Để văn hóa trở thành ngành kinh tế mũi nhọn

Tháng 2/1943, “Đề cương về văn hóa Việt Nam” được Tổng Bí thư Trường Chinh soạn thảo và thông qua tại Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương Đảng ở Võng La (Đông Anh, Phúc Yên, nay là Hà Nội).

Sau 80 năm, những tư tưởng của đề cương vẫn còn nguyên giá trị, góp phần định hướng cho sự nghiệp xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước trong quá trình hội nhập quốc tế.

Kỷ niệm 80 năm ra đời “Đề cương về văn hóa Việt Nam” (1943 - 2023), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL); Hội đồng Lý luận Trung ương; Ban Tuyên giáo Trung ương phối hợp với Văn phòng Trung ương Đảng và các cơ quan liên quan sẽ tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia “80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam - Khởi nguồn và động lực phát triển”.

Hội thảo là sự tiếp nối sau 80 năm “Đề cương về văn hóa Việt Nam” ra đời

Hội thảo sẽ diễn ra vào ngày 27/2 tại Trung tâm Hội nghị quốc tế Hà Nội dưới hình thức trực tiếp và trực tuyến được kết nối tới 63 điểm cầu ở trụ sở tỉnh, Thành ủy hoặc Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Sau phát biểu khai mạc, đề dẫn của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và báo cáo trung tâm do Bộ trưởng Bộ VH,TT&DL Nguyễn Văn Hùng trình bày, hội thảo sẽ có phần trình bày tham luận dưới nhiều góc độ từ các nhà quản lý, chuyên gia uy tín; lãnh đạo một số địa phương như Hà Nội, Nam Định, Thừa Thiên - Huế, TP. HCM...

Tham gia phần thảo luận bàn tròn có các nhà quản lý, chuyên gia, văn nghệ sĩ với tiếng nói uy tín nhằm kiến nghị, đề xuất nhiều giải pháp xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam trong giai đoạn mới.

Dự kiến có 300 đại biểu tham dự trực tiếp, với 60 tham luận, hội thảo sẽ đề cập đến hai nội dung chính: Giá trị lý luận và thực tiễn của Đề cương về văn hóa Việt Nam; Văn hóa, con người Việt Nam: Nền tảng tinh thần, động lực phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

PGS. TS Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam cho biết, 80 năm ghi dấu nhiều thăng trầm, thay đổi, nhưng giá trị nền tảng, bền vững mà Đề cương về văn hóa năm 1943 đã tạo nên trong dòng chảy phát triển văn hóa của đất nước vẫn còn nguyên vẹn. Hội thảo lần này sẽ không chỉ nhìn lại dấu mốc tự hào 80 năm về trước mà chính là một sự tiếp nối.

Hội thảo nhằm cung cấp cho các nhà quản lý, các nhà khoa học, những người thực hành văn hóa nghệ thuật và các tầng lớp nhân dân những hiểu biết về ý nghĩa lịch sử, ý nghĩa thời đại, những giá trị to lớn và tầm ảnh hưởng của "Đề cương về văn hóa Việt Nam" trong 80 năm qua.

Huy động sự tham gia của các cơ quan tham mưu, quản lý văn hóa và các nhà nghiên cứu văn hóa, các trí thức, văn nghệ sĩ, những người thực hành văn hóa trong cả nước nhằm làm rõ các giá trị của "Đề cương về văn hóa Việt Nam"; quá trình vận dụng, phát huy giá trị của Đề cương đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa, con người hiện nay và trong tiến trình lịch sử; những thành tựu mà văn hóa Việt Nam đã đạt được dưới ánh sáng của bản Đề cương và đường lối văn hóa của Đảng.

Làm rõ các vấn đề cần bổ sung, hoàn thiện trong quá trình vận dụng giá trị của Đề cương trong thực tiễn xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm phát huy hiệu quả giá trị của văn kiện này vì mục tiêu phát triển văn hóa, con người đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

Văn hóa phải thực sự trở thành một trụ cột phát triển

Theo PGS. TS Nguyễn Thị Thu Phương, nhìn nhận từ bối cảnh chúng ta hiện nay, đã có những phát triển mạnh mẽ về mặt kinh tế, chính trị, xã hội nhưng có những thời điểm ở đâu đó văn hóa chưa được đầu tư đúng mức, văn hóa chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu hưởng thụ tinh thần của đông đảo người dân.

Vì vậy, vận dụng các nguyên tắc của Đề cương về văn hóa như làm thế nào để văn hóa Việt Nam thật sự phát triển mạnh mẽ, phát huy được những thế mạnh một cách khoa học, thể hiện được các giá trị bản sắc của Việt Nam nhưng đồng thời gắn phát triển văn hóa vào xu thế đổi mới, hội nhập của chúng ta đặc biệt trong bối cảnh 4.0 như hiện nay.

Bà Phương cho rằng, bối cảnh văn hóa năm 1943 của Đề cương đã tạo ra một sự thay đổi vô cùng mạnh mẽ và thời điểm trước đó thì như thế nào chúng ta đã rõ rồi.

Còn ngày hôm nay chúng ta có tạo ra được sự bứt phá mạnh mẽ đó không thì đó là một câu chuyện chúng ta phải trả lời và đó không phải là câu chuyện của riêng ngành văn hóa mà là của cả toàn bộ hệ thống chính trị xã hội của Việt Nam.

Việc phát triển văn hóa như thế nào để văn hóa thực sự trở thành sức mạnh của phát triển Việt Nam, để công nghiệp văn hóa trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn, tạo ra những hệ giá trị, tạo ra sự phát triển bền vững của Việt Nam.

"Tôi nghĩ rằng chúng ta nhìn nhận sức sống của "Đề cương về văn hóa Việt Nam" với những nguyên tắc như vậy để thấy Đề cương vẫn có vai trò vô cùng quan trọng, có tính cấp thiết", PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương bày tỏ quan điểm.

Vị TS nhận định, chúng ta cần nhìn nhận các giá trị ở 3 nguyên tắc của Đề cương và sự vận dụng bằng chính sự cống hiến, trách nhiệm, tư duy logic của chúng ta trong phát triển văn hóa.

"Đã đến lúc văn hóa phải thực sự trở thành một trụ cột phát triển của Việt Nam. Sức sống của Đề cương vào thời điểm hiện nay sẽ tạo nên sự khởi đầu đột phá về văn hóa", PGS. TS Nguyễn Thị Thu Phương nhấn mạnh.

Lãnh đạo Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam kỳ vọng rằng, kết quả của Hội nghị văn hóa toàn quốc năm 2021 cũng như Hội nghị liên quan đến các vấn đề thể chế, nguồn lực văn hóa hay tiếp theo đây là Hội thảo quốc gia kỷ niệm 80 năm ra đời "Đề cương về văn hóa Việt Nam" như một sự khởi động, động lực của sự phát triển.

Từ đó, tìm ra những giải pháp phát huy được giá trị của Đề cương về văn hóa Việt Nam, để văn hóa Việt Nam phát triển bền vững, thể hiện được bản sắc, sức mạnh của con người, của dân tộc Việt Nam và văn hóa Việt Nam sẽ hội nhập với thế giới bằng sự khoa học, sáng tạo và kết nối cộng đồng của người dân Việt Nam.

Nhiều hoạt động kỷ niệm 80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam