Chiêu giấu tiền của các tỷ phú khi ly hôn

Câu chuyện ly hôn của tỷ phú Nga Dmitry Rybolovlev (phải) kéo dài tới 8 năm

Trong số 11,5 triệu trang Tài liệu Panama bị rò rỉ, Hiệp hội Nhà báo điều tra quốc tế (ICIJ) hé mở những góc khuất khi giới siêu giàu làm “công tác chuẩn bị” trước khi nộp đơn ly hôn nhằm che giấu tài sản.

Mossack Fonseca giúp hàng chục ông chồng giấu quỹ đen

Theo tài liệu rò rỉ hồi tháng 4, công ty luật hàng đầu thế giới Mossack Fonseca, có trụ sở tại Panama chính là đơn vị đã giúp hàng chục tỷ phú che giấu tài sản trước khi ly hôn. Theo đó, khách hàng của công ty luật này chủ yếu là các ông chồng tỷ phú tìm vỏ bọc che giấu tiền, nhà, du thuyền, các bộ sưu tập nghệ thuật khỏi mắt vợ, con; Hiếm có trường hợp vợ tỷ phú giấu tài sản.

Một số tỷ phú nổi tiếng xuất hiện trong Tài liệu Panama là: Tỷ phú bất động sản Anh Scot Young, tỷ phú Nga Dmitri Rybolovlev và tỷ phú hàng không Clive Joy… Bà Marilyn Stowe, đối tác cấp cao tại Công ty Luật Stowe Falmily Law, luật sư cao cấp chuyên xử lý các vụ ly hôn tại Anh nhận định: Sau nhiều năm làm nghề, bà hiểu, “có không ít người cực giàu tại Anh nói riêng và trên thế giới nói chung sở hữu hàng loạt tài sản nước ngoài, không muốn chia sẻ với vợ/chồng mình”.

Trong một số email rò rỉ, nhân viên của Mossack Fonseca đùa cợt với nhau về chuyện đang giúp một người đàn ông Hà Lan giấu tài sản khỏi mắt vợ trước khi ông đâm đơn ly hôn. Một email bị lộ khác cho biết, một tỷ phú Thái Lan có nhu cầu thiết lập “một vỏ bọc” để chặn vợ chiếm tài sản. Một khách hàng khác của Mossack Fonseca tại Ecuador đã yêu cầu công ty luật này lập hàng loạt công ty vỏ bọc để chuyển tài sản vào đó trước khi ly hôn.

Một số trường hợp, dịch vụ giấu tiền trước ly hôn cho tỷ phú của Mossack Fonseca bị khách hàng lợi dụng để “rửa tiền”. Điển hình là câu chuyện Mossack Fonseca từng giúp bà Marcela Dworzak - phu nhân Tướng Antonio Ibárcena Amico - cựu Tư lệnh Hải quân Peru và là bạn của cựu Tổng thống Peru Alberto Fujimori lập công ty “ma” che giấu tài sản. Ngay sau khi ông Fujimori kết thúc nhiệm kỳ năm 2000, cựu Tư lệnh Amico bị cáo buộc tham nhũng và “rửa tiền” trong các thỏa thuận mua bán thiết bị quân sự. Trong tài liệu bị rò rỉ, nhân viên của Mossack Fonseca bày tỏ lo ngại với bà Marcela Dworzak vì một bài báo tố ông Amico sử dụng công ty nước ngoài để “rửa tiền” thông qua bất động sản và chuyển vào tài khoản của vợ.

Tên công ty “ma” mà bài báo đó đặt nghi vấn trùng với một trong hai công ty bà Dworzak đã đăng ký với Mossack Fonseca. Trong một thông báo nội bộ công ty, các nhân viên Mossack Fonseca báo cáo: “Bà Dworzak đã ly hôn với chồng nhiều năm nay và công ty (đăng ký với Mossack Fonseca) nhằm bảo vệ tài sản mà bà Dworzak được thừa hưởng từ gia đình không bị phân chia khi hai người ly hôn”. Bà Dworzak đã tới văn phòng của Mossack Fonseca để giải thích về công ty trên, sau đó, tiếp tục được Công ty Luật Panama bảo vệ.

Vài năm sau đó, chính quyền Peru điều tra bà Dworzak vì tội “rửa tiền”. Hiện, bà này đang sống tại Chile và không quay về Peru, trốn cáo buộc sử dụng tài khoản Ngân hàng Panama để giấu tiền tham nhũng vũ khí của chồng. Có lẽ, chính Mossack Fonseca đã bị bà Dworzak lợi dụng để “rửa tiền”.

Những cuộc ly hôn kéo dài gần thập kỷ

Vốn là người “đầu gối tay ấp”, các phu nhân tỷ phú hiểu không ít công việc kinh doanh và hoạt động của chồng, không phải ai trong số họ cũng cam chịu nhận số tiền phân chia tài sản ít ỏi. Đôi khi họ thuê thám tử điều tra và kháng cáo, khiến những vụ kiện ly hôn của các tỷ phú có khi kéo dài tới gần chục năm.

Câu chuyện ly hôn của tỷ phú Anh Scot Young, kéo dài 7 năm là điển hình. Bà Young đã lập một đội pháp lý với hơn 13 luật sư và 4 nhân viên kế toán để theo đuổi vụ kiện. Không cam chịu số tiền ly hôn ít ỏi, bà Michelle kiện chồng vì che giấu hơn 400 triệu bảng Anh, dẫn tới ông Young bị tù 6 tháng vì tội xúc phạm tòa án khi không khai báo tài sản. Tòa án không tin lý do phá sản, mất sạch tiền trong một thương vụ tại Nga mà ông Yong đưa ra. Sau đó, bà Michelle - vợ vũ ông Scot Young được tòa phân chia 25 triệu bảng Anh. Nhưng sau ngần ấy thời gian, bà không nhận được một xu từ chồng. Hiện, bà Michelle tiếp tục chi số tiền “khủng” để tìm dấu vết tài sản của ông Young. Sau khi Tài liệu Panama được công bố, người ta mới vỡ lẽ, tỷ phú bất động sản Anh Scot Young từng thuê Mossack Fonseca để che giấu 500 triệu bảng Anh khỏi “tầm mắt” của vợ.

Tỷ phú người Nga Dmitry Rybolovlev từng có cuộc ly hôn sóng gió trong 8 năm với vợ cũ vì tranh chấp tài sản. Mâu thuẫn cay đắng và tốn giấy mực báo chí của họ xoay quanh cáo buộc tỷ phú Nga giấu nhẹm một số tài sản tại New York và Hy Lạp. Hiện nay, với thông tin rò rỉ từ ICIJ, người ta phát hiện, Công ty Tài chính Xitrans của tỷ phú Nga tại quần đảo British Virgin từng hợp tác với Mossack Fonseca. Một số email rò rỉ tiết lộ, năm 2009, khi cuộc hôn nhân của cặp đôi này rạn nứt, Công ty Tài chính Xitrans bắt đầu chuyển các tác phẩm nghệ thuật và nội thất từ nhà tỷ phú tại Thụy Điển tới London và Singapore để tránh vợ cũ “nhòm ngó”. Song về phía mình, bà Tetiana Bersheda, luật sư của ông Rybolovlev bác bỏ và biện hộ: “Ông Rybolovlev không bao giờ sử dụng bất cứ tổ chức nào ở nước ngoài để che giấu tài sản”.

Hậu Tài liệu Panama: Thủ tướng Anh công khai tài sản