Formosa khi xảy ra sự cố gì thì bị “soi” rất mạnh

Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học, công nghệ và môi trường Lê Hồng Tịnh trao đổi với báo giới bên hành lang Quốc hội sáng 31/5

Trao đổi với báo giới bên hành lang Quốc hội sáng 31/5 về sự cố nổ ở Formosa Hà Tĩnh xảy ra ngay trong ngày đầu tiên vận hành lại, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học, công nghệ & môi trường Lê Hồng Tịnh cho biết hiện vẫn chưa nhận được báo cáo về sự việc mà mói chỉ theo dõi thông tin qua báo chí, mạng xã hội.

Nhưng sau sự cố này, Uỷ ban Khoa học, công nghệ & môi trường có yêu cầu tỉnh Hà Tĩnh và các bộ ngành liên quan báo cáo?

Đương nhiên các cơ quan liên quan như Bộ Công thương, Bộ TN&MT phải báo cáo để xem nguyên nhân là vì do kỹ thuật hay vì cái gì. Hôm nay tôi sẽ về trao đổi với anh Hà (ông Vũ Hải Hà, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban phụ trách lĩnh vực môi trường- PV) để có chỉ đạo việc này.

Sau sự cố môi trường biển năm 2016, Quốc hội có đưa dự án Formosa vào diện giám sát đặt biệt không, thưa ông?

Có chứ. Riêng Bộ TN&MT kiểm soát rất chặt chẽ bằng các biện pháp. Đây là sự cố lần đầu tiên xảy ra, là bài học phải rút kinh nghiệm cho nên các bộ, ngành như Bộ TN-MT, Bộ Công thương phải quan tâm đặc biệt.

Đối với vấn đề môi trường cũng đã giao cho các sở chuyên ngành như sở Công thương, Sở TN&MT Hà Tĩnh thực hiện giám sát thường xuyên qua nhiều hình thức.

Đây là một dự án lớn, phức tạp, liệu các cơ quan ở địa phương có đủ năng lực để giám sát?

Đúng rồi, cái này phải có đoàn giám sát riêng. Đối với Quốc hội, nếu không họp thì Uỷ ban Khoa học Công nghệ và Môi trường phải vào giám sát.

Một trong những giải pháp để giữ chỉ tiêu tăng trưởng là đưa Formosa vận hành trở lại. Quan điểm của Uỷ ban Khoa học – công nghệ & môi trường về vấn đề này?

Liên quan tới việc cho vào vận hành Formosa thì các bộ liên quan như Bộ Công Thương, Bộ Tài nguyên – môi trường là những cơ quan tham mưu quan trọng, báo cáo cho Chính phủ. Hy vọng Formosa sẽ góp phần vào tăng trưởng, tất nhiên trên cơ sở đủ điều kiện.

Qua việc này, các Bộ, ngành cũng báo cáo, Chính phủ thấy đủ điều kiện nên đưa vào dự báo. Việc này đã được kiểm soát chặt chẽ. “Vạn sự khởi đầu nan” nên nếu hoạt động tốt sẽ đóng góp đáng kể vào ngân sách, tăng trưởng. Vụ việc xảy ra là việc đáng tiếc.

Hiện trường vụ nổ ở Formosa

Formosa đầu tư hơn 1 tỷ USD để khắc phục các lỗi tồn tại, Qua giám sát, Ủy ban đã yên tâm với việc khắc phục của Formosa?

Chúng tôi đã vào tận nơi, giám sát tận nơi. Những yêu cầu đưa ra phía họ làm cũng rất tích cực, hợp tác tốt để khắc phục các lỗi còn tồn tại.

Mới vận hành thì cũng có thể có trục trặc nhất định. Liên quan tới sự cố lọc bụi thì cũng có thể xảy ra trong thời điểm đầu vận hành. Tuy nhiên, chúng tôi chưa nắm được thông tin cụ thể báo cáo của Hà Tĩnh về sự cố lần này. Chúng tôi sẽ yêu cầu Hà Tĩnh báo cáo.

Chúng ta cũng có cơ quan giám sát ở địa phương là đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh. Nếu muốn giám sát bên trong thì chỉ cần thông báo với phía doanh nghiệp là họ hợp tác.

Qua việc xảy ra sự cố đó, họ thấy không thể xem thường vấn đề môi trường, nên các đoàn của Quốc hội vào giám sát thì họ rất tạo điều kiện, cởi mở để mọi người biết nắm quy trình vận hành của nhà máy.

Hiện nay, qua giám sát, đời sống người dân ở những nơi bị ảnh hưởng bởi Formosa có còn bị ảnh hưởng không, thưa ông? 

Bây giờ tốt rồi, cá nhiều rồi. Hiện các chuyến tàu ra khơi đánh cá đã trúng mùa lớn vì qua một thời gian nghỉ đánh bắt cá con lớn, năng suất nhiều.

Nguyên nhân sự cố Formosa hơn một năm trước chủ yếu do thi công xúc rửa, tuy nhiên nhà máy này chưa hoạt động, nếu khi hoạt động tuân thủ các điều kiện về môi trường thì không vấn đề gì.

Formosa được dư luận quá quan tâm nên khi xảy ra sự cố gì thì bị “soi” rất mạnh, cái đó là đương nhiên.

Chúng ta nói phát triển bền vững, nhưng ta không ưu tiên chạy theo tăng trưởng mà bỏ qua vấn đề bảo vệ môi trường. Thủ tướng đã kêu gọi mọi tăng trưởng phải trên cơ sở phát triển bên vững, bảo vệ môi trường.

Nổ lớn ở Formosa, Chủ tịch Hà Tĩnh nói gì?