Cẩn trọng dính “bẫy” lãi suất ưu đãi cuối năm

Lãi suất tiền gửi luôn thấp hơn lãi suất cho vay nên không có chuyện các ngân hàng cho vay mua nhà với lãi suất thấp trong thời gian dài - Ảnh: K.Linh

Để thu hút những người đang có nhu cầu vay mua nhà, các ngân hàng và công ty tài chính liên tục đưa ra những chính sách lãi suất ưu đãi cực kỳ hấp dẫn, thậm chí có nơi chào mời chỉ 0%/năm. Thực hư vấn đề này thế nào?

Lãi suất rẻ chỉ trong thời gian khuyến mại

Chị Mai Ngọc Linh, sống ở Q.2, TP.HCM cho biết, đầu năm 2017 vợ chồng chị dành dụm được một khoản tiền nên quyết định mua một căn hộ 65m2 tại Q.8 giá 1,5 tỷ đồng, trong đó 500 triệu đồng vay vốn ngân hàng. Khảo sát tại một số ngân hàng, chị Linh thấy lãi suất cho vay mua nhà khá hấp dẫn như: Maritimebank 5,99%/năm; Đông Á 7,5-8%/năm - chỉ tương đương với lãi suất huy động một số kỳ hạn. Thậm chí có ngân hàng còn chào mời lãi suất 4,8%/năm.

Với mức lãi suất này, chị Linh tính toán việc trả gốc và lãi hàng tháng chỉ vài triệu đồng so với mức thu nhập cả hai vợ chồng hơn 20 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, khi tìm hiểu trực tiếp, chị Linh mới biết, mức lãi suất ưu đãi chỉ áp dụng có thời hạn từ 3-6 tháng, tuỳ ngân hàng, sau đó tăng dần lên và từ tháng 12 trở đi sẽ quay về lãi suất thông thường, được tính bằng cách lấy lãi suất tiết kiệm thông thường 13 tháng cộng biên độ 3-4%. Đồng thời, lãi suất này sẽ được điều chỉnh 3 tháng một lần tuỳ theo tình hình chung của thị trường ngân hàng. “Như vậy, sau 1 năm lãi suất của tôi sẽ cao hơn nhiều so với thời gian khuyến mãi. Điều đó có nghĩa tôi sẽ phải trả tiền lãi cao hơn nhiều so với thời điểm vay”, chị Linh nói.

Chị Linh nhờ tìm hiểu kỹ càng lãi suất sau thời gian khuyến mãi nên đã cân nhắc việc vay vốn phù hợp với khả năng tài chính. Song không ít trường hợp khách hàng khi đi vay tiền không hỏi kỹ thông tin, cũng không cần đọc hợp đồng, đã không khỏi bị động xoay xở trả nợ khi lãi suất bị điều chỉnh.

Như anh Bùi Thanh Hùng, nhà ở quận Cầu Giấy, Hà Nội, vay tiền để sửa cửa cưới vợ cho con. Do không hỏi kỹ thông tin, cũng không đọc hợp đồng, nên sau 6 tháng vay vốn, bất ngờ khi ngân hàng gửi thông báo trả tiền cao đột biến. “Không hiểu chuyện gì, tôi chạy lên ngân hàng hỏi thì được giải thích lãi suất hết thời gian khuyến mãi. Bây giờ thì phải ráng mà trả chứ biết làm sao”, anh Hùng nói.

Khảo sát của Báo Giao thông cho thấy, mức lãi suất cho vay hấp dẫn theo chào mời của các ngân hàng chỉ áp dụng có thời hạn, sau đó được thả nổi theo thị trường. Chẳng hạn, tại Ngân hàng Đông Á, nhân viên Phòng giao dịch Kim Liên cho biết, ngân hàng vừa hết gói cho vay mua nhà với lãi suất 7,5% trong năm đầu, hiện chuyển qua gói vay mua nhà lãi suất 8%/năm đầu. Từ năm thứ hai, lãi suất sẽ thả nổi. Đối với khách quen, ngân hàng có thể tính phương án trả lãi và gốc có lợi nhất cho khách hàng.

Theo nhân viên Phòng giao dịch Giang Văn Minh Ngân hàng ACB, với chương trình mua nhà, ngân hàng áp dụng lãi suất 9% trong vòng 6 tháng đầu, sau đó thả nổi. Tuy nhiên, ngân hàng sẽ chấp nhận cho khách hàng có thể trả thêm từ 50-100 triệu đồng so với số tiền gốc trả hàng tháng ghi trong hợp đồng. Điều này sẽ giúp khách hàng giảm chi phí trong các tháng về cuối kỳ hạn vay.  

