Đề xuất bổ sung 3 chức danh lãnh đạo vào diện đối tượng cảnh vệ

Đề xuất Bộ trưởng Công an quyết định áp dụng biện pháp cảnh vệ khi cấp thiết

Chiều 22/2, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ.

Trình bày tờ trình, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng cho biết, quá trình triển khai thi hành Luật Cảnh vệ năm 2017 đã xuất hiện một số vướng mắc, bất cập cần phải được xem xét sửa đổi, bổ sung, tập trung ở các nhóm vấn đề nêu trên.

Chính phủ cho biết, qua tổng kết năm năm, thực hiện Luật Cảnh vệ và tình hình thực tiễn hiện nay, cần thiết bổ sung đối tượng cảnh vệ là Thường trực Ban Bí thư, Chánh án Tòa án nhân dân (TAND) tối cao và Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) tối cao.

Tờ trình nhấn mạnh, Thường trực Ban Bí thư là người phụ trách, chủ trì công việc hàng ngày của Ban Bí thư, giữ vai trò, vị trí quan trọng trong tổ chức của Đảng, Nhà nước.

Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng Viện KSND tối cao là người đứng đầu các cơ quan tư pháp, có vai trò, tác động đối với công tác xét xử, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật, pháp chế, quyền con người, quyền công dân, đã được xác định là lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước theo Kết luận số 35 của Bộ Chính trị về danh mục chức danh, chức vụ lãnh đạo và tương đương của hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở.

Điều này đặt ra yêu cầu cần thiết phải áp dụng chế độ, biện pháp cảnh vệ với các đối tượng trên để bảo đảm tương đồng, thống nhất với các lãnh đạo chủ chốt, cấp cao khác trong cùng nhóm.

Về đối tượng cảnh vệ là các sự kiện đặc biệt quan trọng, Chính phủ đề nghị quy định rõ tiêu chí xác định đối tượng cảnh vệ là các sự kiện đặc biệt quan trọng. Theo đó, dự thảo luật lần này được sửa đổi theo hướng thu hẹp phạm vi đối tượng cảnh vệ là sự kiện đặc biệt quan trọng.

Cụ thể: Sửa đổi, bổ sung Luật Cảnh vệ theo hướng quy định: Hội nghị, lễ hội do Trung ương Đảng, Chủ tịch nước, Quốc hội, Chính phủ tổ chức có đối tượng cảnh vệ tham dự; đại hội đại biểu toàn quốc do tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương tổ chức; hội nghị quốc tế tổ chức tại Việt Nam có đối tượng cảnh vệ tham dự.

Ngoài ra, dự thảo luật lần này bổ sung thẩm quyền Bộ trưởng Công an quyết định áp dụng biện pháp cảnh vệ trong trường hợp cấp thiết đối với đối tượng không thuộc trường hợp quy định tại Điều 10 Luật Cảnh vệ.

"Trong trường hợp cấp thiết để bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, bảo đảm công tác đối ngoại, Bộ trưởng Công an quyết định áp dụng biện pháp cảnh vệ phù hợp đối với đối tượng không thuộc trường hợp quy định tại Điều này", dự thảo luật nêu.

Theo Chính phủ, công tác cảnh vệ luôn tiềm ẩn nhiều yếu tố bất trắc, khó lường. Do đó, tùy tình hình an ninh trật tự trong từng thời điểm cần phải có biện pháp cảnh vệ phù hợp cho từng đối tượng phù hợp.

Thực tiễn triển khai thực hiện nhiệm vụ, lực lượng cảnh vệ đã và đang triển khai công tác cảnh vệ đối với nhiều đối tượng khác theo đề nghị của các bộ, ban, ngành mà không thuộc đối tượng cảnh vệ, trong những trường hợp cấp thiết, hoặc để kịp thời đáp ứng công tác đối ngoại của Đảng, Nhà nước theo nguyên tắc đối đẳng quan hệ.

Chính phủ cũng khẳng định, việc thực hiện nhiệm vụ này không làm phát sinh nguồn lực tài chính vì thực tế nhiệm vụ này đã và đang được thực hiện trên cơ sở cân đối nguồn lực, tài chính hiện tại, do vậy không làm phát sinh chi phí, nhân lực.

Thu hẹp diện đối tượng cảnh vệ là hội nghị, lễ hội là cần thiết

Trình bày báo cáo thẩm tra sơ bộ, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh (UBQPAN) của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, Thường trực UBQPAN nhất trí với việc bổ sung đối tượng cảnh vệ là Thường trực Ban Bí thư, Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng Viện KSND tối cao nhằm thể chế kịp thời quy định của Đảng và đảm bảo tính thống nhất, công bằng, minh bạch về chức danh, chức vụ và chế độ, chính sách đối với các đồng chí lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

"Việc bổ sung ba chức danh, chức vụ nêu trên là phù hợp với tính chất, tầm quan trọng của các vị trí này trong hệ thống chính trị", đại diện cơ quan thẩm tra nêu quan điểm.

