Bộ GTVT đề nghị đánh giá kỹ tác động của Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ

Lượng hàng hóa qua cảng biển đã tăng so với dự báo

Trong văn bản mới nhất gửi UBND TP.HCM, Bộ GTVT khẳng định thống nhất về sự cần thiết lập Đề án.

Văn bản do Thứ trưởng Nguyễn Xuân Sang ký nêu rõ: Đề án cần nghiên cứu, đánh giá tác động đến mạng lưới vận tải, xếp dỡ các cảng biển xuất nhập khẩu container trong nước và các cảng trung chuyển quốc tế trong khu vực.

Theo Quy hoạch phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 1579, đến năm 2030, hệ thống cảng biển đáp ứng thông qua lượng hàng hóa từ 1.140 - 1.423 triệu tấn (trong đó hàng container từ 38 - 47 triệu Teus); hành khách từ 10,1 - 10,3 triệu lượt khách.

Hiện nay, Bộ GTVT đã chỉ đạo lập điều chỉnh Quy hoạch phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Theo đó, đến năm 2030, hệ thống cảng biển đáp ứng thông qua lượng hàng hóa 1.322 - 1.589 triệu tấn (trong đó hàng container từ 46 - 54 triệu TEU); hành khách từ 20,6 - 21,1 triệu lượt khách.

Như vậy, lượng hàng hóa (gồm hàng container) theo kết quả điều chỉnh Quy hoạch phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam đã tăng so với lượng hàng dự báo tại Quyết định số 1579.

Do đó, lãnh đạo Bộ GTVT cho rằng, Đề án cần cập nhật số liệu dự báo hàng hóa mới, đánh giá năng lực thông qua, luồng hàng container đến, đi các bến cảng container khi lượng hàng container tăng theo số liệu dự báo.

Đồng thời, cần đánh giá tác động của việc đầu tư xây dựng khu bến Cần Giờ đến quy hoạch và hoạt động các cảng biển tại khu vực, bao gồm phân tích, đánh giá kỹ ảnh hưởng của việc đầu tư xây dựng khu bến Cần Giờ đến phân bổ lượng hàng, luồng hàng, tuyến vận tải hàng hải của khu vực và cả nước.

Cùng đó, đánh giá tác động, ảnh hưởng đến hoạt động của các khu bến cảng đã đầu tư, quy mô, lộ trình đầu tư các bến cảng, khu bến cảng đang hoạt động và được quy hoạch thời gian tới thuộc cảng biển TP.HCM như khu bến Cát Lái, Hiệp Phước… đến các bến cảng, khu bến cảng biển lân cận như Cái Mép - Thị Vải (cảng biển Bà Rịa - Vũng Tàu) và đến khu bến cảng Lạch Huyện (cảng biển Hải Phòng).

Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Xuân Sang, công tác phân tích thị trường, dự báo hàng hóa thông qua cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ khi hình thành cần dự báo rõ 2 loại hàng hóa gồm: Hàng trung chuyển quốc tế (dự báo hoặc cam kết cụ thể về khối lượng, cơ cấu hàng trung chuyển quốc tế do hãng tàu mang về Việt Nam) và hàng xuất nhập khẩu của Việt Nam qua cảng biển này.

Từ đó, đánh giá tác động đến lộ trình phát triển các cảng biển, khu bến đang khai thác và các bến đã được quy hoạch.

Giảm thiểu tác động tiêu cực tới môi trường

Bộ GTVT đề nghị UBND TP.HCM lập, đề xuất kế hoạch triển khai từng giai đoạn của Đề án. Đánh giá khả năng thực hiện kế hoạch triển khai và đề xuất các giải pháp để giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình triển khai.

Đồng thời, UBND TP.HCM cần đề xuất ý tưởng thiết kế và sơ bộ hoạch định lộ trình quy hoạch theo từng giai đoạn phát triển cảng trung chuyển quốc tế tại Cần Giờ như kích thước, công suất, khả năng tiếp nhận tàu và các tiện ích liên quan; Quy hoạch đất và mặt nước; làm rõ về kết nối giao thông đường bộ, hạ tầng kỹ thuật đảm bảo hoạt động khai thác cảng theo từng giai đoạn; sơ bộ phương án đảm bảo an toàn hàng hải cho cỡ tàu lớn nhất qua sông Lòng Tàu phù hợp tĩnh không thông thuyền cầu đường bộ.

Liên quan tới kế hoạch đầu tư và tài chính, Thứ trưởng Nguyễn Xuân Sang chỉ ra gồm chi phí đầu tư và kế hoạch tài chính cho Đề án; Phân tích các nguồn tài chính có thể sử dụng, bao gồm vốn tư nhân và vay vốn từ các tổ chức tài chính và các nguồn vốn từ ngân sách cho hạ tầng ngoài hàng rào cảng. Bên cạnh đó là khả năng huy động vốn của liên danh trong nước, cũng như nhận diện và đánh giá các rủi ro có thể xảy ra và các giải pháp để giảm thiểu rủi ro.

Đối với việc đánh giá tác động phát triển kinh tế - xã hội, phát triển đô thị của thành phố, Bộ GTVT cho rằng Đề án cần sơ bộ đánh giá môi trường và xã hội gồm tác động đến đất đai, nguồn nước, rừng ngập mặn và sinh thái khu vực. Từ đó, đề xuất các giải pháp giảm thiểu tác động tiêu cực và tăng cường tác động tích cực đến môi trường và xã hội.

Ngoài ra, cần xây dựng kế hoạch và đề xuất các giải pháp quản lý và vận hành cho cảng trung chuyển quốc tế tại Cần Giờ khi đưa vào khai thác, gồm quản trị doanh nghiệp, quản lý hàng hóa, vận tải, an ninh và an toàn nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư, sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Hiện tại, Bộ GTVT đã giao và đang quyết liệt đôn đốc Cục Hàng hải VN chủ trì lập, khẩn trương hoàn thiện điều chỉnh Quy hoạch phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Kết quả lập Đề án nghiên cứu xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, TP.HCM là cơ sở để Cục Hàng hải VN và tư vấn cập nhật điều chỉnh Quy hoạch tổng thể hệ thống cảng biển Việt Nam và hoàn thiện Quy hoạch chi tiết Nhóm cảng biển số 4, Quy hoạch chi tiết vùng đất, vùng nước cảng biển TP.HCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

“Đề nghị UBND TP.HCM chỉ đạo, đôn đốc các cơ quan liên quan khẩn trương triển khai lập, sớm hoàn thiện Đề án, làm cơ sở Bộ GTVT cập nhật, hoàn chỉnh hồ sơ điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển, Quy hoạch chi tiết các Nhóm cảng biển và Quy hoạch chi tiết vùng đất, vùng nước cảng biển TP.HCM trình cấp thẩm quyền phê duyệt và phê duyệt theo quy định”, lãnh đạo Bộ GTVT nhấn mạnh.

TP.HCM mong muốn cảng Cần Giờ sớm thành hiện thực