Điều gì thôi thúc Triều Tiên tuyên bố ngừng thử hạt nhân?

Ông Kim Jong-un tuyên bố chương trình tên lửa và hạt nhân của Triều Tiên đã hoàn thành sứ mệnh

Cuối tuần qua, Triều Tiên đã công bố một chiến lược mới cho đất nước, trong đó tạm đóng băng các cuộc thử nghiệm tên lửa và vũ khí hạt nhân để theo đuổi tăng trưởng kinh tế và hòa bình trên bán đảo ở Đông Bắc Á.

Ủng hộ và hoài nghi

Việc nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tuyên bố đất nước của ông chấm dứt các hoạt động thử nghiệm vũ khí hạt nhân từ ngày 21/4 là một tín hiệu nhượng bộ đáng kể so với các tuyên bố cứng rắn trước đây của nước này.

Chiến lược mới của Triều Tiên cũng nhấn mạnh vào việc tập trung xây dựng một nền kinh tế - xã hội chủ nghĩa mạnh mẽ, đồng thời tăng cường đối thoại với các nước láng giềng và cộng đồng quốc tế để bảo vệ hòa bình và ổn định của bán đảo Triều Tiên và thế giới.

Ngay lập tức, tuyên bố này của Bình Nhưỡng đã sớm nhận được sự ủng hộ của hai nhà lãnh đạo Mỹ và Hàn Quốc.

Quân đội Triều Tiên

Hai nhà lãnh đạo cho rằng, đây là một bước tiến lớn đối với việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, góp phần tạo môi trường rất tích cực dọn đường cho cuộc gặp trong tuần này giữa nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và mở ra triển vọng tươi sáng cho cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Triều vào tháng 6 tới. Nhưng, với thực tế về mặt kỹ thuật hai quốc gia Hàn - Triều vẫn còn trong tình trạng chiến tranh khiến nhiều người dân ở Seoul tỏ ra hoài nghi về sự chân thành của Bình Nhưỡng.

Một cuộc thăm dò ý kiến được tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) đăng tải cho thấy, người Hàn Quốc đã sống nhiều thập niên trong mối đe dọa chiến tranh với người hàng xóm thù địch và bị cô lập.

Hội nghị thượng đỉnh trong tuần này mà Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đang thúc đẩy với Bình Nhưỡng không phải là lần đầu. Người dân Seoul từng chứng kiến ​​một vài sự thúc đẩy trước đó cho sự hòa giải làm dấy lên hy vọng hòa bình nhưng đều không thành công.

Vì thế, người dân xứ sở kim chi ngày càng thờ ơ với mối đe dọa chiến tranh và xoay quanh họ là các vấn đề như công ăn việc làm và áp lực đi kèm với sự phát triển nhanh chóng của Hàn Quốc kể từ những năm 1950.

Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un và quân đội

Một số chuyên gia cũng tỏ ra hoài nghi về động thái mới này của Triều Tiên, nhất là khi nó được đưa ra vào thời điểm chỉ vài ngày trước hội nghị thượng đỉnh liên Triều và cuộc gặp được lên kế hoạch giữa ông Trump và ông Kim Jong-un.

Cựu phân tích viên về Triều Tiên của CIA Sue Mi Terry nói trên CNN: “Tuyên bố trên là rất quan trọng nhưng Triều Tiên không bao giờ làm gì mà không có lý do. Vì vậy, có thể họ đang tìm kiếm điều gì đó từ phía Mỹ”.

Chương trình hạt nhân đã hoàn thành sứ mệnh

Chiến lược mới mà đảng Lao động Triều Tiên (WPK) công bố gồm 6 luận điểm, trong đó nêu rõ Bình Nhưỡng đã thành công trong việc thu nhỏ đầu đạn hạt nhân và phát triển bệ phóng tên lửa. Các chuyên gia nhận định, đây là một phần lý do Triều Tiên quyết định ngừng thử nghiệm hạt nhân và tên lửa.

Bởi, trong nhiều thập niên qua, Triều Tiên luôn khẳng định, sứ mệnh phát triển chương trình hạt nhân và tên lửa là vì mục đích phòng vệ mọi mối đe dọa từ bên ngoài. Chương trình gây tranh cãi này cũng đã trở thành “chiêu bài mặc cả” chiến lược trong mọi cuộc thương lượng với Mỹ và Hàn Quốc.

Các vụ phóng tên lửa của Triều Tiên thời gian gần đây đã cho thấy sự cải thiện đáng kể về kỹ thuật khi tên lửa bay được ngày càng xa và hiện đã có thể đạt đến tầm bắn 10.400km.

Vụ thử hạt nhân tháng 9/2016 của Bình Nhưỡng cho thấy, nước này đã có thể sản xuất các vũ khí hạt nhân thu nhỏ, nhẹ hơn với sức tấn công mạnh hơn và có thể lắp đặt được trên những tên lửa đạn đạo.

Còn vụ thử hạt nhân mới nhất vào tháng 9/2017 đánh dấu thành công bom nhiệt hạch (bom H) của Triều Tiên cho thấy, nước này có thể chế tạo bom H thay thế lượng chất nổ của tên lửa xuyên lục địa (ICBM).

Giới chuyên gia cho rằng, rất có thể nhà lãnh đạo Kim Jong-un đã thấy hài lòng với tiến bộ của chương trình hạt nhân nên không cần phải thử thêm nữa.

Hoặc có thể, chương trình vũ khí của Triều Tiên đã chuyển từ giai đoạn “thử nghiệm” sang “chế tạo” và nước này đang “dự trữ vũ khí và tên lửa”, Jeffrey Lewis, chuyên gia hàng đầu về tên lửa Triều Tiên nhận định.

Nhà phân tích Catherine Dill tại Viện Nghiên cứu quốc tế Middlebury ở Monterey (Mỹ) khẳng định: “Cam kết dừng các vụ thử hạt nhân và tên lửa không đồng nghĩa với việc Triều Tiên phá bỏ toàn bộ chương trình này. Tín hiệu nêu trên cho thấy, Triều Tiên đã đạt được độ chín muồi trong công nghệ và tên lửa”. 

Triều Tiên tuyên bố dừng thử hạt nhân, Nga lên tiếng