Hàng không Ấn Độ thiệt hại hàng triệu USD vì cảnh báo bom giả

Dồn dập cảnh báo giả

Theo báo The Hindu, trong hai tuần từ ngày 14/10 - 28/10, đã có hơn 410 chuyến bay của các hãng hàng không Ấn Độ bất ngờ nhận những thông điệp đe dọa đánh bom và tất cả đều là giả.

Hầu hết các thông điệp đe dọa đều được đưa ra thông qua phương tiện truyền thông xã hội. Tình trạng này nghiêm trọng đến mức Ấn Độ gọi đây là "đại dịch giả mạo cảnh báo bom". Thậm chí, vấn nạn không chỉ nhắm tới các chuyến bay trong nước mà còn lan sang cả những chuyến bay quốc tế, gây hỗn loạn trên tuyến đường bay dài.

Chỉ riêng hãng bay giá rẻ IndiGo Airlines đã nhận được gần 30 lời đe dọa đánh bom trong 4 ngày kể từ ngày 20/10 vừa qua. Các hãng hàng không khác của Ấn Độ, bao gồm Akasa Airlines, SpiceJet và Alliance Air cũng bị ảnh hưởng.

Ông Sanjay Lazar, chuyên gia hàng không, cựu thành viên phi hành đoàn của Air India cho biết, kể từ khi trò cảnh báo giả rộ lên từ khoảng giữa tháng 10, Air India đã nhận từ 150 - 160 lời đe dọa.

Vụ cảnh báo bom giả nghiêm trọng nhất xảy ra với hãng Air India cách đây 1 tuần. Lúc đó một chuyến bay của hãng này trên đường đến Chicago (Mỹ) phải hạ cánh khẩn xuống thành phố cực bắc của Canada ở Bắc Cực. Một chuyến bay khác đến Singapore cũng phải hạ cánh khẩn, được máy bay chiến đấu của Singapore hộ tống và huy động một đội xử lý bom chờ sẵn ở sân bay.

Rốt ráo tìm thủ phạm

Cảnh báo bom giả không phải là hiện tượng mới ở Ấn Độ. Khoảng tháng 4 và tháng 6 năm nay, một số sân bay của nước này cũng nhận những lời đe dọa tương tự. Tuy nhiên, tần suất và mức độ xảy ra trong hai tuần qua là chưa từng có, buộc các nhà điều tra phải rốt ráo tìm thủ phạm.

Mới đây, cảnh sát Mumbai đã bắt giữ một trẻ vị thành niên vì nghi ngờ đăng những lời đe dọa chống lại IndiGo Airlines trên nền tảng X (trước đây là Twitter). Một trẻ vị thành niên khác cũng bị thẩm vấn và theo phát ngôn viên cảnh sát Mumbai, nhiều khả năng người này cũng có liên quan.

Lực lượng thực thi pháp luật khẳng định sẽ truy tìm tất cả thủ phạm và trừng trị thích đáng. Chính quyền địa phương cũng tăng cường các biện pháp an ninh, xoa dịu các hãng hàng không và trấn an hành khách. Song hiện chưa có thêm động thái bắt giữ nào khác. Và hàng loạt lời đe dọa vẫn tiếp tục, thường được gửi qua email và bài đăng trên mạng xã hội.

Bức xúc trước tình trạng trên, Bộ trưởng Bộ Hàng không Dân dụng Kinjarapu Ram Mohan Naidu lên tiếng: "Dù những lời đe dọa chỉ là trò lừa bịp nhưng chúng tôi không thể coi thường tình hình. Đảm bảo an toàn, an ninh và thuận tiện đi lại luôn là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi".

Tổn thất hàng triệu USD

Chuyên gia hàng không Sanjay Lazar cho biết, mỗi lời đe dọa đánh bom gây gián đoạn, khiến cả hãng hàng không và hành khách thiệt hại, tốn thời gian và tiền bạc. Điều này một phần xuất phát từ các quy trình hàng không nghiêm ngặt.

Theo ông Lazar, việc xử lý kéo dài còn do tình trạng quan liêu, cần nhiều ủy ban khác nhau phối hợp.

Bộ trưởng Hàng không Naidu cho biết, dù là mối đe dọa như thế nào, qua điện thoại hay qua mạng xã hội hoặc các phương thức khác, giới chức đều thực hiện một quy trình đề phòng nghiêm ngặt.

Nhưng với các hãng hàng không, mỗi lần nhận lời đe dọa, họ không chỉ phải xáo trộn kế hoạch bay, quay đầu hoặc hạ cánh khẩn mà còn phải cách ly máy bay hàng giờ để kiểm tra từ trên xuống dưới, sàng lọc từng kiện hành lý. "Mỗi lần kiểm tra mất rất nhiều chi phí và thời gian", ông Lazar nói.

Dù các hãng hàng không chưa tiết lộ mức độ thiệt hại nhưng ông Lazar ước tính mỗi hãng bị ảnh hưởng thiệt hại hàng trăm nghìn USD và tổn thất với toàn ngành có thể lên tới hàng triệu USD. Phí tổn bao gồm chi phí hạ cánh, nhiên liệu, phí xử lý bom, bồi thường hành khách về chỗ ở, sắp xếp chuyến bay thay thế và hoàn tiền.

"Trong điều kiện bình thường, mỗi lần nhận cảnh báo bom đã là cơn ác mộng. Khi dịp Diwali bắt đầu, nếu tình trạng này tiếp diễn, thiệt hại sẽ khôn lường", ông Lazar nói.

Diwali (hay còn gọi là Deepvali) là lễ hội ánh sáng với sự tham gia của hơn một tỷ người theo đạo Hindu, đạo Sikh, đạo Jain và đạo Phật trên khắp thế giới. Dịp này, các gia đình tụ họp để thưởng thức đồ ăn, trao đổi quà tặng và cúng dường tôn giáo. Do đó, đây là thời điểm người dân Ấn Độ đi du lịch nhiều thứ hai trong năm, sau khoảng thời gian từ Giáng sinh đến năm mới.

Theo World on Holiday, một tổ chức Ấn Độ chuyên phân tích dữ liệu du lịch và khách sạn, đến tháng 9, lượng đặt vé máy bay cho dịp lễ Diwali tăng 85% so với năm ngoái.

"Hành khách sẽ sợ hãi nhưng những người cần bay vẫn phải bay. Vậy điều gì sẽ xảy ra nếu cơn ác mộng này lại ập đến trong dịp Diwali?", ông Lazar đặt vấn đề.