Doanh nhân biến cát thành “kho nhiệt”

Giải pháp mới cho khu vực thiếu điện

EcoVi Farm, nông trại của Công ty Cổ phần Nông nghiệp sinh thái EcoVi được xây dựng tại vùng nông thôn Ninh Hòa (tỉnh Khánh Hòa), một nơi khô, nóng, chưa đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là điện lưới sản xuất.

Đội ngũ Alterno trước mô hình pin cát cải tiến của nhóm, một bước đột phá trong việc lưu trữ năng lượng bền vững.

Vì vậy, chị Nguyễn Thị Lê Na, chủ nông trại EcoVi Farm đã quyết định chọn hệ thống tấm năng lượng mặt trời thu nhiệt và tích trữ nhiệt năng vào pin cát Alterno để sấy nông sản như: xoài, dược liệu, khi mặt trời không chiếu sáng.

Chị Na tính toán, với công suất sấy hiện tại, mỗi tháng EcoVi Farm phải tốn 5-6 triệu đồng, một năm 60-70 triệu đồng tiền điện. 

Trong khi chi phí đầu tư cho hệ thống pin cát chưa đến 500 triệu đồng, chỉ phải bỏ tiền đầu tư 1 lần, sau 5-7 năm là hoàn vốn. 

"Pin cát đảm bảo nguồn nhiệt ổn định, không bị ảnh hưởng bởi thời tiết nên có thể đáp ứng được công suất sấy liên tục cho nông trại", chị Na kể và cho biết thêm, qua những lần đặt lệnh sấy, pin cát tự lưu chương trình.

Mỗi lần sấy mới, máy tự động đề xuất các chương trình sấy tối ưu, phù hợp với từng loại nông sản. Nhờ thế, sản phẩm đầu ra khá đều về chất lượng. 

Quá trình vận hành, hệ thống pin cát vẫn được đội ngũ Alterno theo dõi và cập nhật thuật toán từ xa, đảm bảo xử lý kịp thời các vấn đề kỹ thuật.

Vừa quyết định tham gia vòng đầu tư hạt giống trị giá 1,5 triệu USD cho Alterno cùng các quỹ khác, bà Alina Truhina, Giám đốc điều hành và quản lý Quỹ Đầu tư The Radical Fund (quỹ khởi nghiệp của Singapore) rất ấn tượng với sản phẩm này.

Theo bà, Alterno hiện là đơn vị sản xuất pin nhiệt đầu tiên, là công ty khởi nghiệp duy nhất về lưu trữ năng lượng ngắn hạn phục vụ mục đích nông nghiệp ở Đông Nam Á. 

Ngoài thị trường Việt Nam, Alterno còn tiềm năng rất lớn tại thị trường các nước Đông Nam Á, châu Phi, châu Mỹ và Trung Đông.

Tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải

Đồng sáng lập Công ty Cổ phần Alterno Việt Nam, doanh nhân Hồ Việt Hải chia sẻ, phản ánh của người dùng cho thấy pin cát của Alterno cho nguồn nhiệt ổn định, không bị ảnh hưởng bởi thời tiết nên có thể đáp ứng được công suất sấy liên tục cho nông trại.

3 nhà sáng lập Alterno Việt Nam (mặc áo vàng, từ trái qua): Nguyễn Quốc Nam, Hồ Việt Hải và Kent Nguyễn.

Về cấu tạo, pin cát là một thùng thép cách nhiệt, chứa đầy cát mịn bên trong. Phần lõi cát gồm những thanh thép được nối với nguồn điện bên ngoài để nung cát nóng đến 600 độ C, biến cát thành "kho nhiệt".

Ngoài ra, pin cát cũng được thiết kế đi kèm một chip thông minh đặt trong lõi pin, cùng hàng loạt cảm biến xen giữa các lớp cát, từ đó gửi thông số về hoạt động của pin tới ứng dụng quản lý của công ty.

