Không ai được trì hoãn sự minh bạch

Trạm thu giá BOT Pháp Vân - Cầu Giẽ đã được lắp đặt hệ thống thu phí tự động không dừng - Ảnh: Tạ Tôn

Mục tiêu của việc này không gì khác là để minh bạch hoạt động tại các dự án BOT, đồng thời đem lại những lợi ích trực tiếp cho nhà đầu tư và người tham gia giao thông. Thu phí không dừng còn khắc phục được hình thức thu phí thủ công từ lâu đã bộc lộ nhiều nhược điểm, gây ùn tắc giao thông, khó bảo đảm được tính minh bạch tài chính và gây ra nguy cơ thất thoát phí.

Thế nhưng, nhiều năm đã trôi qua, chủ trương này phải nhiều lần gia hạn cũng như lùi tiến độ do nhiều nhà đầu tư BOT “chây ỳ” triển khai ký kết, lắp đặt thu phí không dừng. Gần đây nhất, Bộ GTVT yêu cầu đến 30/6 phải đi vào vận hành nhưng đến nay vẫn còn 2 nhà đầu tư chưa ký hợp đồng khiến Tổng cục Đường bộ ra “tối hậu thư” đến 30/10 nếu nhà đầu tư nào không lắp sẽ dừng thu phí. Lý do được chỉ ra là nhà đầu tư BOT e ngại về tính minh bạch và muốn độc quyền trong việc thu phí. Điều này có thể thấy rõ ở trạm thu phí Tư Nghĩa (Quảng Ngãi), khi hệ thống đang chạy thử nghiệm, nhà đầu tư trạm này yêu cầu Công ty VETC phải tắt hệ thống camera toàn cảnh và yêu cầu camera chỉ soi ở làn thu phí không dừng, không được soi sang làn thu phí thủ công.

Không ít lần đại diện nhà cung cấp dịch vụ ETC “bất lực” vì trong quá trình đàm phán, nhiều nhà đầu tư BOT viện đủ lý do để trì hoãn ký hợp đồng dịch vụ. “Thậm chí, trong quá trình đàm phán, chúng tôi chấp nhận ở thế “cửa dưới” nhưng một số nhà đầu tư BOT vẫn viện đủ cớ, đưa ra nhiều “yêu sách” như đòi tắt camera làn, không cho bán vé tháng, không cho cung cấp dịch vụ ETC”, đại diện nhà cung cấp ETC ngán ngẩm và cho rằng, các nhà đầu tư BOT xin đừng viện thêm lý do để trì hoãn nữa.

Phải khẳng định, hình thức thu phí tự động không dừng là chủ trương bắt buộc phải thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ. Ngay từ khi bắt đầu triển khai, để tránh tình trạng độc quyền, Bộ GTVT khuyến khích nhiều nhà cung cấp dịch vụ tham gia. Việc sử dụng dịch vụ của nhà cung cấp nào đó là quyền của nhà đầu tư BOT thông qua đàm phán, đấu thầu. Bộ không can thiệp vào việc lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ thu phí không dừng của các nhà đầu tư BOT. Bộ GTVT cũng lưu ý công nghệ thu phí không dừng phải thống nhất trên toàn quốc, làm sao mỗi xe chỉ cần dán một thẻ Etag là có thể yên tâm chạy trên mọi tuyến đường của đất nước mà không cần quan tâm trạm này của đơn vị nào thu phí.

Lãnh đạo Bộ GTVT luôn khẳng định tạo điều kiện tốt nhất cho nhà đầu tư thu phí hoàn vốn công trình giao thông, cho các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ thu phí không dừng nhưng phải đảm bảo lợi ích của người dân là được trả tiền đúng, đủ, minh bạch, công khai khi tham gia giao thông. Đồng thời, không chấp nhận các biểu hiện độc quyền, thiếu minh bạch của bất kể nhà đầu tư hay doanh nghiệp cung cấp dịch vụ thu phí không dừng nào.

Không có chuyện độc quyền thu phí không dừng