Đăng kiểm “giữ nhịp” chống tiêu cực thế nào?

Những khiếm khuyết kỹ thuật sẽ được phát hiện ngay lập tức khi đăng kiểm viên tuân thủ đúng quy trình kiểm định - Ảnh: Huy Lộc

Chống tiêu cực và nâng cao chất lượng: “2 trong 1”

“Trong lĩnh vực đăng kiểm xe mới, khi doanh nghiệp có yêu cầu kiểm tra xe vào ngày nghỉ, chủ nhật vẫn được đăng kiểm đáp ứng. Phương pháp làm việc, cách thức ứng xử với doanh nghiệp của cơ quan đăng kiểm ngày càng cải tiến, mang tính chất phục vụ, chứ không còn mang nặng tính hành chính, giờ giấc”- ông Vũ Xuân Thiện, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Linh Anh Anh, chuyên về lĩnh vực nhập khẩu, phân phối xe mới, đã nhận xét như vậy khi được hỏi về những thay đổi của ngành Đăng kiểm thời gian qua.

Xung quanh câu chuyện về những thay đổi của ngành Đăng kiểm, Cục trưởng Cục Đăng kiểm VN Trần Kỳ Hình thẳng thắn, hệ thống các đơn vị đăng kiểm trên toàn quốc đã có những thay đổi tích cực trong công tác tự kiểm soát chất lượng và ngăn ngừa tiêu cực. Từ lãnh đạo các trung tâm đăng kiểm đến đăng kiểm viên, nhân viên trong mỗi đơn vị đã ý thức hơn về trách nhiệm nghề nghiệp của mình.

Nếu đánh giá bằng định lượng, có thể viện dẫn những con số khá thuyết phục. Vào những đợt cao điểm, có tới hơn 30% xe ôtô bị đánh trượt trong lần kiểm tra đầu tiên, phải đến gara sửa chữa, khắc phục các lỗi kỹ thuật. Trong khi những năm trước con số này chỉ hơn 10%.

Còn theo định tính, Cục trưởng Trần Kỳ Hình nói: “Cứ hỏi lái xe, người dân là biết giờ không còn chuyện xe vào trạm đăng kiểm rồi ra là được cấp chứng nhận kiểm định. Lái xe cũng chẳng còn bất ngờ nếu để tiền trên xe nhằm “bồi dưỡng” đăng kiểm viên nhưng chẳng ai lấy và xe vẫn bị đánh trượt. Rồi chuyện đã xảy ra nhiều vụ kẻ xấu không xin được đăng kiểm viên bỏ qua lỗi kỹ thuật liền hành hung, gây rối hoạt động của đơn vị đăng kiểm như ở TP HCM, Hà Nội, Quảng Ninh, Phú Thọ…”.

Dù ngành Đăng kiểm đã có sự thay đổi lớn chỉ sau một năm, nhưng Cục trưởng Cục Đăng kiểm VN cho rằng, kết quả đó cũng chỉ là bước đầu và chưa phải tất cả các đơn vị đăng kiểm trên toàn quốc đã “nói không” với tiêu cực. Nếu Cục Đăng kiểm VN và cơ quan chức năng lơi lỏng sự kiểm soát chất lượng kiểm định tại các đơn vị đăng kiểm, tiêu cực sẽ trở lại.

Ông Hình cho rằng: “Kiểm soát, nâng chất lượng kiểm định; phòng, chống tiêu cực trong lĩnh vực kiểm định là vấn đề “hai trong một” và sẽ được Cục quán triệt, triển khai xuyên suốt trong năm 2015. Đơn vị đăng kiểm, đăng kiểm viên bỏ qua quy trình, tiêu chuẩn chất lượng an toàn kỹ thuật chắc hẳn liên quan đến chuyện xin - cho, tiêu cực. Ngược lại, lái xe, khách hàng cũng chỉ tiếp tay cho tiêu cực để nhằm mục đích được bỏ qua những khiếm khuyết kỹ thuật phương tiện đáng ra phải khắc phục, sửa chữa để đạt tiêu chuẩn. Do đó, kiểm soát chặt chất lượng kiểm định, siết chặt kỷ cương nghề nghiệp ở mỗi đơn vị đăng kiểm cũng đồng thời giúp ngăn ngừa tiêu cực”.

