Đại biểu hiến kế trọng dụng người tài, tránh lãng phí nguồn nhân lực

Tạo môi trường, cơ chế để tôn vinh, sử dụng đúng người tài

Thảo luận tại phiên họp chiều 31/10 kỳ họp thứ 4, Quốc hội khoá XV, đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa (đoàn Đồng Tháp) quan tâm đến lãng phí trong quản lý nguồn nhân lực, bao gồm vấn đề tuyển dụng, sử dụng quản lý nhân lực và tinh giản biên chế trong khu vực công.

Bà Mai Hoa cho biết, hiện nay, nhân lực trong khu vực công có dấu hiệu già hóa, môi trường nhà nước, chưa thực sự hấp dẫn đối với người trẻ, chưa xây dựng được môi trường lý tưởng cung cấp nhiều cơ hội phát triển.

Công tác tinh giản biên chế còn chưa thật sự đạt được hiệu lực thực tế. Chủ trương tinh giản là đúng, tuy nhiên hiện nay, việc tinh giản được thực hiện theo các chỉ tiêu cơ học, không đảm bảo được chất lượng thực chất.

Đại biểu đề nghị cần đưa vào Nghị quyết của Quốc hội nội dung liên quan đến quản lý nguồn nhân lực nói chung, trong đó đặc biệt là các chính sách thu hút sử dụng nhân tài trong bộ máy nhà nước, theo đúng tinh thần nhân tài là nguyên khí quốc gia.

Cụ thể, đại biểu cho rằng cần tạo môi trường, cơ chế để tôn vinh, sử dụng đúng người tài. Trong cải cách tiền lương cần tính tới những nguồn để tiếp tục bồi dưỡng, tạo động lực cho người tài tham gia cống hiến cho Tổ quốc.

Tận dụng thời cơ và phát huy thế mạnh của thời kỳ dân số vàng

Cũng đề cập đến lãng phí nguồn nhân lực, đại biểu Phạm Trọng Nghĩa (đoàn Lạng Sơn) đánh giá, nước ta đang trong thời kỳ dân số vàng với lực lượng lao động hùng hậu 51,5 triệu người, đứng thứ ba trong khu vực ASEAN.

Tuy nhiên, chất lượng lao động chưa cao, tỷ lệ lao động qua đào tạo mới là 67% và tỷ lệ có văn bằng chứng chỉ mới đạt 27%.

"Nếu chúng ta không có chính sách để tận dụng thời cơ và phát huy thế mạnh của thời kỳ dân số vàng thì đây sẽ là lãng phí rất lớn, có tác động tiêu cực về nhiều mặt và kéo dài qua nhiều thế hệ", ông Nghĩa cho hay.

Đáng lưu ý, tại kỳ họp này, các đại biểu đã thảo luận nhiều về tình trạng công chức, viên chức thôi việc, nhất là viên chức y tế và giáo dục. Trong tổng số hơn 16.000 giáo viên nghỉ việc thì có tới hơn 10.000 là giáo viên trường công lập và gần 6.000 là giáo viên các trường tư thục.

"Nếu như phần lớn viên chức y tế chuyển từ khu vực công sang khu vực tư theo quy luật cung cầu trong thị trường lao động thì việc hơn 16.000 giáo viên nghỉ việc là hiện tượng rất bất bình thường. Bởi hầu hết số nghỉ việc là bỏ nghề giáo chứ không phải chuyển từ trường công sang trường tư. Trong bối cảnh Nhà nước đang thiếu hơn 100.000 giáo viên thì tình trạng bỏ nghề của nhà giáo là hồi chuông báo động về việc sử dụng, đãi ngộ các thầy, các cô", ông Nghĩa nhìn nhận.

Theo đại biểu, những lo toan cuộc sống hằng ngày đã đè nặng lên vai, ngăn cản các thầy, các cô tiếp tục theo đuổi giấc mơ trồng người sau bao năm miệt mài đèn sách. Đây là sự lãng phí lớn cả về khía cạnh kinh tế, khía cạnh xã hội, có nhiều tác động tiêu cực, trong đó có cả tác động về niềm tin yêu, sự tự hào với nghề cao quý này.

Theo quy luật nhân khẩu học khi kết thúc thời kỳ dân số vàng cũng là giai đoạn chuyển sang thời kỳ dân số già. Vì vậy phải phát huy tối đa lợi thế dân số vàng để phát triển kinh tế - xã hội, chủ động tích lũy để có nguồn lực ứng phó với thời kỳ dân số già.

Đại biểu Nghĩa đề nghị bổ sung nội dung chống lãng phí trong sử dụng nguồn nhân lực vào báo cáo giám sát, đồng thời bổ sung các giải pháp để phát triển tối đa lợi thế thời kỳ dân số vàng để chuyển dân số từ vàng về số lượng sang vàng về chất lượng.

Đại biểu trăn trở hàng loạt lãng phí vô hình làm nghèo đất nước