Hàng rào thuế quan gỡ bỏ, công nghiệp ô tô Việt “mắc kẹt”

Hai điểm 'nghẽn' của công nghiệp ô tô Việt Nam

Hai điểm nghẽn này được Cục Công nghiệp (Bộ Công thương) chỉ ra trong báo cáo mới nhất về ngành công nghiêp ô tô Việt Nam vừa công bố.

Theo đó, Cục này cho biết, hiện quy mô thị trường ô tô Việt Nam mới chỉ bằng 1/3 của Thái Lan và 1/4 của Indonesia. Thị trường nhỏ, bị phân tán bởi nhiều nhà lắp ráp và nhiều model khác nhau khiến cho cả lĩnh vực sản xuất, lắp ráp ô tô và sản xuất linh kiện phụ tùng rất khó đầu tư, phát triển sản xuất hàng loạt.

Mặt khác, GDP bình quân đầu người của Việt Nam trong giai đoạn vừa qua chưa đủ để đa số người dân có thể sở hữu ô tô cũng như thúc đẩy ngành công nghiệp ô tô trong nước phát triển, tạo ra lợi nhuận.

Ngoài ra, hệ thống giao thông yếu kém (mà chủ yếu do tổ chức giao thông kém) cũng đã ảnh hưởng không nhỏ tới cầu của thị trường, làm cho nhu cầu về sử dụng ô tô của nền kinh tế chưa lớn.

Điểm nghẽn thứ 2 được chỉ ra chính là giá thành xe sản xuất ô tô trong nước cao hơn ô tô nhập khẩu bởi chịu nhiều bất lợi so với xe nhập khẩu nguyên chiếc từ ASEAN trong bối cảnh hàng rào thuế quan được gỡ bỏ. Và chi phí sản xuất ô tô trong nước cao hơn các quốc gia trong khu vực 10-20%.

"Nếu thời điểm trước năm 2018, thuế nhập khẩu ô tô đối với dòng du lịch 9 chỗ trở xuống thuộc khu vực ASEAN là 30% và khu vực bên ngoài là 70-80% thì sản xuất trong nước rẻ hơn.

Tuy nhiên, kể từ ngày 1/1/2018, những mẫu xe có tỷ lệ nội địa hóa trong khối ASEAN từ 40% trở lên sẽ hưởng thuế nhập khẩu 0% theo cam kết Hiệp định thương mại tự do thì giá xe trong nước rẻ hơn. Đó cũng là lý do lượng xe nhập khẩu gia tăng thời gian qua", Cục Công nghiệp thông tin.

Cục này cũng cho biết, các linh kiện, phụ tùng để sản xuất, lắp ráp ô tô hầu hết phải nhập khẩu từ nước ngoài phải chịu thêm các chi phí đóng gói, vận chuyển, lưu kho, bảo hiểm… từ đó ảnh hưởng đến giá thành của xe sản xuất, lắp ráp trong nước.

Cần giải pháp nào?

Đưa ra các giải pháp khắc phục, Cục này cho biết Bộ Công thương đang phối hợp với các Bộ, ngành và cơ quan liên quan đề xuất, triển khai một số giải pháp.

Về thị trường, cần quy hoạch và phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng xe ô tô của người dân, đặc biệt tại các đô thị lớn như TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.

Bên cạnh đó, phải có các biện pháp hợp lý bảo đảm sự phát triển minh bạch, lành mạnh của thị trường ô tô trong nước thông qua các hàng rào kỹ thuật, các biện pháp chống gian lận thương mại.

Đồng thời, đảm bảo sự cạnh tranh bình đẳng giữa xe nhập khẩu và xe sản xuất trong nước trong vấn đề kiểm soát chất lượng sản phẩm.

Đáng chú ý, có thể xem xét, cân nhắc chính sách cho vay ưu đãi mua ô tô trong nước; Rà soát các loại thuế, phí liên quan đến ô tô trên toàn chuỗi giá trị để điều chỉnh theo hướng thuận lợi hoá sản xuất và tiêu dùng ô tô, phát triển lành mạnh thị trường ô tô trong nước.

Cục này cũng đề nghị tiếp tục ưu đãi thuế suất nhập khẩu linh kiện, phụ tùng, nguyên vật liệu sản xuất các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ngành sản xuất, lắp ráp ôtô... nhằm giảm giá thành xe trong nước.

Song song, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các quy định về thuế tiêu thụ đặc biệt kèm theo điều kiện khuyến khích các doanh nghiệp nâng cao sản lượng sản xuất, nâng cao giá trị gia tăng tạo ra trong nước.

Vì sao Bộ Công thương lại lỡ hẹn trình Quy hoạch điện VIII?