Bí thư Hà Nội: "Không chỉ hạn chế xe máy là xong"

Bí thư Thành uỷ Hà Nội Hoàng Trung Hải trả lời báo giới bên hành lang Quốc hội chiều 8/6

Dự thảo Nghị quyết tăng cường quản lý phương tiện giao thông nhằm giảm ùn tắc và ô nhiễm môi trường trên địa bàn TP Hà Nội giai đoạn 2017-2020, tầm nhìn 2030 sẽ được HĐND TP Hà Nội xem xét tại kỳ 4, dự kiến diễn ra vào đầu tháng 7 tới. Trong dự thảo, Hà Nội đưa ra lộ trình hạn chế phương tiện cá nhân, tiến tới dừng hoạt động xe cá nhân trong nội thành vào năm 2030.

Bên hành lang Quốc hội ngày 8/6, Bí thư Thành uỷ Hà Nội Hoàng Trung Hải đã có cuộc trao đổi với báo giới để nói rõ hơn về vấn đề này.

Về vấn đề hạn chế xe máy cá nhân, tiến tới cấm xe máy trong nội thành, các chuyên gia đánh giá đây là việc khó, ông nghĩ sao?

Tôi chưa mường tượng được tốc độ tăng phương tiện giao thông thời gian tới sẽ thế nào, những năm vừa qua phương tiện đường bộ đã tăng 16-18%. Nói đến phương tiện giao thông đường bộ, ô tô cũng có vấn đề chứ không chỉ hạn chế xe máy là xong. Hạ tầng vận tải công cộng thành phố phải cố gắng đáp ứng.

Từ nay đến 2020 thành phố sẽ tăng thêm 62 tuyến xe buýt. Hiện nay, Hà Nội đang bù giá cho xe buýt là 1.000 tỷ đồng, tới đây số bù giá còn lên tới 2.000 tỷ đồng nhưng vẫn phải làm. Đối với đầu tư hạ tầng lớn nhất là tàu điện ngầm, cả tuyến là 38 tỷ USD, để làm được thành phố cũng phải cân đối vốn.

Nhưng ngoài vấn đề đầu tư cho hạ tầng giao thông thì cũng cần phải tính các giải pháp như mở rộng diện tích, điều chuyển bớt dân cư giãn ra ngoài trung tâm thành phố, thưa ông?

Cái đó Hà Nội cũng đang đầu tư rất lớn và cũng kêu gọi đầu tư xã hội hóa chứ nguồn vốn ngân sách không có nhiều. Tổng nguồn vốn ngân sách đầu tư cho TP. Hà Nội một năm có 30.000 tỷ đồng. Nói đến việc xây dựng hạ tầng, chỉ tính riêng tuyến đường Hoàng Cầu -  Voi Phục đã phải đầu tư 7.300 tỷ đồng. Bên cạnh đó còn đầu tư tàu điện ngầm, vậy thì phải tính tuyến vành đai, rồi các tuyến xuyên tâm đều phải đầu tư. Có đầu tư thêm, mở cơ sở hạ tầng tốt thì người dân mới ra ngoài trung tâm thành phố sống chứ cứ hô người dân ra mà hạ tầng không tốt chẳng ai ra.

Và kể cả có cơ sở hạ tầng thì cũng còn phải xây dựng thói quen thì người dân mới ra. Như hiện nay, cứ hô thế thôi còn người dân vẫn ở trong này, có ra được đâu. Hà Nội còn 5 khu đô thị vệ tinh nữa mà ta cũng phải thay đổi. Cũng có nhà đầu tư nhận làm đô thị vệ tinh, nhận luôn đường sắt đưa đến, nhưng như vậy mình cũng mất cả chục năm, không phải muốn là được ngay đâu. Rồi kể cả nhà đầu tư khi làm đô thị vệ tinh (như Sóc Sơn, Xuân Mai, Sơn Tây, Phú Xuyên…) thì cũng phải có thời gian người dân mới ra chứ không phải ngay lập tức. 

Nhưng nhiệm kỳ này có không ít khó khăn, vì thế, việc huy động đầu tư hạ tầng cũng không hề dễ dàng. Vậy thành phố sẽ có kế hoạch gì, thưa ông?

Trong hội nghị đầu tư tôi đã nói TP. Hà Nội chỉ lo được 20% còn lại 80% là huy động từ xã hội. Muốn huy động được phải tạo môi trường, cơ chế, điều kiện thì nhà đầu tư mới đầu tư.

Qua một số hội nghị với doanh nghiệp, nhà đầu tư vừa rồi, Hà Nội đánh giá khả năng thu hút, tham gia của nhà đầu tư vào lĩnh vực hạ tầng thế nào? Với các hình thức đầu tư BOT, BT, PPP... có đo lường, đong đếm được không?

Cái đó thì cũng đo được nhưng tỷ lệ cũng chỉ 50/50. Vì các nhà đầu tư đưa ra ý tưởng vậy nhưng quy trình đầu tư, các thủ tục cũng rất lâu. Mình nói, 1 dự án thì phải 10 năm mà vừa rồi cho triển khai một số thì đều là các dự án từ 12 năm trước đây rồi, toàn những dự án đã có từ thời còn Hà Tây. Khi đó còn cả trăm dự án vì nhiều dự án liên quan đến năng lực nhà đầu tư, rồi có dự án chỉ là xếp chỗ để đấy, mình phải từng bước thu hồi lại rồi kêu gọi nhà đầu tư khác.

Rồi mọi việc cũng phụ thuộc rất nhiều vào môi trường nữa, mong muốn nhưng ví dụ thị trường không lên thì cũng không kêu gọi nhà đầu tư làm được, có phải tiền của mình đâu mà. Rồi lại ngân hàng nữa, kể cả mình mong muốn, nhà đầu tư mong muốn nhưng ngân hàng không cho vay thì cũng không làm gì được. Họ cũng còn phải nghe ngóng thị trường xem khả năng có ấm áp lên thì mới làm.

Vừa rồi Hà Nội có đề xuất một số cơ chế đặc thù cho các dự án giao thông, lý do gì thành phố muốn xin cơ chế đó là gì, thưa ông?

Thành phố cũng là muốn làm nhanh vì sức ép, ví như những đoạn kết nối. Toàn TP có rất nhiều đoạn kết nối không phải ở những tuyến lớn, tuyến đại lộ hay quốc lộ lớn và đoạn kết nối từ các khu đô thị lớn mà nếu mình làm được thì cũng thay đổi rất nhiều.

Ví dụ như đường đi dưới thấp của hồ Linh Đàm hiện nay, nhưng khi mình làm thì thủ tục lại vướng nhiều quá. Nếu như làm tắt lại không đúng luật, chính vì thế nên TP muốn có một cơ chế đặc thù để làm nhanh vì đây là những dự án gần như là cấp cứu, giải quyết những nhu cầu rất cấp bách, bức xúc.

Gọi nhà đầu tư vào dự án Cảng hàng không Long Thành