Chuyện chưa kể phía sau món quà Tổng bí thư chọn tặng Tổng thống Nga Vladimir Putin

Cuộc gọi đã mở ra cơ hội lớn cho chàng nghệ nhân trẻ tuổi trình diễn tác phẩm điêu khắc ánh sáng độc đáo tới Chủ tịch nước Tô Lâm và Tổng thống Nga Vladimir Putin cùng quan chức cấp cao, quan khách hai nước trong trong chương trình nghệ thuật tối 20/6, mừng chuyến thăm của người đứng đầu Điện Kremlin tới Việt Nam.

Những giây phút thăng hoa 

Gặp anh Tự trong không gian nghệ thuật điêu khắc ánh sáng nằm trên tầng 3 thuộc Trung tâm tinh hoa làng nghề Việt Nam ở Bát Tràng, anh cho biết, những dư âm của đêm diễn vẫn khiến mình lâng lâng xúc động và tự hào.

Anh kể: "Hôm đó, ở trong cánh gà, mình run lắm. Dù đã thử đi thử lại nhiều lần nhưng vẫn lo điện hay ánh sáng đột ngột gặp trục trặc. Nhưng ra đến sân khấu, cảm giác được đại diện cho giới trẻ Việt Nam nói riêng và nhân dân Việt Nam nói chung gửi tới Tổng thống Nga món quà tinh thần thể hiện tình cảm hữu nghị giữa hai nước đã giúp mình tự tin, tập trung và thăng hoa với tác phẩm".

Màn trình diễn bắt đầu, ánh đèn được giảm nhẹ. Nghệ nhân Tự xuất hiện trong bộ áo dài cách tân được lựa chọn kỹ càng với hoa văn lá tre mang biểu tượng đồng quê Việt Nam. Anh đứng cạnh hai khối gỗ lớn điêu khắc hình chú ngựa hí và rừng cây bạch dương.

Hai khối gỗ tách rời nhau, tưởng chừng không liên quan nhưng khi anh lướt tay qua bộ phận cảm ứng của đèn, ánh đèn vàng bật sáng, nghệ nhân Tự xoay chuyển các khối gỗ nhẹ nhàng. Bất ngờ, trên màn phông trắng phía sau, bóng của những khối gỗ tạo thành hình ảnh ông Putin thời trung học.

Màn trình diễn đã khiến Tổng thống Nga Putin cùng quan khách trong căn phòng ngạc nhiên và trầm trồ.

Anh Tự tiếp tục xoay khối gỗ theo chiều khác, bóng gỗ trên màn hình hoán đổi thành hình tượng Tổng thống Nga Vladimir Putin thời hiện tại. Những tràng pháo tay vang lên không ngớt.

Cuộc gọi bất ngờ

Trước đó, anh Tự bất ngờ nhận được cuộc gọi từ Cục Lễ tân, Bộ Ngoại giao cách đây 3 tháng. Khi đó, Cục Lễ tân đề nghị anh hợp tác thực hiện một món quà dành tặng cho nhân vật đặc biệt đó là Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Nhận được cuộc gọi, anh vui, háo hức đến mất ngủ, không ngờ những tác phẩm của mình đã "lọt vào mắt xanh" của Cục Lễ tân ngoại giao và lựa chọn để tặng một nguyên thủ quốc gia.

"Sau cuộc gọi hôm đó, tôi trực tiếp tới trụ sở Cục để trao đổi ý tưởng và bản thân Cục trưởng cũng nhiều lần tới tận nơi để kiểm tra tiến độ. Trước ngày trình diễn, Chủ tịch nước Tô Lâm cũng đích thân kiểm tra", nghệ nhân Tự tiết lộ.

Ban đầu anh phác thảo hai ý tưởng. Phương án thứ nhất là bức hình Tổng thống Nga Putin cùng thú cưng mà ngài yêu thích và phương án thứ hai là hình ảnh Tổng thống thời trung học và hiện tại.

Sau khi Cục Lễ tân trình lên, đích thân Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã lựa chọn phương án thứ hai đó là sử dụng gỗ lũa để điêu khắc hình chú ngựa hí oai phong kết hợp với rừng cây bạch dương.

Những cây bạch dương nhỏ, xoay dần sang tán cây bạch dương đại thụ, tương đồng với hình ảnh ông Putin chuyển từ thời niên thiếu với bao khát vọng, hoài bão đến khi trở thành nhà lãnh đạo kỳ cựu của nước Nga.

Ngoài ra, anh chọn hình ảnh rừng cây bạch dương vì vừa mang ý nghĩa là loài cây biểu tượng của nước Nga vừa thể hiện lời răn dạy của Hồ Chủ tịch: "Vì lợi ích 10 năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người".

Được duyệt ý tưởng, anh bắt tay vào mày mò tìm hiểu, mất khoảng nửa tháng mới lựa chọn được tư liệu.

"Khi khắc họa chân dung một nguyên thủ quốc gia, không đơn thuần mô tả lại các chi tiết giải phẫu trên gương mặt mà ta còn phải làm toát lên thần thái, sự oai phong, uy nghiêm", anh chia sẻ.

Để làm được việc này, anh đã tìm hiểu rất kỹ về Tổng thống Nga, những câu chuyện xung quanh ông. Cuối cùng, anh chọn được hai bức ảnh ông Putin thời trung học và thời hiện tại ở cùng một góc chụp, có sự tương đồng từ ánh mắt, sự biểu thị của gương mặt, qua đó mới thể hiện được sự biến chuyển xoay vần kỳ diệu của thời gian.

Khâu khó nhất trong tác phẩm là sự hoán đổi hình ảnh. Anh đã lựa chọn thủ pháp "di hình, hoán ảnh" để thể hiện.

"Bản thân những tác phẩm điêu khắc trên gỗ đã có ý nghĩa nhưng mình phải làm sao để khi kết hợp với ánh sáng, phần bóng của gỗ sẽ hòa quyện tạo thành diện mạo nhân vật. Đó là thách thức rất lớn!", nghệ nhân Tự bày tỏ.

Với thời gian thực hiện khá gấp gáp, anh phải gác lại nhiều phần việc để tập trung vào công việc quan trọng nhất. Tổng thời gian để tác phẩm thành hình là 3 tháng.

Bên cạnh áp lực thời gian, anh còn phải bảo đảm giữ bí mật về tác phẩm cho đến phút chót. Chỉ sau khi trình diễn chính thức, anh mới được phép công khai thông tin.

Anh nói vui: "Từ đêm diễn tới nay, điện thoại mình gần như "cháy máy", liên tục có những cuộc gọi chúc mừng từ bạn bè đối tác đến đề nghị phỏng vấn từ truyền thông, báo chí".

Hành trình hưởng trái ngọt

Sau những lời tán dương, khen ngợi, nghệ nhân 32 tuổi bất chợt nhớ lại những ngày tháng khó khăn, cô đơn khi chuyển hướng từ công việc kỹ sư ổn định sang khởi nghiệp, bắt tay vào công việc chưa ai làm đó là biến vỏ nhựa, gỗ lũa (lõi của các gốc cây đại thụ) trở thành tác phẩm nghệ thuật.

Anh Tự sinh ra trong một gia đình nông dân tại Ninh Bình, theo học chuyên ngành xây dựng, thời trẻ thường xuyên làm thêm công việc đắp hòn non bộ để có thêm thu nhập.

Một lần, thấy bóng hòn non bộ in lên tường gần giống hình chú gấu, anh nảy ra ý tưởng tại sao không biến phần bóng đó thành một tác phẩm nghệ thuật.

Chỉ cần biết cách kết hợp giữa điêu khắc và ánh sáng, có thể làm nên những hình ảnh độc đáo từ phần bóng của vật thể.

Để giữ lửa đam mê, anh vừa làm kỹ sư xây dựng, vừa tìm tòi, mày mò về lĩnh vực này.

Khi đã xác định chắc chắn hướng đi, anh mới quyết định dừng lại, nghỉ hẳn công việc kỹ sư ổn định chuyển sang sáng tạo và sau này là kinh doanh nghệ thuật điêu khắc ánh sáng.

Đến nay là khoảng 10 năm làm nghề, anh ví đây cũng giống như một hành trình trồng cây, từng có lúc phải trả giá, đánh đổi khi lựa chọn con đường không giống ai và nay đến ngày hưởng trái ngọt.

"Sau hành trình đó, mình nhận thấy nghị lực, niềm tin, sự quyết tâm là yếu tố rất quan trọng. Khi đủ kiến thức để nhận định vấn đề, có hướng đi cho sự nghiệp thì mình có thể giữ vững ngọn lửa, sự nhiệt huyết với nghề bất chấp giông bão", chàng nghệ nhân 9x bộc bạch.