Cà Mau làm gì để khắc phục sụt lún nghiêm trọng kéo dài do hạn hán?

Tại hội nghị bàn giải pháp khắc phục thiệt hại do hạn hán, xâm nhập mặn tỉnh Cà Mau năm 2020 diễn ra mới đây, ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau cho biết, hiện nay tình hình sụt lún, sạt lở đã xảy ra nghiêm trọng, địa phương đã triển khai nhiều biện pháp, nhưng chưa có hiệu quả.

“Nếu kéo dài đến hết mùa khô, thiệt hại sẽ rất lớn. Vì vậy, trong khi chờ đợi nghiên cứu thực hiện biện pháp lâu dài, trước mắt đòi hỏi phải có biện pháp mạnh mẽ, kịp thời để giảm thiểu thiệt hại”, ông Sử nhấn mạnh và cho biết thêm, tỉnh đang cân nhắc, xem xét và nghiên cứu đến vấn đề ban bố tình huống sự cố công trình. Đồng thời, sẽ nghiên cứu và tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy trình Chính phủ xem xét để công bố tình trạng thiên tai.

Theo ông Sử, trước mắt, tỉnh Cà Mau đề xuất đưa nước mặn vào một số tuyến kênh để chống sụt lún, sạt lở. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều, e ngại khi đưa nước mặn vào sẽ gây xâm mặn ở vùng ngọt, ảnh hưởng canh tác của bà con trong tương lai. Bên cạnh đó, tỉnh cũng cần có thêm các nghiên cứu khoa học để kiểm chứng, đồng thời tính toán đến việc thay đổi mùa vụ, cơ cấu cây trồng.

Ông Lê Thanh Tùng, Cục phó Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT) chia sẻ, đối với vùng ngọt hóa, hệ canh tác 1 lúa 1 tôm là hệ sinh thái có ưu thế và thuận lợi cho các hộ dân. Trong đó, cần thay đổi giống lúa, hiện có nhiều giống lúa đặc sản ngắn ngày phù hợp với điều kiện lại cho hiệu quả.

“Chúng tôi sẵn sàng xây dựng các mô hình, dự án cụ thể để chuyển giao cho người dân, với nhiều kỹ thuật phù hợp với đặc điểm của từng địa phương”, ông Tùng nhấn mạnh.

Ông Trần Tân Văn, Viện trưởng Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản Việt Nam đánh giá, qua ghi nhận cho thấy, trong mùa khô, đường giao thông cạnh các bờ kênh, rạch xảy ra sạt lở là do nguồn nước ở các kênh này khô hạn, không còn giữ được chân đường. Do đó, việc bù nước mặn vào để giảm áp lực là một giải pháp hợp lý. Vì vậy, ông Văn đề nghị tỉnh cần cân nhắc giải pháp đưa nước (mặn) vào các sông, kênh khô cạn để giảm sụt lún.

Còn ông Nguyễn Trường Sơn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục phòng, chống thiên tai (Bộ NN&PTNT) đề nghị tỉnh Cà Mau sớm khảo sát, đánh giá cụ thể nguyên nhân. Sau đó, lập phương án hộ đê cụ thể để xử lý.

Theo báo cáo của UBND tỉnh Cà Mau, tính từ đầu năm đến ngày 19/2, trên địa bàn toàn tỉnh đã có hơn 18.000ha các trà lúa bị thiệt hại (trong đó, theo tỷ lệ thiệt hại: Từ 30-70% hơn 5.500ha, thiệt hại trên 70% là hơn 12.500ha; theo trà lúa: Lúa- tôm hơn 15.900ha, trà lúa đông xuân hơn 2.100ha, lúa mùa hơn 100ha; rau màu bị thiệt hại là 3,6ha).

Mùa hạn năm nay đang diễn biến hết sức phức tạp. Đã có hơn 1.000 điểm sụt lún và gần 200m đê biển Tây bị hư hỏng nặng. Các tuyến đường do cấp tỉnh quản lý đã sụt lún 5 điểm trên tuyến Tắc Thủ - Vàm Đá Bạc, nhiều vết rạn nứt trên tuyến Co Xáng - Cơi Năm - Đá Bạc; đối với lộ giao thông nông thôn đã có 907 vị trí sụt lún với tổng chiều dài hơn 21,6km.

Bên cạnh đó, tại Cà Mau, hiện với chênh lệch mức nước trong đồng và ngoài sông từ 2,5m-3,5m làm cho cống Kênh Mới, cống Sào Lưới trên đê biển Tây; cống Trùm Thuật Nam trên tuyến đường Rạch Ráng - Sông Đốc mất ổn định. Qua khảo sát, kiểm tra, có 18 cống vùng ngọt hóa đang có hiện tượng giống như các cống nêu trên.

Tìm "thủ phạm" gây sụt lún tuyến đường Tắc Thủ - Vàm Đá Bạc