOC)”, khi mà PCA thậm chí còn chưa đưa ra phán quyết.

Đại sứ đặc biệt của chính phủ Singapore, ông Ong viện dẫn một sự kiện năm 2002, Trung Quốc cũng đã từng... giả mạo một hiệp ước đạt được với các quốc gia ASEAN về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông, tờ Bưu điện Hoa Nam Viết. “Song, tại thời điểm đó, bất cứ điều gì mà ASEAN muốn, chúng ta đều có được, bởi vì chúng ta giống như những cô gái trẻ đẹp đứng trước một người đàn ông có tên là Trung Quốc”, đại sứ Singapore ví von.

Ông Trương Khiết, một chuyên gia về các vấn đề Đông Nam Á tại Viện Khoa học xã hội Trung Quốc thì cho rằng, các động thái của Trung Quốc chỉ càng chứng tỏ, Bắc Kinh đang phải chịu áp lực không hề nhỏ khi phải đối mặt với phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực về vụ kiện Biển Đông.

Trung Quốc loay hoay giải thích vụ "nói dối thỏa thuận Biển Đông"