Giá vàng biến động mạnh, có cần can thiệp trực tiếp hay chế tài mạnh tay?

Cách nào quản lý giá vàng tăng cao?

Giá vàng miếng SJC hai tháng gần đây bất ngờ tăng nhanh và mạnh, đỉnh điểm có lúc đắt hơn giá quốc tế đến 20 triệu đồng mỗi lượng. Mức chênh lệch này do đâu, có bất thường không, thưa ông?

Như chúng ta thấy trong năm 2023, do căng thẳng địa chính trị, ngoại giao, xung đột vũ trang tại một số khu vực trên thế giới chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, kinh tế toàn cầu có dấu hiệu tăng chậm khiến giá vàng quốc tế biến động mạnh theo hướng tăng là chủ đạo.

Trên thị trường trong nước, mặc dù nhu cầu vàng miếng SJC đã giảm so với giai đoạn trước khi Nghị định 24 được ban hành, nhưng tâm lý thị trường vẫn chưa hoàn toàn ổn định. Do vậy, có thể thấy nguyên nhân chính khiến giá vàng miếng SJC trong nước tăng trong thời gian qua là do yếu tố tâm lý trước đà biến động tăng của giá vàng thế giới.

Tuy nhiên, qua theo dõi thị trường trong những ngày giá vàng miếng SJC biến động tăng, khối lượng giao dịch mua, bán vàng miếng SJC có tăng nhẹ nhưng không có hiện tượng người dân đổ xô đi mua vàng như giai đoạn trước đây. Sau khi tăng cao, giá vàng miếng SJC có chiều hướng giảm dần từ chiều ngày 28/12/2023, trên thị trường khách hàng đang có xu hướng bán ròng vàng miếng SJC.

Vàng là tài sản có giá trị cao và giá vàng thường biến động mạnh và khó lường, vừa qua lãnh đạo NHNN cũng đã có thông điệp cảnh báo người dân nên thận trọng trong giao dịch đầu tư vàng.

Trước diễn biến bất thường này, nhiều ý kiến cho rằng, cần có chính sách, biện pháp bình ổn thị trường vàng. Theo ông, điều này có cần thiết?

Khoản 1 Điều 15 Luật Giá số 11/2012/QH13 ngày 20/6/2012 quy định: "1. Hàng hóa, dịch vụ thực hiện bình ổn giá là hàng hóa, dịch vụ thiết yếu cho sản xuất, đời sống". Vàng là hàng hóa có giá trị cao, nhưng không phải là sản phẩm thiết yếu cho sản xuất, đời sống. Căn cứ quy định hiện hành, vàng không nằm trong danh mục hàng hóa, dịch vụ Nhà nước cần bình ổn giá.

NHNN luôn theo dõi sát diễn biến thị trường vàng, chúng tôi đã sẵn sàng có giải pháp can thiệp bình ổn thị trường nhằm hạn chế ảnh hưởng của biến động giá vàng đến tỷ giá, lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô.

Thực tế cho thấy, hiện tượng giá tăng mạnh, chênh lệch lớn so với giá quốc tế chỉ rơi vào sản phẩm vàng miếng SJC. Trong khi đó các sản phẩm còn lại (nhẫn trơn, trang sức...) không biến động quá lớn. Công tác quản lý nhà nước với sản phẩm vàng miếng SJC được thực hiện ra sao, Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn SJC có được tự sản xuất vàng miếng hay không, thưa ông?

Từ khi Nghị định 24 được ban hành, Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn không được sản xuất vàng miếng. NHNN chỉ thuê doanh nghiệp này gia công vàng miếng khi có nhu cầu, và hoạt động này được thực hiện dưới sự giám sát của NHNN.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cũng cho rằng cần sửa đổi cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng SJC. Quan điểm của ông ra sao?

Thời gian qua, NHNN đã lấy ý kiến các bộ, ngành chức năng có liên quan, Hiệp hội, doanh nghiệp và các chuyên gia về báo cáo tổng kết, đánh giá Nghị định 24. Trong tháng 1/2024, NHNN sẽ trình báo cáo tổng kết Nghị định 24, trong đó có đề xuất sửa đổi, bổ sung một số cơ chế quản lý thị trường vàng để phù hợp với bối cảnh mới của thị trường.

Cùng với hoàn thiện hành lang pháp lý là sửa Nghị định 24, theo ông, cần có thêm những biện pháp can thiệp trực tiếp, hay chế tài mạnh tay nào khác để ổn định thị trường vàng?

Mục tiêu xuyên suốt của Nghị định 24 là quản lý thị trường vàng nhằm hạn chế ảnh hưởng của biến động giá vàng đến tỷ giá, lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô; hạn chế tình trạng "vàng hóa" trong nền kinh tế.

Trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ Công an và các Bộ, ban ngành có liên quan tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong hoạt động kinh doanh vàng.

Hiện nay, NHNN đã chuẩn bị sẵn sàng để triển khai phương án can thiệp bình ổn thị trường vàng thông qua việc tăng cung vàng miếng SJC ra thị trường. Đồng thời, NHNN đang tổng kết, đánh giá việc triển khai Nghị định 24, trong đó sẽ đề xuất giải pháp quản lý thị trường vàng phù hợp.

Xin cảm ơn ông!