Bao nhiêu phụ nữ Việt bình yên khi ở cùng gia đình?

Có tới hơn 30% cảm thấy không bình yên khi sống cùng gia đình.

Theo khảo sát của Viện Nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường, các gia đình Việt Nam đang đối mặt với một số vấn đề như xung đột, bất hòa giữa các thành viên (27,5%), ngoại tình (16%), nợ quá khả năng chi trả (9,9%)…

Thông tin trên được đưa ra tại buổi tọa đàm “Các giá trị cốt lõi và thách thức của các loại hình gia đình đương đại Việt Nam”, do Viện Nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường (ISEE) phối hợp với Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc tổ chức sáng ngày 25/6 nhân ngày Gia đình Việt Nam (28/6).

Ths. Phạm Thanh Trà, đại diện ISEE, cho biết kết quả trên được đưa ra sau khi khảo sát trên 1.500 người ở độ tuổi từ 16 trở lên ở cả nông thôn và thành thị trong tháng 5-6/2015.

Mục đích của khảo sát nhằm tìm hiểu về quan niệm của người dân về những giá trị, chuẩn mực phổ thông, truyền thống về gia đình; quan niệm của người dân về những mô hình gia đình ít phổ biến hơn và phác họa một số trải nghiệm của gia đình Việt Nam hiện nay.

Theo khảo sát của ISEE, các gia đình Việt Nam đang đối mặt với một số vấn đề như xung đột, bất hòa giữa các thành viên (27,5%), ngoại tình (16%), nợ quá khả năng chi trả (9,9%)…

Đáng chú ý, tình trạng ngoại tình được nữ cảm nhận nghiêm trọng hơn nam, với 19,6% nữ so với 10,1% nam. Trong khi đó, cùng vấn đề này, nhóm nữ chia sẻ nhiều hơn (22,5%), còn nam ít hơn chỉ có 10,1%.

“Tỷ lệ nữ có cảm nhận “không bình yên”, “không thỏa mãn” với một số khía cạnh trong đời sống gia đình (chia sẻ tình cảm, quan tâm chăm sóc, sự chung thủy của bạn đời, sự phân công việc nhà) cao hơn nam đáng kể”, bà Trà cho biết.

Cụ thể, kết quả khảo sát chỉ rõ, tỷ lệ nữ cảm thấy không bình yên khi sống cùng gia đình cao hơn hẳn so với nam giới. Có tới 30,1% nữ giới được hỏi cho biết cảm thấy không bình yên khi sống cùng gia đình, trong khi đó nam giới là 22,3%.

Vẫn theo kết quả khảo sát, tầm quan trọng của hôn nhân và loại hình gia đình truyền thống gồm cha mẹ và con cái được đa số người dân ủng hộ dẫn đến sự kỳ thị cặp sống chung không kết hôn hoặc không có con, gia đình đồng tính.

“Loại hình gia đình được ủng hộ nhiều nhất có bố mẹ và con (93,4%); vợ, chồng là người nước ngoài (49%). Loại gia đình ít được ủng hộ nhất là sống chung không kết hôn (12,4%), đơn thân do không kết hôn (13,6%), không có con (14,2%)….”, kết quả khảo sát chỉ rõ

Theo bà Trà, việc khuôn mẫu giới “đàn ông là trụ cột gia đình” hay “cha là nóc nhà” vẫn còn tồn tại khá phổ biến, dẫn đến áp lực kiếm tiền nuôi gia đình (54,2%) đặt nặng lên vai người đàn ông.

“Tuy nhiên, tỷ lệ người có quan điểm trung lập với các mô hình gia đình phi truyền thống khá cao. Đặc biệt, đã bắt đầu xuất hiện một số quan điểm mới đề cao tình yêu thương, tự do cá nhân và sự riêng tư, sự trung thực đã là những giá trị mới được nhiều người chọn lựa”, bà Trà nhấn mạnh.

Tình cảm sẽ lấn át con cái

Ts. Phạm Quỳnh Phương, Viện Nghiên cứu Văn hóa, cho rằng từ góc nhìn chính sách, nghiên cứu và truyền thông có thể thấy, gia đình đang nhấn mạnh vào sự ổn định, toàn vẹn với đầy đủ cha mẹ, con cái.

Vì thế, chính trong giá trị truyền thống về sự toàn vẹn của gia đình, xuất hiện những quan niệm mang tính định kiến về các loại hình khác như: gia đình đơn thân, ly hôn, không con và cùng giới….

Theo bà Phương, hiện để tránh những định kiến này, nhiều người đã duy trì cái “vỏ” của gia đình trong khi những giá trị cốt lõi như tình yêu thương và sự tôn trọng không được quan tâm đúng mức hoặc thậm chí không còn tồn tại và từ đây nhiều thách thức của gia đình Việt Nam xuất hiện.

“Mặc dù diễn ngôn về gia đình thường nhắc đến các mục tiêu như “hạnh phúc”, “tiến bộ” và “thực sự là tổ ấm” nhưng thực sự khá trừu tượng. Dường như chúng ta đang quan tâm đến hình thức theo khuôn mẫu của gia đình nhiều hơn là cốt lõi thực sự làm nên hạnh phúc gia đình”, Ts. Phương chia sẻ.

Tham luận tại buổi tọa đàm, ông Hoa Hữu Vân, Phó Vụ trưởng Vụ Gia đình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhận định, trong xu hướng biển đổi của gia đình nói chung và sự đa dạng của các loại hình gia đình nói riêng, giữa những tác động nhiều chiều của quá trình công nghiệp hóa và hội nhập quốc tế, trong tương lai chức năng thỏa mãn tâm lý tình cảm sẽ trở thành chức năng nổi trội của gia đình.

“Chức năng này sẽ vượt trên cả những việc như sinh đẻ, tài sản con người, kinh tế và giáo dục xã hội hóa con trẻ. Tình yêu thương và sự chia sẻ vẫn sẽ là những giá trị cốt lõi và bất biến của gia đình Việt Nam, không phân biệt loại hình gia đình”, ông Vân nói. 

Đức rúng động vì một bộ phận cảnh sát bạo lực, bệnh hoạn