Dự thảo Luật đã thu hẹp diện đối tượng cảnh vệ là hội nghị, lễ hội theo hướng áp dụng đối với hội nghị, lễ hội do Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước, Quốc hội, Chính phủ tổ chức và hội nghị quốc tế tổ chức tại Việt Nam có lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước tham dự.

Điều này, theo Thường trực UBQPAN là cần thiết, là điều kiện để tập trung thực hiện tốt hơn công tác cảnh vệ có trọng tâm, trọng điểm, bảo đảm hiệu quả, thống nhất với quy định của Hiến pháp, phù hợp điều kiện an ninh, trật tự ở nước ta

Về quy định Bộ trưởng Công an quyết định áp dụng biện pháp cảnh vệ phù hợp đối với đối tượng không thuộc trường hợp quy định tại luật, nhiều ý kiến trong cơ quan thẩm tra nhất trí, nhưng một số ý kiến đề nghị làm rõ "trường hợp cần thiết" ngay trong luật này để tránh việc áp dụng tùy nghi, thiếu thống nhất.

Một số ý kiến chưa nhất trí với việc bổ sung quy định này trong luật, vì cho rằng: biện pháp cảnh vệ áp dụng khi có đối tượng cảnh vệ (khoản 3 Điều 1 Luật Cảnh vệ), trường hợp không có đối tượng cảnh vệ mà vẫn áp dụng biện pháp cảnh vệ là không hợp lý.

Bổ sung 3 chức danh vào đối tượng cảnh vệ là phù hợp

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, qua 5 năm tổng kết thực thi Luật Cảnh vệ hiện hành cho thấy nhiều nội dung cần phải sửa đổi.

Theo đó, lần sửa đổi lần này một mặt chủ động để bổ sung các nội dung nhằm đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới; đồng thời, khắc phục những hạn chế, bất cập trong quá trình tổ chức thi hành luật.

Chủ tịch Quốc hội cho rằng với chất lượng chuẩn bị như hiện nay, dự án luật đủ điều kiện để trình Quốc hội xem xét thông qua theo quy trình một kỳ họp.

Về đề xuất bổ sung thêm 3 chức vụ lãnh đạo vào diện đối tượng cảnh vệ, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ điều này xuất phát từ thực tiễn, phù hợp với các quy định của Trung ương, hoàn toàn xác đáng.

Về các nội dung cụ thể những đối tượng cảnh vệ chưa có quy định trong luật thì Chính phủ trình với Ủy ban Thường vụ Quốc hội để bổ sung là những trường hợp phát sinh đã tương đối ổn định, lâu dài và quy định thêm để thực hiện. Trường hợp đặc biệt, đột xuất nhưng chưa được quy định trong luật và cũng chưa trình được Quốc hội để bổ sung thì ủy quyền cho Bộ trưởng Bộ Công an quyết định áp dụng.

Chủ tịch Quốc hội cho rằng quy định này là cần thiết trước thực tiễn linh động, phong phú; song cần có thuyết minh, giải trình kỹ hơn về trường hợp cần thiết.

Về quy định giao Bộ Công an quy định cụ thể về biện pháp cảnh vệ, Chủ tịch Quốc hội cho biết có ý kiến đề cập nên chăng tách thành hai trường hợp. 

Một là những biện pháp cảnh vệ nào áp dụng chính thức, công khai thì quy định ngay trong luật này. Còn những trường hợp khác chi tiết hơn, cụ thể, nghiệp vụ hơn thì Bộ trưởng Bộ Công an quy định hoặc các biện pháp cảnh vệ có thể có những quy định khung, trên cơ sở đó Bộ Công an hướng dẫn, nhất là những nội dung liên quan đến kỹ thuật, nghiệp vụ, bí mật. 

Chủ tịch Quốc hội lưu ý làm rõ mục tiêu thiết kế chính sách, có tổ chức lực lượng cảnh vệ tại địa phương không hay chỉ là tham gia công tác cảnh vệ? còn cơ cấu tổ chức, biên chế bộ máy thì vẫn như hiện nay, tăng cường nhiệm vụ của Bộ Tư lệnh để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cụ thể.

Về nhiệm vụ của lực lượng cảnh vệ, Chủ tịch Quốc hội đề nghị xác định cho rõ hơn để phân biệt với phạm vi của bộ đội cảnh vệ với Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động để tránh chồng chéo, trùng lặp.