Cho thuê trọ thu 8,3 triệu/tháng phải đóng thuế TNCN chưa hợp lý

Dễ dẫn đến trốn thuế

Đó là khẳng định của PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, Giảng viên Học viện Tài chính khi được hỏi về dự thảo sửa đổi, bổ sung thông tư 40/2021 về việc hướng dẫn đánh thuế giá trị gia tăng và TNCN đối với cá nhân cho thuê tài sản đạt doanh thu từ 100 triệu trở lên.

Theo ông Thịnh, về nguyên tắc đã kinh doanh là phải đóng thuế. Cho thuê tài sản, nhà trọ cũng là một loại kinh doanh. Hiện nay các đơn vị hành chính xã phường đều có hội đồng thuế địa phương, ai kinh doanh gì xã phường, tổ dân phố biết và kiểm soát tốt nguồn thu.

Tuy nhiên, với mức cho thuê đạt doanh thu 100 triệu đồng/năm trở lên phải đóng thuế TNCN là thấp và bất hợp lý; bởi quy định hiện hành 1 người có thu nhập 11 triệu mới phải đóng thuế TNCN. Nếu áp dụng quy định sàn từ 100 triệu, đem số này chia cho 12 tháng thì mỗi tháng doanh thu 8,3 triệu đã phải đóng thuế. Doanh thu còn chưa được trừ các khoản khác như thuế, phí, giảm trừ gia cảnh.

Một điểm bất hợp lý nữa là thuế GTGT quá cao. Đối với thuế khoán chỉ dao động từ 3-7%; Nhưng thuế GTGT cho thuê tài sản áp đến 10%.

"Việc thu thuế không hợp lý dễ dẫn đến việc người dân tìm cách lẩn, trốn thuế. Do đó cần nâng mức sàn đóng thuế TNCN lên tối thiểu lên 130 triệu tương đương quy định mức thu phải đóng thuế thu nhập hiện nay hoặc 150 triệu gồm các khoản giảm trừ. Thuế GTGT thu ở mức khoảng 5% là hợp lý", ông Thịnh đề xuất.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), cho rằng, 100 triệu đồng/năm được xác định ở đây là doanh thu tính thuế chứ hoàn toàn không phải là thu nhập chịu thuế. Doanh thu này không được trừ mức giảm trừ gia cảnh như thuế TNCN, không được trừ đi chi phí đầu tư, tiền vay ngân hàng. Cách tính khoán thuế trên doanh thu như thế này không khác gì cách đây 25 năm.

Dưới 100 triệu không phải đóng thuế

Trước đó, tại thông tư 40, Bộ Tài chính hướng dẫn cá nhân cho thuê nhà, căn hộ... không cho thuê đủ 12 tháng trong năm dương lịch thì doanh thu tính thuế thực tế để xác định số thuế phải nộp là doanh thu tương ứng với số tháng thực tế cho thuê tài sản.

Cụ thể, Bộ Tài chính nêu ví dụ: Một cá nhân cho thuê nhà năm 2022 trong 3 tháng với giá cho thuê 10 triệu đồng/tháng. Dù doanh thu cả năm chỉ được 30 triệu đồng nhưng chủ ngôi nhà vẫn phải nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân.

Mới đây (17/9), Bộ Tài chính đã đưa ra lấy ý kiến góp ý bổ sung, sửa đổi cho thông tư 40 này.

Theo đó, dự thảo bổ sung, sửa đổi thông tư mới nêu rõ cá nhân chỉ có hoạt động cho thuê tài sản (thuê nhà, căn hộ... - PV) và thời gian thuê không trọn năm, nếu phát sinh doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống thì thuộc đối tượng không phải nộp thuế giá trị gia tăng, thuế TNCN.

Trường hợp bên thuê trả tiền thuê nhà, căn hộ trước cho nhiều năm thì mức doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống để xác định cá nhân không phải nộp thuế giá trị gia tăng. Thuế TNCN là doanh thu trả tiền một lần được phân bổ theo năm dương lịch.

Giải thích về việc có sửa đổi quy định tính thuế đối với cá nhân cho thuê nhà như nêu trên, Bộ Tài chính cho biết sau khi ban hành thông tư 40, có một số vướng mắc phát sinh. Do đó, việc sửa đổi quy định là cần thiết nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế và các đối tượng bị tác động.

Tuy nhiên, các chuyên gia tài chính cho rằng, việc sửa đổi giữ mức giá sàn đóng thuế thu nhập cá nhân là 100 triệu và đóng thuế GTGT 10% vẫn là bất hợp lý.

Hoãn nộp thuế từ thu nhập cho thuê nhà ở đến hết 31/12