Còn tại Ngân hàng Sacombank, nhân viên Phòng giao dịch Nguyễn Chí Thanh báo lãi suất vay mua nhà hiện nay là 10,5%/năm đầu, từ năm sau sẽ thả nổi và rơi vào khoảng 10,1%. Nếu khách hàng muốn trả trước hạn thì phí phạt sẽ được ưu ái giảm từ 2-3% xuống còn 0,5-1%. “So với các ngân hàng khác, bên em sẽ không thu thêm các phụ phí như phí tất toán trước hạn, phí trả bù lãi suất mà một số ngân hàng có thể tính tới 1,5%”, nhân viên này nói…

Quan trọng nhất là cân đối khả năng trả nợ

Ông Dương Vũ, chuyên gia kinh tế cho hay, hiện nay các ngân hàng rất công khai, sòng phẳng khi tính lãi suất nên quan trọng khách hàng phải bỏ tư duy ngại, lười đọc hợp đồng, hoặc… phải có người quen giới thiệu mới an tâm. Lãi suất tiền gửi luôn luôn thấp hơn lãi suất cho vay. Chẳng hạn lãi suất tiền gửi đang là 8% thì cho vay phải từ 10-11%. Vậy, lấy đâu ra lãi suất vay vốn thấp hơn lãi suất tiền gửi tiết kiệm trong suốt thời gian dài. “Khách hàng cần phải hỏi kỹ càng. Trên thực tế việc được ưu đãi lãi suất trong thời gian đầu cũng là một cách hỗ trợ khách hàng. Quan trọng là khách hàng phải tính toán khả năng trả nợ, cân đối thu chi… sao cho phù hợp với nhu cầu của từng người”, ông Vũ nói.

Tìm hiểu của Báo Giao thông cũng cho thấy, nhiều ngân hàng công khai lãi suất rất cụ thể cho từng thời kỳ. Cụ thể, tại Vietcombank các gói vay lãi suất thấp được ghi rõ: Ưu đãi 7,7%/năm cố định trong 12 tháng đầu tiên, ưu đãi 8,6%/năm cố định trong 24 tháng đầu tiên, ưu đãi 9,4%/năm cố định trong 36 tháng đầu tiên và ưu đãi 10%/năm cố định trong 60 tháng đầu tiên. Người vay chịu khó tìm hiểu có thể tính toán phương án lãi suất nào có lợi nhất cho mình.

Ngoài ra, khách hàng vẫn có nhiều cách để mua nhà với lãi suất bằng 0% nếu lựa chọn những dự án mà chủ đầu tư và ngân hàng ký kết. Chẳng hạn, chị Đỗ Vân Yên, TP.HCM vừa mua căn hộ tại Q.12 với giá chỉ chưa đầy 800 triệu đồng. Tuy nhiên, chị chọn phương thức thanh toán 50% cho đến khi nhận nhà. 50% số tiền còn lại khoảng 400 triệu đồng chị sẽ được thanh toán dần trong 5 năm, không lãi suất. “Tôi nghĩ đây là cơ hội cho những người như tôi có được chỗ an cư. Thay vì trả tiền thuê hàng tháng thì 400 triệu đồng ấy tôi chia đều cho 5 năm để trả”, chị Yên nói.

Một dự án khá cao cấp khác, là Căn hộ D- Vela của chủ đầu tư Dreamhouse toạ lạc tại đường Huỳnh Tấn Phát, Q.7, TP HCM. Khách hàng chỉ cần thanh toán 30% là có thể nhận nhà. Số tiền còn lại ngân hàng vẫn giải ngân nhưng lãi suất được chủ đầu tư chia sẻ.

Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, ngân hàng cho vay mua bất động sản thông thường theo hai cách. Thứ nhất, người vay sẽ trả cố định, chẳng hạn như 10 triệu đồng/tháng trong suốt thời gian vay, không thay đổi. Thứ hai, người vay trả lãi theo dư nợ gốc giảm dần tới cuối kỳ. Với cách thứ hai, người vay có nguy cơ chịu rủi ro vì lãi suất biến động cao hơn. “Do đó, lựa chọn cách thức tính lãi suất cũng khá quan trọng trước khi đặt bút ký hợp đồng tín dụng. Và quan trọng hơn người mua nhà phải tìm hiểu kỹ dự án, tìm hiểu mọi vấn đề về lãi suất”, TS. Hiếu khuyến cáo.

Thêm "ông lớn" giảm lãi suất cho vay