Pin cát Alterno lấy năng lượng từ các nguồn tái tạo tại chỗ như điện gió, điện mặt trời mái nhà, thậm chí cả điện lưới. 

Alterno được thiết kế dựa trên nguyên tắc lưu trữ năng lượng nhiệt bằng cách sử dụng cát làm vật liệu chính, vốn có khả năng lưu trữ nhiệt rất tốt, chi phí thấp.

Hiện Alterno đang phát triển các phiên bản công nghiệp của pin cát với công suất lớn, từ 250kWh - 1,8 MW. 

Điều này sẽ giúp nông trại và các doanh nghiệp trong ngành thực phẩm tiết kiệm năng lượng đáng kể và giảm phát thải carbon hàng năm.

"Trong 10 năm tới, doanh số thu về hàng năm từ pin cát có thể lên đến 100 triệu USD /năm", anh Hải chia sẻ và cho biết, giá một bộ pin cát hiện khoảng 500 triệu đồng.

Thị trường rộng mở

Chia sẻ với về ý tưởng chế tạo pin cát Alterno, anh Hải cho biết, năm 2021, anh có trải nghiệm một năm sống ở cao nguyên Lâm Đồng để học về nông nghiệp bền vững. 

Trong bối cảnh thiếu điện, nước, anh phải tích trữ năng lượng trong pin truyền thống pin lithium.

Một công đoạn trong chế tạo "pin cát" của Alterno Việt Nam.

Thời gian sống thiếu thốn giúp anh nhận ra, lưu trữ điện mặt trời trong viên pin lithium không mang lại hiệu quả. 

Pin lithium có thể cung cấp điện cho xe máy, ô tô điện, nhưng nếu dùng vào các hoạt động cần tới nhiệt năng như đun nước, nấu ăn, thì không ổn.

Anh đem mối băn khoăn của mình chia sẻ với bạn là Kent Nguyễn và Nguyễn Quốc Nam, hai người bạn có lợi thế trong lĩnh vực phần mềm. Cả ba đã chung ý chí, chế tạo thành công pin cát thông minh Alterno. 

Dự án gọi vốn thành công 110.000 USD từ Quỹ Antler (quỹ đầu tư mạo hiểm dành cho các nhà sáng lập - Founder) chỉ sau 10 tuần tham gia chương trình ươm tạo.

Anh Hải kể lại, sản phẩm đầu tiên là hóc búa nhất, rất khó khăn để tìm ra tỷ lệ chính xác của cát và các chất phụ gia để tối ưu hóa khả năng lưu trữ nhiệt. 

Ở điều kiện thông thường, các máy móc đều hoạt động ổn định, nhưng khi lên tới 600-1.000 độ C, nhiều bộ phận bắt đầu có lỗi.

Để tìm được giải pháp cho bài toán trên, anh và đồng nghiệp đánh đổi bằng nhiều đêm thức trắng. Thực hiện hàng trăm thí nghiệm, vừa làm, vừa dò hiệu quả, vừa điều chỉnh "như bốc thuốc".

Anh Hải cũng cho biết, Alterno đang tất bật lắp đặt hệ thống pin cát cho một số doanh nghiệp lớn tại Việt Nam. 

Từ nay đến cuối năm, công ty sẽ triển khai thêm hợp đồng với doanh nghiệp Nhật Bản và Indonesia.

Số lượng đơn hàng của Alterno đến từ các công ty đa quốc gia, các nhà máy cũng như các công ty nông nghiệp lớn hiện tại đã đầy đến năm 2025. 

Alterno nhận được sự quan tâm từ bộ phận đồ uống của Pepsi cho các dự án giảm phát thải carbon.

Alterno nhận lời tham gia vào Chương trình Pepsi Greenhouse Accelerator với một khoản tài trợ 20.000 USD để xây dựng một hệ thống cung cấp nhiệt không carbon tại Nhà máy Pepsico Foods.