Trong những tháng đầu năm 2015, Tổ chuyên trách công tác kiểm tra, phúc tra của Cục Đăng kiểm VN liên tục có những chuyến kiểm tra đột xuất tại các trạm đăng kiểm để phúc tra chất lượng phương tiện vừa “ra lò” kiểm định. Ông Nguyễn Minh Cương, Phó cục trưởng Cục Đăng kiểm VN cho biết, việc phúc tra đột xuất chất lượng kiểm định được áp dụng đối với phương tiện vừa ra khỏi dây chuyền kiểm định, để xác định việc kiểm tra, đánh giá của đăng kiểm viên đối với phương tiện có chuẩn xác hay không (kể cả với kết quả đạt hay không đạt), để hạn chế tình trạng đăng kiểm viên đánh giá không trung thực, khách quan tình trạng kỹ thuật phương tiện. Ngoài ra, qua các số điện thoại đường dây nóng, Cục thông báo, phê bình công khai các trường hợp đơn vị bị khách hàng phản ánh về chất lượng dịch vụ không tốt.

Ông Ngô Hồng Hệ, Trưởng phòng Kiểm định Xe cơ giới, Cục Đăng kiểm VN cho biết, ngay trong tháng 1/2015 đã có thêm 13 đăng kiểm viên bị đình chỉ công tác 1-3 tháng do có hành vi thực hiện sai quy trình kiểm định, đánh giá sai tình trạng kỹ thuật phương tiện và một nhân viên nghiệp vụ cũng bị đình chỉ do gợi ý và nhận tiền bồi dưỡng của khách hàng.

Đăng kiểm viên TT Đăng kiểm XCG tỉnh Yên Bái kiểm tratỉ mỉ hệ thống treo của xe tải - Ảnh: Đăng Viên

Đổi mới, sắp xếp lại hệ thống đăng kiểm

Cách đây khoảng 5 tháng, ngày 1/10/2014, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng ký quyết định phê duyệt Đề án “Đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động và phòng, chống tiêu cực trong công tác đăng kiểm”, với 6 nhóm nhiệm vụ, giải pháp thực hiện đến năm 2020 để đổi mới toàn diện hệ thống, từ cơ quan Cục Đăng kiểm VN đến các đơn vị trực thuộc địa phương, đơn vị xã hội hóa, để đáp ứng yêu cầu đổi mới của ngành GTVT, của đất nước.

Trong đó, nhóm giải pháp quan trọng hàng đầu là sắp xếp lại mô hình tổ chức bộ máy và tái cơ cấu nguồn nhân lực phục vụ đăng kiểm. Từ nhiều năm trước đây, hệ thống đăng kiểm xe cơ giới trên toàn quốc khá đa dạng, có đơn vị trực thuộc Cục Đăng kiểm VN, Sở GTVT, UBND, thuộc doanh nghiệp Nhà nước hoặc doanh nghiệp tư nhân. Hạn chế lớn là nhiều Sở GTVT không có bộ phận chuyên trách theo dõi lĩnh vực đăng kiểm, khiến việc giám sát chất lượng và ngăn ngừa tiêu cực ít hiệu quả. Tương tự, mô hình đăng kiểm phương tiện thủy, có đơn vị thuộc Cục, nơi thuộc Sở GTVT, mà đa số đơn vị thuộc Sở đều thiếu năng lực…

Tuy nhiên, để đổi mới, Cục Đăng kiểm VN và các Vụ chức năng của Bộ GTVT đang thực hiện việc rà soát lại mô hình tổ chức trong lĩnh vực đăng kiểm xe cơ giới, phương tiện thủy để đề xuất Bộ GTVT tổ chức theo một mô hình phù hợp hơn về lâu dài. Đặc biệt là sẽ xây dựng mô hình thống nhất đối với các đơn vị đăng kiểm xe cơ giới được đầu tư, thành lập theo hình thức xã hội hóa.

Cục Đăng kiểm VN cũng đang rà soát toàn bộ chức năng, nhiệm vụ của các phòng, ban, đơn vị trực thuộc Cục để sắp xếp lại, nhằm tránh chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ. Ông Trần Kỳ Hình cho biết, thời gian qua, một số cán bộ lãnh đạo đơn vị cũng đã được luân chuyển công tác, nhằm tạo sự thay đổi và tăng sự minh bạch, khách quan trong quản lý ở chính mỗi đơn vị.

Đổi mới để xây dựng hình ảnh đăng kiểm đẹp hơn