Ngày 5/5, Liên minh châu Âu (EU) đã kêu gọi tiến hành một cuộc điều tra trên toàn thế giới về nguồn gốc và sự lây lan của đại dịch Covid-19 trong bối cảnh mà người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU được mô tả là “một người đứng ngoài chiến trường giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ”.
Bên cạnh đó, EU cho biết khối và toàn bộ 27 quốc gia thành viên sẽ đồng tài trợ cho một dự thảo nghị quyết kêu gọi tiến hành một cuộc điều tra và đánh giá độc lập trên cơ sở dữ liệu về virus Corona chủng mới khi Hội đồng Y tế Thế giới (WHA), cơ quan trực thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) sẽ triệu tập một cuộc họp ảo vào ngày 18 tháng 5.
Cuộc họp của WHA, cơ quan có vai trò ra quyết định của WHO đang được hình thành như một cuộc thử nghiệm về vị thế ngoại giao của Trung Quốc trong bối cảnh đại dịch Covid-19 vẫn đang gây tác động lớn đến toàn thế giới.
Ngoài việc kêu gọi các cuộc điều tra độc lập, một số quốc gia khác như Mỹ cũng đang nỗ lực khôi phục Đài Loan (vùng lãnh thổ vốn bị Bắc Kinh coi là một tỉnh nổi loạn) với tư cách là một quan sát viên của WHA.
Cho đến nay, Trung Quốc không đưa ra bất cứ cam kết đồng thuận nào với việc phát động một cuộc điều tra quốc tế vì cho rằng đây sẽ là một “trò chơi đổ lỗi” nhắm vào Bắc Kinh dù Trung Quốc đã nhiều lần cam kết hỗ trợ cho WHO.
Hoa Kỳ trước đã ngừng tài trợ cho WHO, một trong những tổ chức quan trọng của Liên Hợp Quốc, sau khi Tổng thống Donald Trump cáo buộc tổ chức này có những người “nghiêng về Trung Quốc”.
Chính quyền ông Trump cũng đã tăng cường kêu gọi điều tra xem liệu virus Corona gây ra đại dịch Covid-19, đã giết chết hơn 250.000 người trên khắp thế giới, có nguồn gốc từ Viện Virus học Vũ Hán hay không.
Các nhà khoa học cho biết, cho đến nay không có bằng chứng nào chứng tỏ Covid-19 có liên quan đến phòng thí nghiệm an toàn sinh học ở Vũ Hán.
Các cuộc tham vấn với các thành viên của WHO và các nhóm khu vực về dự thảo nghị quyết của EU đang được tiếp tục trong tuần này tại Geneva. EU cho biết thêm rằng những nhận xét ban đầu về dự thảo của khối là rất tích cực.
“Dự thảo nghị quyết dự kiến kêu gọi tiến hành một cuộc điều tra, đánh giá độc lập về các bài học rút ra từ phản ứng y tế quốc tế đối với dịch Covid-19, để từ đó tăng cường sự chuẩn bị về an ninh y tế toàn cầu trong tương lai” – phát ngôn viên về Chính sách đối ngoại của EU, bà Virginie Battu-Henriksson nói.
Thủ tướng Australia Scott Morrison, người cũng đã kêu gọi một cuộc điều tra về vai trò của Trung Quốc trong đại dịch, đã lập tức lên tiếng ca ngợi các hành động của EU.
Điều thực sự quan trọng là chúng ta cần có một đánh giá đúng đắn, một đánh giá độc lập xem xét nguồn gốc của những điều này một cách minh bạch, ông Scott Morrison nhấn mạnh.
“Cuộc điều tra sẽ giúp thế giới đối phó với sự xuất hiện của các loại virus tiếp theo có khả năng gây đại dịch ở thế giới.
Một sự hiểu biết thấu đáo về dịch tễ học đối với đại dịch Covid-19 là điều cần thiết để các cơ quan công quyền đưa ra những quyết định sáng suốt” – bà Virginie Battu-Henriksson nhấn mạnh thêm.
Trung Quốc khó chịu với "trò chơi đổ lỗi"
Trước đó, người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU, ông Josep Borrell, khi trao đổi với truyền thông Pháp đã nói rằng dự thảo nghị quyết kêu gọi điều tra sẽ xác định phản ứng quốc tế với dịch bệnh nên như thế nào và chú ý đến tầm quan trọng của việc hiểu rõ hơn về các tình huống cho phép đại dịch này bùng phát.
“Theo tôi, chúng ta cần cái nhìn độc lập vào những gì đã xảy ra, đứng ngoài chiến trường giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ, những nước đang cố gắng đổ lỗi cho nhau chỉ làm trầm trọng thêm sự cạnh tranh của họ” - ông Borrell nói.
Trong cuộc phỏng vấn tương tự với báo Le Journal du Dimanche, ông Borrell cũng than thở rằng “EU đã từng hơi ngây thơ với Trung Quốc”.
“Với Trung Quốc, chúng tôi đã hơi ngây thơ. Trung Quốc có một chủ nghĩa đa phương có chọn lọc dựa trên sự hiểu biết khác nhau về trật tự quốc tế....”.
Một ngày sau khi cuộc phỏng vấn được công bố, Trung Quốc đã cử một đại diện cấp thấp tham dự sự kiện trong đó các nước EU đưa ra cam kết toàn cầu về nỗ lực nghiên cứu, chế tạo vaccine chống Covid-19. Tại sự kiện này, Bắc Kinh không đóng góp bất cứ khoản tiền nào.
Trong số 43 quốc gia tham gia sự kiện, Trung Quốc là nước duy nhất không cử ít nhất một quan chức cấp bộ trưởng, và thay vào đó, Bắc Kinh chỉ cử Đại sứ tại EU, ông Zhang Ming.
Khi ông Zhang Ming, người đại diện quốc gia cuối cùng lên tiếng phát biểu, đã kêu gọi quốc tế tạm dừng các trò chơi đổ lỗi - rõ ràng đề cập đến các nỗ lực của Hoa Kỳ và EU để điều tra nguồn gốc của virus.
EU, khối vốn có truyền thống đứng ngoài các vấn đề địa chính trị, đã phát triển ngày càng tích cực trên sân khấu toàn cầu kể từ khi bà Ursula von der Leyen (người Đức) trở thành Chủ tịch của Ủy ban châu Âu (EC) vào tháng 12.
Theo một nguồn tin của EU, cũng có một sự tập trung ngày càng tăng vào việc thúc đẩy khối liên minh này đạt được quyền tự chủ chiến lược của họ, tức là EU không còn muốn dựa vào cả Mỹ và Trung Quốc.
Lời kêu gọi hành động của WHO để đưa ra một cuộc điều tra, đánh giá độc lập về Covid-19 sẽ là một ví dụ thể hiện xu thế này, mặc dù một số quốc gia thành viên EU hiện nay vẫn đang phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc trong hoạt động cung cấp thiết bị y tế và khẩu trang phòng dịch.
Bình luận bài viết (0)
Gửi bình luận